Bet Harmon

Elizabet „Bet“ Harmon (inglizcha: Elizabeth 'Beth' Harmon) — fantastik qahramon hamda Uolter Tevisning „Qirolichaning yurishi“ romani va xuddi shu nomdagi Netflix drama seriyasining qahramoni^[1], u yerda uni britaniya-argentinalik aktrisa Anya Teylor-Joy^[2]^[3] oʻynaydi^[4]^[5]^[6]^[7].

Tarjimai holi

Bet onasi avtohalokatda vafot etganida 9-yoshida yetim qolgan vunderkind qizaloq. U mehribonlik uyida ulgʻaygach, shaxmatni qorovul janob Sheybeldan oʻrganadi va tez orada kuchli oʻyinchiga aylanadi. Oʻsmirligida uni asrab olishadi, u eng yaxshi sovet shaxmatchilari bilan raqobatlashib shaxmat olamida professional darajada tez koʻtariladi. U, shuningdek, giyohvandlik va alkogolizm bilan kurashadi^[8].

Gʻoya va yaratilishi

2021-yilda New In Chess jurnalidagi maqolasida Larri Kaufman Harmon personajini yaratishda Diana Lannidan ilhomlangan, deb taxmin qildi. Oʻyinchi Tevis Nyu-Yorkda boʻlgan paytida u 1982-yilda Lyutsernda boʻlib oʻtgan Shaxmat Olimpiadasida Qoʻshma Shtatlar vakili boʻlgan. Boshqa ehtimoliy prototiplar orasida boshqa haqiqiy shaxmatchilar, jumladan Bobbi Fisher va Tevisning oʻzi ham bor. Biroq, Tevis oʻzining biron-bir qahramoni haqiqiy odamlarga asoslanganligini rad etdi. Shuningdek, u ayol obrazini yozishga koʻproq qiziqayotganini va ayolning jahon miqyosidagi oʻyinchi boʻla olmasligi uchun alohida sabab yoʻqligini aytdi.

Teleadaptatsiya

1992-yilda shotlandiyalik senariy muallifi Allan Skott Tevisning beva xotinidan huquqlarni sotib oldi, ammo uning rejalashtirilgan artxaus filmidan hech narsa chiqmadi.

Romanning filmga moslashuvi 2007-yilda ishlab chiqilayotgan va dastlab toʻliq metrajli film boʻlishi rejalashtirilgan edi. Ellen Peyj bosh qahramon Bet Harmonni, shaxmatning ashaddiy muxlisi boʻlgan Xit Ledjer esa rejissor va produser rolini bajaradi, deb hisoblangan edi^[9]^[10]. Biroq, Ledjer loyihaning dastlabki bosqichida vafot etdi, shundan soʻng ishni rivojlantirishdan voz kechildi va keyinchalik bekor qilindi. Adaptatsiya yangilanib, Netflix huquqlarga ega boʻlgach, 2019-yil 19-martda Anya Teylor-Joy bosh rolni ijro etish uchun aktyor sifatida qoʻshilganligi tasdiqlandi.

Teylor-Joyning mini-serialdagi ijrosi tanqidchilar tomonidan ijobiy qabul qilingan. Uning miniserial yoki televideniye filmidagi eng yaxshi ayol roli uchun „Oltin globus“ mukofotiga nomzodi qoʻyilgan va „Teletanqidchilar tanlovi“ televizion mukofotiga sazovor boʻlgan.

Manbalar

↑ „«Королевский гамбит» может стать одним из самых популярных шоу Netflix.“. 2021-yil 11-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 2-iyun.
↑ „Chess: Beth Harmon and Magnus Carlsen triggers for an unlikely boom“ (en). the Guardian (2020-yil 20-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 26-noyabr.
↑ „The Queen's Gambit: meet the real Beth Harmon… Bobby Fischer“ (en-GB). British GQ. Qaraldi: 2020-yil 26-noyabr.
↑ „Chess: Beth Harmon and Magnus Carlsen triggers for an unlikely boom“ (en). the Guardian (2020-yil 20-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 26-noyabr.
↑ „How Beth Harmon became a style icon in The Queen's Gambit“ (en). The Independent (2020-yil 15-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 26-noyabr.
↑ „'The Queen's Gambit': Let's Celebrate Beth Harmon Doing Whatever the Hell She Wants“ (en). IndieWire (2020-yil 13-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 26-noyabr.
↑ „Ro Elfberg. ʻThe Queen’s Gambit’ Confirms What I’ve Known All Along: Chess Is Completely Captivating'.“.
↑ „The Queen's Gambit: Why is everyone suddenly talking about chess?“ (en). Sky News. Qaraldi: 2020-yil 26-noyabr.
↑ „'The Queen's Gambit': The Novel Behind The Series“ (en). Allvipp.com (2020-yil 12-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 14-fevral.
↑ „Netflix's The Queen's Gambit Has A Tragic Connection To Heath Ledger“. CinemaBlend (2020-yil 4-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 14-fevral.

Adabiyotlar

- John Graham. Women in Chess: Players of the Modern Age. Str. 96 (1987)
- Burt Hochberg. The 64-square Looking Glass: The Great Game of Chess in World Literature. Str. 66 (1993)

Havolalar

[1] „«Королевский гамбит» может стать одним из самых популярных шоу Netflix.“. 2021-yil 11-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 2-iyun.

[2] „Chess: Beth Harmon and Magnus Carlsen triggers for an unlikely boom“ (en). the Guardian (2020-yil 20-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 26-noyabr.

[3] „The Queen's Gambit: meet the real Beth Harmon… Bobby Fischer“ (en-GB). British GQ. Qaraldi: 2020-yil 26-noyabr.

[4] „Chess: Beth Harmon and Magnus Carlsen triggers for an unlikely boom“ (en). the Guardian (2020-yil 20-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 26-noyabr.

[5] „How Beth Harmon became a style icon in The Queen's Gambit“ (en). The Independent (2020-yil 15-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 26-noyabr.

[6] „'The Queen's Gambit': Let's Celebrate Beth Harmon Doing Whatever the Hell She Wants“ (en). IndieWire (2020-yil 13-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 26-noyabr.

[7] „Ro Elfberg. ʻThe Queen’s Gambit’ Confirms What I’ve Known All Along: Chess Is Completely Captivating'.“.

[8] „The Queen's Gambit: Why is everyone suddenly talking about chess?“ (en). Sky News. Qaraldi: 2020-yil 26-noyabr.

[9] „'The Queen's Gambit': The Novel Behind The Series“ (en). Allvipp.com (2020-yil 12-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 14-fevral.

[10] „Netflix's The Queen's Gambit Has A Tragic Connection To Heath Ledger“. CinemaBlend (2020-yil 4-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 14-fevral.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]