Chupakabra
Chupakabra (ispancha: chupacabras, chupar soʻzidan “soʻrish” + cabra “echki”: soʻzma-soʻz “echkini so‘ruvchi, echki vampiri”) – fanga nomaʼlum mavjudot, shahar afsonasi qahramoni. Afsonaga koʻra, Chupakabra hayvonlarni (asosan echkilarni) oʻldiradi va ularning qonini soʻradi. Chupakabra koʻpincha badiiy filmlar, seriallar, kitoblar va multfilmlarning qahramoniga aylanadi.
Chupakabraning mavjudligi haqida ishonchli maʼlumotlar yoʻq. Shunga qaramay, ommaviy axborot vositalari vaqti-vaqti bilan Chupakabrani koʻrgan turli mintaqalardagi guvohlarning soʻzlarini tarqatmoqda. Koʻpincha hayvonlar (itlar, koyotlar, tulkilar, shoqollar) kasallik yoki mutatsiyalar natijasida oʻzgartirilgan deb xato qilishadi[1].
Hikoya
[tahrir | manbasini tahrirlash]Chupakabra haqidagi shahar afsonasi 1950-yillarga borib taqaladi, oʻshanda Puerto-Rikoda qonini soʻrib olgan bir necha oʻlik echkilar topilgan[2]. 1990-yillarning oʻrtalarida bu afsona, asosan, televideniya va internet[3] tufayli keng tarqaldi. 1995-yilda, “Turlar”[4] filmining taʼsiri ostida, Chupakabraning balandligi bir metrga yaqin ikki oyoqli, sariq tuk bilan qoplangan va yon tomonlardan chiqadigan boshoqlari bilan tasvirlangan tasvirlar mavjud edi[5]. 2000-yillarning boshlarida chupakabra, birinchi navbatda, tishlari va choʻchqaning yuzi boʻlgan it yoki koyotga oʻxshash toʻrt oyoqli jonzot sifatida tasvirlangan edi[5].
Kashfiyot xabarlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Agar chupakabra haqidagi birinchi xabarlar Puerto-Rikodan boʻlsa, 1990-yillarning oʻrtalarida, afsona keng tarqalib, mashhur boʻlib borar ekan, Dominikan Respublikasi, Argentina, Boliviya, Chili, Kolumbiya, Braziliya, Gonduras, Meksika va boshqa Lotin Amerikasi mamlakatlari, shuningdek AQSHda chupakabraning topilganligi haqida xabarlar paydo boʻldi[6].
2005-yilda fermer Reggi Lagov uning chorva mollariga hujum qilgan junsiz, itga oʻxshash jonzotni tuzoqqa oldi[7]. DNK tadqiqotlari natijasida maʼlum boʻldiki, jonzot juda qadimgi tuksiz qoʻy boʻlgan[8].
Chupakabraning mavjudligini tasdiqlovchi ishonchli ilmiy dalillar yoʻq. Ayrim mamlakatlarning ilmiy muassasalarida ushbu jonzot qoldirgan izlar asosida tadqiqot olib borilmoqda[8][9].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Игорь Серов. „На Черниговщине мама чупакабры теперь воет по ночам“. Сегодня.ua (2010-yil 6-avgust). 2010-yil 22-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 19-avgust.
- ↑ How Chupacabras Work
- ↑ Cordelia Candelaria,Peter J. García,Arturo J. Aldama. Encyclopedia of Latino popular culture
- ↑ Сhupacabra. Skeptic’s Dictionary
- ↑ 5,0 5,1 Chupacabra Science: How Evolution Made a Mythical Monster
- ↑ „On the Trail of the Chupacabras“. 2011-yil 27-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 30-iyul.
- ↑ Эльвира Кошкина. „В США поймали чупакабру — убийцу домашних животных“ (ru) (2005-yil 29-avgust). 2009-yil 8-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 18-iyul.
- ↑ 8,0 8,1 „В США раскрыта тайна «чупакабры», терроризировавшей мексиканских и американских фермеров“ (ru). NEWSru.com (2007-yil 2-noyabr). 2009-yil 29-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 18-iyul.
- ↑ В сентябре 2009 года мифическая Чупакабра была поймана в Америке.