Avtotipiya
Avtotipiya (avto ... va yun. tupos -nusxa, qolip) – 1) rangli tasvirlarning hamma tusini asliday chop etish uchun fotomexanik yoʻl bilan maxsus bosma qolip (klishe) tayyorlash usuli. A.da ori-ginal rastr deb ataluvchi tur (shisha plastikalarga tushirilgan qora kataklar) orqali suratga olinadi. Originalning eng ochiq rangli yeridan aks etgan nurlar rastr kataklaridan oʻtib, negativda eng katta nuqtalar, qora (toʻq) yeridan aks etgan nurlar esa eng kichik nuqtalar hosil qiladi. Boshqa yerlardan qaytgan nurlar och-toʻqligiga qarab negativda turli kat-talikdagi nuqtalar shaklida aks etadi. Bunday negativdan tayyorlangan klisheda ham, undan foydalanib bosilgan nusxada ham tasvir son - sanoqsiz nuqtalardan iborat boʻladi. Ammo koʻz nuqtalar orasidagi boʻshliqni ilgʻamaydi, nuqtalar yaxlit boʻlib tuyuladi. Nuqtalarning zichroq joylari toʻqroq, siyrakroq joylari ochroq boʻlib koʻrinadi. A.dan fotosurat, qalam yoki boʻyoqda chizilgan rasm va hokazoni chop etishda foydalaniladi; 2) rastrli klishedan olingan nusxa.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
 | Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
 | Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |
|
Bu maqolada boshqa til boʻlimlariga ishorat yoʻq. Siz ularni topib va ushbu maqolaga qoʻshib, loyihaga yordam berishingiz mumkin. |