Fors banki
| Turi | AJ |
|---|---|
| Tarmogʻi | Moliya sohasi |
| Qachon asos solingan | 2002 |
| Joylashuvi |
 Eron , Tehron |
| Hududiy xizmati | Eron |
| Rahbariyat |
Kurosh Parvizian (Boshqaruv raisi) |
| Mahsulot(lar)i | Kredit kartalar, Chakana bank xizmatlari, korporativ bank mijozlariga xizmat koʻrsatish, investitsiya banki, aktivlar boshqarish |
| Vebsayti | www.parsian-bank.com |
Fors banki (forscha: بانک پارسیان , Bank Parsian) Eronning yirik xususiy banklaridan biri boʻlib, bosh ofisi Tehronda joylashgan. Anʼanaviy bank xizmatlaridan tashqari, Fors banki sugʻurta va avtomobil ijarasi kabi koʻp qirrali xizmatlarni ham taklif qiladi.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Fors banki 2001-yil iyul oyida tashkil etilgan[1] va 2002-yildan faoliyat koʻrsata boshlagan[2]. 2004-yilda Tehron fond birjasida listingga kiritilgan[manba kerak]. Reuters axborot agentligi bankni 2006-yilda „Eronning eng yirik nodavlat banki“ sifatida taʼriflaydi, u davlat banklariga qaraganda hisobvaraqlar boʻyicha bir oz yuqoriroq foiz stavkalarini taklif qilishi, erkin ish formasi (dress kod) hamda mulk qiymatining 80 foizini moliyalashtirishi va shu sababli yangi uy sotib oluvchilar uchun haqiqiy variant ekanligini bilan mashhur[2]. Bu mashhurlik 2005-yilda Fors bankining boshqaruvchi direktori Abdullo Tolibiy oʻsha vaqtdagi qudratli jamgʻarma Imom Xumayniy buyruqlari ijrosi (Setade Ejraiye Farmane Emam) jamgʻarmasi rahbari Muhammad Shariyatmadoriyga garov taʼminotisiz 44 million dollar kredit berishdan bosh tortgach, oʻzgara boshladi (Shariyatmadoriy garov taʼminoti uchun hech narsa taklif qilmagan).
2006-yil boshida bank Eronning oʻsha paytdagi prezidenti Mahmud Ahmadinajod tomonidan bank sektoriga majburiy foiz stavkasini oʻzgartirish kiritilishi tufayli jiddiy moliyaviy qiyinchiliklarga duch keldi. U vaqtga qadar bank strategiyasi uzoq muddatli yuqori foizli hisobvaraqlarni taqdim etishni talab qilgan, ammo foiz stavkalari pasaytirilganda, Fors bankining kredit berishdan oladigan daromadlari stavkasi uzoq muddatli jamgʻarma hisobvaraqlari uchun toʻlaydigan stavkasidan pastroq stavkani tashkil qilgan. Bu esa pul oqimi muammosini keltirib chiqaradi. 2006-yil oktyabr holatiga koʻra muammolar haligacha hal etilmagan[manba kerak].
Tehrondagi iqtisodiy va siyosiy kuzatuvchi Said Laylozning aytishicha,
„Ahmadinajodning Fors bankiga qarama-qarshiligining sabablaridan biri, u bankni prezidentlik saylovlaridagi asosiy raqibi Oyatulloh Ali Akbar Hoshimiy Rafsanjoniy oilasiga tegishli deb hisoblagan. Ahmadinajod prezidentlikka kelganidan soʻng, islohotchi Abdulla Tolibiy [Fors banki boshqaruv raisi] bu haqiqatga toʻgʻri kelmasligini isbotlash uchun prezidentga aksiyadorlar roʻyxatini yubordi. Bank Ahmadinajod uchun burjuaziya timsolidir“[1].
Keyinchalik Reuters maʼlumotlariga koʻra, Tadbir Investment kompaniyasi (Setadning shoʻba korxonasi) Fors bankining kichik ulushini sotib oldi va ozchilik aksiyador boʻlishiga qaramay, bankni oʻzgartirdi, yangi menejerlarni jalb qildi va boshqa oʻzgarishlar qatorida kiyinish qoidalaridagi kamchiliklarni bartaraf etdi[2]. 19-sentyabr kuni Tehron fond birjasida bankning 1,44 million dona aksiyasi sotildi. Umumiy qiymati qariyb 320 million dollar boʻlgan ushbu aksiyalarni bitta mijoz sotib olgan. Bankning umumiy aksiyalarining qariyb 29% ni tashkil etgan aksiyalar hukumatga qarashli Eron Xodro sanoat guruhiga tegishli edi. Bank haligacha ulushning yangi egalari nomini oshkor qilmagan.
2006-yil 6-oktyabrda Eron Markaziy banki Fors banki Boshqaruv raisi Abdullo Tolibiyni moliyaviy qonunbuzarlik ayblovlari bilan ishdan boʻshatilganini eʼlon qildi. Markaziy bank Fors bankiga yangi rahbar tayinlanishini soʻradi[3].
2010-yil sentyabr oyida Fors bankining onlayn bank xizmatlari koʻrsatuvchi Parsian E-Commerce shoʻba korxonasining 10 foiz ulushi Eronning birjadan tashqari bozorida (OTC) muvaffaqiyatli sotildi. IPO qiymati 116 million dollarni tashkil etdi[4].
Erondagi uchinchi yirik sugʻurta kompaniyasi Parsian Insuranceʼga Fors banki va Eron Xodro kompaniyasi birgalikda egalik qiladi[5]. Kompaniyaning asosiy biznes yoʻnalishi — avtomobil sugʻurtasi.
Boshqaruv raisi va bank boshqaruvi
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Kurosh Parvizian (Boshqaruv raisi)[6]
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 Sanati, Kimia. „IRAN: Killing the Golden Goose of Private Banking“. Inter Press Service News Agency (2006-yil 13-noyabr). Qaraldi: 2023-yil 15-aprel.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Steve Stecklow. „Khamenei's conglomerate thrived as sanctions squeezed Iran. (Assets of the Ayatollah, Part 2)“. November 11, 2013. Reuters. Qaraldi: 2023-yil 15-aprel.
- ↑ „Iran News - Parsian Bank chief dismissed“. 2008-yil 12-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 15-aprel.
- ↑ „Archived copy“. 2010-yil 14-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 31-oktyabr.
- ↑ „Archived copy“. 2012-yil 6-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 27-dekabr.
- ↑ معرفي اعضاي هيئت مديره ومعاونين (Wayback Machine saytida 12 August 2007 sanasida arxivlangan)
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Rasmiy veb-sayt (inglizcha versiya) (Wayback Machine saytida 2010-03-28 sanasida arxivlangan)