Djuliano Medichi haykali

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Djuliano Medichi (italyancha: Giuliano de' Medici duca di Nemours) — 1526-1534-yillarda Mikelanjelo tomonidan yaratilgan Nemurlar gertsogi Giuliano de Medichi tasvirlangan marmar haykali. Haykal Medichi kapellasidagi Juliano Medichi qabr toshining kompozitsiyasining bir qismidir.

Yaratilish tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yangi ibodatxona Papa Leoning ukasi Djuliano Medici va uning yosh vafot etgan jiyani Lorenzo uchun yodgorlik ibodatxonasi sifatida yaratilgan. Bu Lev X gʻoyasi edi, lekin loyihani faol qoʻllab-quvvatlagan Medichi oilasining yana bir aʼzosi Papa Klement VII mijozga aylandi.

Mikelanjelo haykal ustida 1526-yildan 1534-yilgacha ishlagan[1].

Tavsif[tahrir | manbasini tahrirlash]

Haykal oddiygina tasvir emas, balki "buyuklik" beruvchi idealizatsiya vazifasini bajaradi[2]. Gibbardning yozishicha, „Djuliano“ haykali Lorentsoga koʻproq mos kelishi mumkin edi va agar Vasarining Mikelanjelo harbiy rahbarlarning haykallarini oʻrnatganligi haqidagi guvohligi boʻlmaganida, haykallar adashib ketish ehtimoli boʻlishi mumkin edi ("Lorenzo" va „Djuliano“) hatto Rimga ketishdan oldin[2]. Libman Dyukning dinamik holatini „ Muso“ holatiga qiyoslaydi — keskin burilish, prujinali oyoq[3].

Sanʼatdagi tasvir[tahrir | manbasini tahrirlash]

Irving Stounning 1961-yilda yozgan „Ogʻriqlar va quvonchlar“ biografik romanida aytilishicha, Mikelanjelo haykalni kontrast uchun oʻyilgan va: „(…) Haykalning Djuliano kompozitsiyasi“ harakat bilan bogʻlangan (…). Giulianoning erkin holatda aylanma harakat — keskin va davomiylik seziladi"[4][5].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Эрпель 1990.
  2. ↑ 2,0 2,1 Hibbard 1974.
  3. ↑ Либман 1964.
  4. ↑ Irving Stone. „The Agony and the Ecstasy“ (en) 700. www.scribd.com. — „(…) For contrast he evolved an action-composition of Giuliano for over the tomb holding the Day and Night on the opposite wall: loose, with a circulation of tension and a continuous state of motion(…)“. 2013-yil 16-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 9-sentyabr.
  5. ↑ Стоун 1991.

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Брион Марсель.. Микеланджело / Пер. c фр. Г.Г. Карпинского. ISBN 5-235-02487-7.  (rus.)
  • Вазари Д.. Жизнеописания прославленных живописцев, скульпторов и архитекторов. 
  • Либман М.Я.. Микеланджело Буонарроти. М.: Советский художник, 1964.  (rus.)
  • Микеланджело. Поэзия. Писания. Суждения современников / сост. В. Н. Гращенков. М.: Искусство, 1983.  (rus.)
  • Стоун И.. «Муки и радости. Роман: Пер. c англ. Н. Банникова. ISBN 5-253-00154-9.  (rus.)
  • Эрпель Фриц. Микельанджело / Пер. c нем. Сергея Данильченко. Берлин: Хеншель, 1990. ISBN 3-362-00044-4.  (rus.)
  • Herbert von Einem; Ronald Taylor.. Michelangelo. (Inglizcha)
  • Howard Hibbard.. Michelangelo. New York: Harper & Row, Publishers, 1974. ISBN 0-06-430056-0. (Inglizcha)
  • Paul James LeBrooy.. Michelangelo models formerly in the Paul von Praun Collection, Michigan, 1972. (Inglizcha)
  • Eric Scigliano.. Michelangelo's Mountain: The Quest For Perfection In The Marble Quarries Of Carrara. Simon and Schuster, 2005. (Inglizcha)
  • John Addington Symonds.. The Life of Michelangelo Buonarroti, 1893.  (Wayback Machine saytida 2014-07-18 sanasida arxivlangan)
  • William Wallace.. The Treasures of Michelangelo. Andre Deutsch, 2010. ISBN 978-0-233-00253-8. (Inglizcha)
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Djuliano_Medichi_haykali&oldid=3978211" dan olindi