Kontent qismiga oʻtish

Fihr ibn Molik

Vikipediya, erkin ensiklopediya
Adnandan Muhammadga qadar shajara

Fihr ibn Molik (arabcha: فِهْر ٱبْن مَالِك) (taxminan 230-240 yillarda yashab oʻtgan) — islom paygʻambari Muhammadning ajdodlari qatoriga kiradi.[1] :3Adnandan Muhammadning naslida Fihr Muhammaddan oʻn bir avlod oldin keladi.[1] :3

Ismning maʼnosi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Baʼzi yozuvchilar uning ismini ham „Qarish“ (qattiq, kichikina „Quraysh“) deb taʼkidlaganlar, bu uning Quraysh qabilasining avlodi boʻlganligini bildiradi. Biroq, koʻpchilik genealoglar bu versiyani rad etishadi. 

Ibn Is'hoq rivoyati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ibn Is'hoqning yozishicha, Fihr Ka’bani Yamanga koʻchirmoqchi boʻlgan. Yamanning Himyoriy podshohidan himoya qilgan.[1] :41

Yaman bilan jang

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Keskin jang boʻlib, Himyor magʻlub boʻlgan. Hasan ibn Kilol ibn Zi Hadas al-Himyariy toʻlovni toʻlamaguncha ikki yil davomida Fihr tomonidan asirda tutilgan.[1] Ammo bu voqeani baʼzi musulmon ulamolari rad etadilar, ular buni hech qachon eshitmaganliklarini va Quraysh emas, balki Hasan ibn Kilol davrida Kaʼbani Huzoa boshqarganligini taʼkidlaydilar.[2]

Jangdan soʻng

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Fihr ibn Molik, Makka ahli Kaʼbani Yamanga koʻchirish uchun kelganlarida Himiyarlar saltanati qoʻshinlariga qarshi jangga kirishdi va qoʻshinni magʻlub etishga muvaffaq boʻldi.[3] Fihr ibn Molik Quraysh, Bani Kinana, Banu Huzayma, Banu Asad, Banu Judham va bir qancha Muzhar qabilalaridan iborat birlashgan kuchni safarbar qildi.[4]

Podshoh, Himyor Hasan bin Abdu Kalol bin Matub bin Dzu Hurat al-Himyariy qoʻlga olindi va uch yildan soʻng, yaʼni toʻlov toʻlagandan keyin ozod qilindi.[4]

Fihr ibn Molik Makkaga kelgan hojilarning (hojilarning) ehtiyojlarini koʻrib, tirikchilik uchun boshqa arab qabilalari bilan savdo qilgan.[3]

Fihr ibn Molikning Laylo bint Al-Horis ibn Tamim ibn Saʼd ibn Huzayl ibn Mudrika bilan nikohidan[4] Gʻolib (uning ham koʻp avlodlari bor edi), Muharib va Horis,[3] Asad, Avf, Javn va Zi'b ismli bir necha farzandlari bor edi.[4]

Muhammad islom dinini yoyishni boshlaganida, oʻsha paytda Makka va uning atrofida yashagan Fihr ibn Molik avlodlaridan boʻlgan Quraysh (Imara Quraysh) qabilalari:[5]

Quraysh al-Batha (vodiydagi Quraysh)

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Banu Adi ibn Kaab ibn Luay ibn Gʻolib ibn Fihr
  • Banu Taim Murra oʻgʻli, Kaab oʻgʻli, Luay oʻgʻli, Gʻolib oʻgʻli, Fihr oʻgʻli
  • Banu Zuhra — Kilab oʻgʻli, Murrah oʻgʻli, Kaab oʻgʻli, Luay oʻgʻli, Gʻolib oʻgʻli, Fihr oʻgʻli.
  • Banu Sahm Amr oʻgʻli, Hushaish oʻgʻli, Kaab oʻgʻli, Luay oʻgʻli, Gʻolib oʻgʻli, Fihr oʻgʻli.
  • Banu Juma ibn Amr ibn Hushaish ibn Kaab ibn Luay ibn Gʻolib ibn Fihr
  • Banu Mahzum ibn Yaqazha ibn Murra ibn Kaab ibn Luay ibn Gʻolib ibn Fihr
  • Banu Abdud-Dor ibn Qushay ibn Kilob ibn Murra ibn Kaab ibn Luay ibn Gʻolib ibn Fihr
  • Banu Abdulmanaf ibn Qushay ibn Kilob ibn Murra ibn Kaab ibn Luay ibn Gʻolib ibn Fihr
    • Banu Muttalib ibn Abdu Manaf
    • Banu Abdu Shams bin Abdu Manaf
    • Banu Hoshim bin Abdu Manaf
    • Banu Navfal ibn Abdu Manaf
  • Banu Asad ibn Abdul Uzzo ibn Qushay ibn Kilob ibn Murra ibn Kaab bin Luay ibn Gʻolib bin Fihr

Quraysh az-Zavohir (Quraysh chekkasi)

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Banu al-Horis ibn Fihr
  • Banu Muharib ibn Fihr
  • Banu Amir ibn Luay ibn Gʻolib ibn Fihr
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Ibn Ishaq. The Life of Muhammad: A Translation of Ibn Isḥāq's sīrat, London, 1955. ISBN 0-19-577828-6. 
  2. „المفصل فى تاريخ العرب قبل الإسلام • الموقع الرسمي للمكتبة الشاملة“ (arabcha). shamela.ws. 20-oktabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-oktabr 2022-yil.
  3. 3,0 3,1 3,2 Moenawar Khalil. Complete date of the Prophet Muhammad. Human Echo, 2001 — 37-42-bet. 9795617109. ISBN 978-979-561-710-5. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 abarī. The History of al-Tabari: Muhammad at Mecca, Translations and annotations by William Montgomery Watt and Michael V. McDonald, SUNY Press, 1988 — 28-29-bet. 0887067069. ISBN 978-0-88706-706-8. 
  5. Abdul Aziz. Chiefdom of Medina: Misunderstanding the Islamic State. Alphabet Library, 2011 — 208-bet. 9793064986. ISBN 978-979-3064-98-7.