Doira itlari
Doira itlari (shved. rondellhund) — 2006-yilning kuzida Shvetsiyada paydo boʻlgan koʻcha haykallarining nomi. Yogʻoch, plastmassa yoki metalldan yasalgan haykallar anonim mualliflarga tegishli boʻlib, 2006-yildan beri Shvetsiyaning turli joylarida, keyinroq esa mamlakat tashqarisida aylanma yoʻllarda oʻrnatilgan. Ispaniya[1] televideniyasida tilga olingandan soʻng, haykallar Ispaniyada oʻrnatila boshlandi. Shvetsiyaning „Expressen“ gazetasi vakillari shunday haykalni Londondagi Pikadilli maydoniga oʻrnatdi[2].
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]
„Doira itlari“ deb nomlanuvchi bunday haykalni birinchi marta Shvetsiyaning „Estergyotland“ provinsiyasidagi Linkoping shahrida koʻrishgan. Shuning uchun, ular dastlab „Estergyotland Doira itlari“ (shved. de östgötska rondellhundarna) deb nomlangan, keyinchalik soʻz oʻyini[3] orqali shved Valhundi deb ham atalgan.Bunga sabab, Stina Opitzning " Sirkulyatsiya II " (Shvetsiya. Sirkulyatsiya II) itining beton haykaliga zarar yetkazilishi edi. Buzgʻunchilik harakatidan soʻng bu haykalni aylanma yoʻldan olib tashlashgan va haykaltarosh yangi versiyasini oʻrnatishni rejalashtirgan. Keyin nomaʼlum shaxslar chorrahaga itning[4] yogʻoch haykalini oʻrnatishgan. Keyinchalik unga anonim ravishda beton suyak qoʻshilgan[5]. Ushbu voqealar matbuotda yoritilgach, butun Shvetsiyada "Doira itlari’haykallari paydo boʻla boshladi[6].
Birinchi haykal muallifi Piter Nyberg Expressen gazetasiga bergan bayonotida uning haykallari hukumatda ishlaydigan va „oʻzimiz qila oladigan“ ishlar uchun katta haq oladigan haykaltaroshlarni masxara qilishga qaratilganini aytdi. Aylanma yoʻllari boʻlmagan kichik shaharlarda, xavfsizlik orollaridagi oddiy chorrahalarda itlarning haykallari oʻrnatildi.
Shvetsiyalik rassom Lars Vilks Muhammad paygʻambarni aylana it sifatida tasvirlagan. Karikatura 2007-yilda mahalliy gazetada chop etilga. Bu Shvetsiya va xorijdagi musulmon tashkilotlarining noroziligiga sabab boʻlgan. 2010-yilda Stokgolmda sodir boʻlgan terakt ushbu karikaturalar bilan bogʻliq deb taxmin qilinadi.
2007-yil aprel oyida rassom Byorn Andersson Stokgolm janubidagi studiyasida"Doira itlari" asarini yaratishni boshladi. Uning ishi AQSh, Avstraliya va Buyuk Britaniyada[7] chorrahalariga oʻrnatilgan. 2009-yilda xuddi shunday „Doira itlari“haykali Angliyaning janubi-sharqidagi Xertfordshirdagi Hemel Xempsted chorrahalarining baʼzilariga ham oʻrnatila boshladi[8].
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Headington akulasi.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Ekstedt, Annika, Rondellhundar– nu i Spanska medier, qaraldi: 2007-09-04[sayt ishlamaydi]
- ↑ Börjesson, Robert, Rondellhundens Londonrapport, qaraldi: 2007-09-04[sayt ishlamaydi]
- ↑ Photograph, qaraldi: 2007-09-04
{{citation}}:|archive-url=is malformed: timestamp (yordam) - ↑ Photograph, qaraldi: 2007-09-04
{{citation}}:|archive-url=is malformed: timestamp (yordam) - ↑ Photograph, qaraldi: 2007-09-04
{{citation}}:|archive-url=is malformed: timestamp (yordam) - ↑ Photograph, qaraldi: 2007-09-04
{{citation}}:|archive-url=is malformed: timestamp (yordam) - ↑ Rhund-3 Greetings from around the world // Rondellhund.com. — 2009.
- ↑ Georgia Anderson. „You ain't nothing but a hound-about dog“ (deadlink). Hemel Gazette (14-aprel 2009-yil). 2009-yil 28-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 14-may.