Dangʻara tumani

Dangʻara tumani
Дангаринский район

tuman
Tarkibida	Fargʻona viloyati
Maʼmuriy markazi	Dangʻara
Rahbari	Shuhrat Tojihakimov
Rasmiy tillar	Oʻzbek
Aholi (2023 yil 1-aprel holatiga)	173 730
Zichligi	404 kishi./km²
Millatlar tarkibi	o'zbek, tojik, rus va boshqalar
Dinlar tarkibi	musulmonlar
Maydoni	430 km²
Vaqt mintaqasi	UTC+5
Avtomobil raqami kodi	40
Xaritada

Dangʻara tumani (avvalgi nomi Frunze) — Fargʻona viloyatidagi tuman. 1939-yil 10-fevralda tashkil etilgan (1962-yil 24-dekabrda Pop tumani bilan birlashtirilgan. 1970-yil 7-dekabrda qayta tuzilgan). Dangʻara tumani viloyatning Buvayda, Uchkoʻprik, Oʻzbekistan, Furqat tumanlari, Qoʻqon shahri, Namangan viloyatining Pop tumani, Tojikiston Respublikasining Asht tumani bilan chegaradosh. Maydoni 0,45 ming km². Aholisi: 2023- yilning 1-aprel holatiga Dang‘ara tumanining doimiy aholisi soni 173 730 kishini tashkil etdi. Dangʻara tumanida 1 shaharcha (Dangʻara), 46 ta mahalla fuqarolari yigʻini mavjud. Markazi — Dangʻara shaharchasi.

Tabiati

Dangʻara tumani relyefi asosan tekislik. Uning janubi-gʻarbiy qismi Soʻx yoyilmasining shimoli-gʻarbiy chekkasida, shimoli-gʻarbiy qismi esa Sirdaryoning birinchi va ikkinchi terrasalarida joylashgan. Toʻrtlamchi davrning gil, qumoq va qumlari tarqalgan. Tumanning shimoli-gʻarbida barxan, doʻng qumlar bor. Iqlimi kontinental iqlim. Yozi issiq, qishi birmuncha yumshoq. Iyulning oʻrtacha tempaturasi 26,8°, yanvarniki —2,2°. Vegetatsiya davri 220 kun. Yiliga oʻrtacha 110 mm yogʻin tushadi. Bahor va kuzda kuchli „Qoʻqon shamoli“ esadi. Dangʻara tumanida Naymansoy, Oqtepasoy, Urganji ariqlari bor. Tuman hududidan Sirdaryo oqib oʻtadi. Sirdaryo suvi Abdusamat va Olhamak nasos stansiyalari orqali chiqariladi. Artezian va drenaj quduqlari yordamida yer osti suvlaridan ham foydalaniladi. Tuproqlari asosan sugʻoriladigan oʻtloq, qumli oʻtloq va shoʻrxoklardan iborat. Yovvoyi oʻsimliklardan qumliklarda saksovul, qandim, yulgʻun, pastqamliklarda yantoq, shuvoq, oqbosh, shoʻrxoklarda qorabaroq, baliqkoʻz, toʻrgʻayoʻt, Sirdaryo sohillarida turangʻil, tol, chingʻil va b. oʻsadi. Yovvoyi hayvonlardan chiyaboʻri, tulki, boʻri, toʻqay mushugi, kemiruvchilar, qushlardan chumchuq, hind maynasi, toʻrgʻay, oʻrdak, qashqaldoq, qirgʻovul va b. yashaydi.

Aholisi

2023-yilning 1-oktabr holatiga Dang‘ara tumanining doimiy aholisi soni 176 099 kishini tashkil etdi.

👇Shundan:

🔴Ayollar soni – 87 161 kishi

♻️Erkaklar soni – 88 938 kishi

🔴Shaharda yashovchilar – 38 867 kishi

♻️Qishloqda yashovchilar – 137 232 kishi

🔴Tug‘ilish soni – 3 907 kishi

♻️O‘limlar soni – 626 kishi

🔴Nikohlar soni – 916 kishi

♻️Ajrimlar soni – 171 kishi

🔴Ko‘chib kelgan – 352 kishi

♻️Ko‘chib ketgan – 248 kishi miqdorida qayd etildi

. Aholisi, asosan oʻzbeklar, shuningdek, tojik, tatar, rus va boshqalar millat vakillari ham yashaydi. 1 km² ga oʻrtacha 404 kishi toʻgʻri keladi. Aholining 77.9% dan koʻprogʻi qishloqlarda istiqomat qiladi.== Iqtisodiyoti == Xoʻjaligi, asosan paxta yetishtirishga ixtisoslashgan. Pillachilik, gʻallachilik, bogʻdorchilik, chorvachilik, baliqchilik, asalarichilik rivojlangan. Qishloq xoʻjaligida foydalaniladigan yerlar mayd. 32,5 ming ga. Dangʻara tumanidagi jamoa va shaxsiy xoʻjaliklarda 13 ming qoramol, 16 ming qoʻy-echki, 15 ming parranda boqiladi. 6 sanoat korxonasi, 10 qurilish-taʼmirlash tashkiloti, 2 avtokorxona, 9 savdo va tayyorlov shoxobchasi, boʻrdoqichilik bazalari, oʻrmon va baliqchilik xoʻjaliklari mavjud. 1997-yilda Soyshildir tikuvchilik fabrikasi, Dangʻara konserva zavodi ishga tushirildi. 330 dan ortiq kichik korxonada turli mahsulotlar ishlab chiqariladi. Dangʻara tumanida 1 jamoa xoʻjaligi, 5 shirkat mavjud.

Dangʻara tumanidan Toshkent—Oʻsh—Qashqar, Qoʻqon—Xoʻjand, Qoʻqon —Namangan, Qoʻqon—Jomashuy avtomobil yoʻllari oʻtgan. 40 ga yaqin umumiy taʼlim maktabi, 2 kollej bor. Dangʻara tumanida 6 madaniyat saroyi, 53 kutubxona, 67 sogʻliqni saqlash muassasasi, 6 kasalxona mavjud. 1941-yildan „Gʻalaba“ tuman gazeta chiqadi (adadi 5496).