Bagay, Arkash

Arkash Bagay
Tavalludi	Arkadiy Nikolayevich Klabukov 17-mart 1904-yil Vodzimone, Malmijskiy uyezd Rossiya imperiyasi
Vafoti	24-iyun 1984-yil
Kasbi	bolalar yozuvchisi, yozuvchi, shoir, tarjimon, folklorshunos, dramaturg
Ijod qilgan tillari	Udmurt va rus tili
Taʼlimi	Moskva davlat universiteti
Yoʻnalish	bolalar adabiyoti
Janr	nasr, sheʼriyat
Mukofotlari	Udmurtiya ASSR Oliy Kengashi Prezidiumining Faxriy yorligʻi

Arkash Bogay (haqiqiy ismi va familiyasi – Arkadiy Nikolayevich Klabukov); udmurtcha: Аркаш Багай; 1917-yil 17-mart, Vyatka viloyati, Vodzimone qishlogʻida tugʻilgan, 1984-yil 24-iyunda vafot etgan) – Udmurtiya sovet yozuvchisi, shoir, tarjimon va dramaturg, shuningdek, folklorshunos. U 1939-yildan boshlab SSSR Yozuvchilar uyushmasi aʼzosi boʻlgan.

Hayoti

Dehqon oilasidan chiqqan. Ijevsk pedagogika texnikumini tugatgach, oʻqituvchilik qilib, Udmurtiya qishloq va ovullarida savodsizlikka qarshi kurashgan. 1926-yilda M. V. Lomonosov nomidagi Moskva davlat universitetiga oʻqishga kirgan. 1930-yilda universitetni bitirganidan soʻng Ijevskka qaytib kelib, avval Udmurtiya kitob nashriyotida, keyinchalik esa Udmurt ilmiy-tadqiqot institutida faoliyat yuritgan. 1939-yilda SSSR Yozuvchilar uyushmasiga aʼzo boʻlgan.

Ulugʻ Vatan urushi ishtirokchisi. 1942-1945-yillarda 1-alohida oʻquv muhandislik polki shtabining bosh kotibi, maʼmuriy xizmat katta serjanti lavozimida xizmat qilgan (Moskva viloyati Naxabino shaharchasi).

Urushdan soʻng UdNIIda ishlab, adabiy faoliyat bilan shugʻullangan. 1954-1958-yillarda „Molot“ jurnali tahririyatining mas’ul kotibi, shuningdek SSSR Yozuvchilar uyushmasi Udmurt boʻlimida adabiy maslahatchi sifatida faoliyat yuritgan.

Ijodi

U 1923-yilda „Gudiri“ gazetasida ishlay boshladi. Sheʼriy va nasriy asarlarini ona tilida chop ettirdi. Birinchi kitobi – „Tarakanyos“ ("Tarakanlar, " 1926) Arkash Bogʻay taxallusi bilan nashr etilgan boʻlib, yozuvchi bu taxallusdan faqatgina 1950-yillarning oxirida voz kechdi.

U sheʼriy toʻplamlar, bolalar va kattalar uchun nasriy asarlar, bir nechta pyesalar, qoʻshiqlar, adabiy-tanqidiy maqolalar muallifidir.

Arkash Bogʻay – taniqli udmurt bolalar yozuvchisidir. U eng kichik yoshdagi bolalar va boshlangʻich sinf oʻquvchilari uchun ijod qilgan. Arkash asarlari

Rus va chet el klassik yozuvchilarining asarlarini udmurt tiliga tarjima qilish bilan shugʻullangan: A. Pushkin, Mixail Lermontov, N. Nekrasov, T. Shevchenko, A. Barto, S. Marshak, S. Mixalkov, K. Chukovskiy, B. Jitkov, D. Defo va boshqalar.

Udmurt folklorining tadqiqotchisi va toʻplovchisi sifatida „Udmurt xalq ertaklari“ (Izhevsk, 1940), „Udmurt xalq afsonalari“ (Izhevsk, 1954) va boshqa asarlarni ham mualliflikda nashrga tayyorlagan.

Asarlari

• „Perepech“ (1927)

• „Lipet yilin“ („Tomda“, 1928-yilgi hikoyalar toʻplami)

• „Kommunist haqida ballada“ (sheʼrlar)

• „Komsomollar ketyapti“ (sheʼrlar)

• „Toʻqqizli choriq“ (sheʼrlar)

• „Mojay emani“ (qissa)

• „Ola-bula“ (qissa)

• „Gʻozchalar va Maksi“ (1936-yilgi doston)

• „Sening kichkina doʻsting“ (1955-yilgi hikoyalar toʻplami)

• „Ulyash“ (bir pardali pyesa)

Adabiyotlar

• Udmurtskaya Respublika: ensiklopediya. – Ijevsk, 2008. – C. 398—399.
• Pisateli i literaturovedi Udmurtii. – Ijevsk, 2006. – C. 63-64.
• Proizvedeniya Arkasha Bagaya na sayte Natsionalnoy elektronnoy biblioteki Udmurtskoy Respubliki

Havolalar

• Andoza:Источник/ЛЭ
• [1]