Dogʻli kiyik

Qora dumli quyon
Ilmiy tasniflash
Olam:	Hayvonlar
Tip:	Xordalilar
Sinf:	Sut emizuvchilar
Oila:	Bugʻusimonlar
Urugʻ:	Kiyiklar
Xalqaro ilmiy nomi
Cervus nippon Temminck, 1838

Dogʻli kiyik yoki gul kiyiklari ( lotincha: Cervus nippon ) - kiyiklar oilasiga (Cervidae) mansub sutemizuvchilar .

Tashqi koʻrinishi

Dogʻli kiyiklarning tana uzunligi 160-180 sm.gacha boʻlib, boʻyi 95-112 sm, vazni 75-130 kg.gscha boʻladi. Yozda rangi qizgʻish oq bogʻli boʻlib, qishda u ochayadi.

Yashash doirasi

Ilgari Xitoyning shimoliy-sharqida, Tayvan orolida, Shimoliy Vetnamda, Koreyada va Yaponiyada juda keng tarqalgan. Dogʻli kiyiklari Primorya janubida yashaydi, 1930-yillarning boshlarida Rossiya va Kavkazning Yevropa qismining oʻrta zonasiga olib kelingan.

Dogʻli kiyiklar oʻt oʻsimliklari, yongʻoqlar va mevalar, daraxtlar va butalarning barglari, qoʻziqorin bilan oziqlanadi, shuningdek qishda daraxtlar po'stlog'i va yosh novdalari bilan oziqlanadi. Dengiz qirgʻogʻida u suv oʻtlarini zavq bilan eydi, shuningdek, qirgʻoqdagi qisqichbaqasimonlar va sohilga chiqgan baliqlarni yeyishadi.

Nalchik yaqinidagi fermada bir nechta dogʻli kiyiklar sariq rododenron yeyib zaxarlandi. Kasal hayvonlarda harakatlarni muvozanati buzildi, faollik va tashvishlanishi keskin oshdi. Kiyik fermasi hududida bu oʻsimlik yoʻq qilinganidan soʻng, kiyiklarning zaharlanishi toʻxtadi.

Migratsi oktyabr oyida boʻlib oʻtadi. Urgʻochilar birinchi goʻdakni 2-3 yoshida olib kelishadi. Odatda bitta bola tugʻiladi, ba'zan ikkita.

Primorye, Oltoy, Kavkazda Nalchik yaqinida va Dog'istonda shoxlari uchun fermalarda yetishtiriladi. Odatda shoxlarning uzunligi 80 sm gacha boʻlib ogʻirligi 1260 g.ni tashkil etadi. Dogʻli kiyiklarning shoxlari aprel oyida toʻkiladi, iyun oyida yosh shoxlar ikki yoki uchtaga boʻlinadi, katta yoshdaga kiyiklar shoxlar boʻlinishi toʻrttadan oshmaydi.

Yovvoyi tabiatdagi dogʻli kiyiklarining soni 3000 boshdan kam.

Galereya

• 
  Miyadzima shahrida adashib qolgan dogʻli kiyik (Yaponiya)
• 
  AQSh, Kugar togʻ zooparkida
• 
  Dogʻli kiyik, Xokkaydo, Yaponiya
• 
  Dogʻli kiyik erkagi
• 
• 
• 
• 
• 
• 
  Ussuriya dogʻli kiyiki. Rossiya Banki tangasi — Seriya: "Qizil kitob", kumush, 2 rubl, 2010-yil

Adabiyotlar

• Дормидонтов Р. В. „Копытные звери“, . Редкие животные СССР, 18 000 экз, М.: Лесная промышленность, 1977 — 10—28-bet. 
• Е. Фадеев. Пятнистый олень в СССР // журнал «Охота и охотничье хозяйство», № 5, 1984. стp.18-21

Manbalar

• Rossiyaning umurtqali hayvonlari: Sika kiyiklari (Wayback Machine saytida 2022-01-01 sanasida arxivlangan)
• https://web.archive.org/web/20071012045207/http://poimai.ru/zveri/article71.html