Kontent qismiga oʻtish

Atom elektr stansiyalari iqtisodiyoti

Vikipediya, erkin ensiklopediya

Dunyo bo‘ylab va vaqt o‘tishi bilan atom energiyasi inshootlarini qurish xarajatlari sezilarli darajada o‘zgarib kelgan. 1970-yillarda, ayniqsa AQShda, xarajatlar keskin va tez sur’atda oshgan. Yaponiya va Koreya kabi mamlakatlarda so‘nggi yillardagi xarajatlar tendensiyasi esa butunlay boshqacha bo‘lib, qurilish xarajatlarining barqarorligi va hatto pasayish davrlari kuzatilgan.

Yangi atom elektr stansiyalari odatda qurilish uchun yuqori kapital xarajatlarni talab qiladi. Yonilg‘i, ishlatish va texnik xizmat ko‘rsatish xarajatlari umumiy xarajatlarning nisbatan kichik qismini tashkil etadi. Atom elektr stansiyalarining uzoq xizmat qilish muddati va yuqori quvvat koeffitsienti tufayli, ishlab chiqarilgan elektr energiyasi birligining narxiga sezilarli ta’sir ko‘rsatmasdan, stansiyalarni to‘liq ishdan chiqarish hamda chiqindilarni saqlash va boshqarish uchun yetarli mablag‘ to‘planishi mumkin. Bundan tashqari, ugleroddan foydalanilgani uchun soliq to'lovi yoki uglerod chiqindilari savdosi kabi iqlim o‘zgarishini yumshatish choralari qazilma yoqilg‘i energiyasiga nisbatan atom energiyasi iqtisodiyotiga afzallik beradi. Kapital xarajatlar 1 kVt uchun 2000 dan 3000 dollargacha bo‘lganda, yadro energiyasi qayta tiklanadigan energiya bilan tannarx jihatidan raqobatbardosh bo‘ladi[1].

  1. Nian, Victor; Mignacca, Benito; Locatelli, Giorgio (2022-08-15). „Policies toward net-zero: Benchmarking the economic competitiveness of nuclear against wind and solar energy“. Applied Energy (inglizcha). 320-jild. 119275-bet. doi:10.1016/j.apenergy.2022.119275. ISSN 0306-2619.