Betpakdalit
Betpakdalit (Markaziy Qozogʻistondagi Betpak-dala choʻlidagi birinchi topilma joyi nomi bilan atalgan) — margumushli molibden kislota minerali. L.P.Yermilova tomonidan 1954-yilda (KNE ga koʻra yoki 1961[1]) Karaoba volframit konida kashf etilgan. Kimyoviy formulasi: CaFe3+[As2Mo5O24]·14H2O[1], kimyoviy tarkibi (%); CaO — 4,18; Fe2O3 — 12,30; MoO — 50,26; As2O3 — 13,94; H2O — 19. Monoklinik sintgoniyada kristallanadi, qisqa prizmatik, konvert shaklidagi kristallar, yashil, qoʻngʻir tusli yorqin sariq rang, xira jilo, mumsimon, shisha, qattiqligi, Moos shkalasiga koʻra taxminan 3, zichligi 2980—3050 kg/m3. Betpakdalit suyultirilgan xlorid kislotada oson eriydi. Endotermik taʼsir 120, 550 va 700 °C da oʻrnatilgan; u 750-850 ° C da yaxlitlanadi va 1000 ° C da eriydi. Betpakdalit oksidlanish zonasining yuqori qismida, yarozit, ferrimolibdit, opal, gidroslyuda, limonit, gips bilan bogʻliq boʻlgan yoriqlar va boʻshliqlarda tarqalgan.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 Betpakdalit[sayt ishlamaydi] // Spravochnik mineralov RK.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Betpakdalit // Kazaxstan. Natsionalnaya ensiklopediya (rus.). — Almati: Qazaq ensiklopediyasi, 2004. — T. I. — ISBN 9965-9389-9-7. (CC BY-SA 3.0)