Kontent qismiga oʻtish

Biokeramika

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Keramikali boshchasi va polietilen atsetabulyar piyolasidan iborat boʻlgan titan tos-son suyagi protezi

Biokeramika yoki biomos keluvchi nanokeramika, (inglizcha: biocompatible nanoceramics yoki inglizcha: nanostructured bioceramics) tibbiyotda shikastlangan qattiq toʻqimalarni tiklash (almashtirish) uchun ishlatiladigan nanostrukturali keramik materialdir.

Nanokeramika — bu alohida zarrachalarni yuqori haroratda qizdirib yaxlitlash natijasida olingan noorganik metall boʻlmagan material. Bunday uzluksiz materialning tuzilishi bir-biri bilan aloqa qiladigan donalardan iborat boʻlib, oʻlchamlari bir dan bir necha yuz nanometrgacha.

Tibbiy amaliyotda (ortopediya va travmatologiyada, jagʻ-yuz jarrohligida, stomatologiyada) quyidagilarga asoslangan keramika koʻpincha ishlatiladi: 

— β-trikalsiy fosfat Ca3(PO4)2, kalsiy gidroksiapatiti Ca5(PO4)3OH; — alyuminiy oksidi Al2O3; — sirkoniy oksidi ZrO2.

Keramika, asosan, biologik inertdir va klinik nojoʻya taʼsirlarni keltirib chiqarmaydi (yalligʻlanish yoki implantatsiyani rad etish kabi), shuning uchun ular koʻpincha implantatsiya qilinadigan materiallar uchun qoplama sifatida ishlatiladi.

Qattiqligi tufayli implantlarning uzoq vaqt ishlatishga chidamliligini sezilarli darajada yaxshilaydi, ularning degradatsiyasini va korroziyaning immunogen mikrozarralari va mahsulotlari shakllanishini kamaytiradi.

Gidroksiapatit va turli xil kalsiy fosfatlar biologik moslik nuqtai nazaridan keramikalar orasida istisnolardan iborat. Ushbu materiallar biologik faoldir, buning natijasida ular suyak toʻqimalarining implant bilan oʻzaro taʼsiriga hissa qoʻshadi va suyaklarning tiklanishini yaxshilaydi.

  • Narayan R.: Biomedical Materials / Roger Narayan (Editor). — Springer, 2009. — 550 p.
  • Park J.: Biomaterials Principles and Applications / edited by Joon B. Park and Joseph D. Bronzino.- CRC Press, 2007.
  • Park J. B., Lakes R. S.: Biomaterials An Introduction. 2nd ed. — N.Y.: Plenum Press, 1992. — 375 p.
  • Bhat S. V.: Biomaterials. — Alpha Science Intl Ltd, 2005. — 279 p.
  • Encyclopedia of Biomaterials and Biomedical Engineering / Ed. by G. E. Wnek, G. L. Bowlin. V. 2. 2nd ed. — Marcel Dekker, 2004. — 418 p.
  • При написании этой статьи использовался материал(статья, авторы) из издания «Словарь нанотехнологических терминов» (2009—…), доступного по лицензии Creative Commons BY-SA 3.0 Unported.