Genotsidni inkor etish

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Genotsidni inkor etish — bu genotsidning koʻlami va jiddiyligini inkor etish yoki minimallashtirishga urinish. Rad etish genotsidning ajralmas qismi boʻlib[1][2][3], genotsidni yashirin rejalashtirish, genotsid davom etayotgan paytda tashviqot[1] va ommaviy qotillik dalillarini yoʻq qilishni oʻz ichiga oladi. Genotsid tadqiqotchisi Gregory Stantonning soʻzlariga koʻra, inkor „genotsid qirgʻinlarining eng ishonchli koʻrsatkichlaridan biridir“[4].

Baʼzi olimlar inkorni genotsid jarayonining yakuniy bosqichi sifatida taʼriflaydilar[1]. Richard G. Hovannisian shunday deydi: „Xalqni butunlay yoʻq qilish uchun xotirani oʻchirish va boʻgʻish kerak. Soxtalashtirish, yolgʻon va yarim haqiqat orqali istalgan voqeani boʻlgan yoki umuman boʻlmagan deb koʻrsatish mumkin“[5].

Inkor etishga mahalliy xalqlarga qarshi vahshiylikni inkor etish, Holokostni inkor etish, arman genotsidini inkor etish va Bosniya genotsidini inkor etish kabilarni misol qilib keltirish mumkin. Akademik tarixchilar va noqonuniy tarixiy inkorchilar, revizionistlar, shu jumladan genotsidni inkor etuvchilar oʻrtasidagi farq bunday tarixlarni yozishda qoʻllaniladigan metodlar bilan farqlanadi. Noqonuniy tarixiy revizionistlar va inkorchilar oʻzlarining xohlagan natijalarini olish uchun soxtalashtirish va mantiqiy xatolardan foydalangan holda, odatda amaldagi siyosiy tartibni qoʻllab-quvvatlash maqsadida tarixni qayta yozadilar.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 Üngör, Uğur Ümit; Adler, Nanci (2017). „Indonesia in the Global Context of Genocide and Transitional Justice“. Journal of Genocide Research. 19-jild, № 4. 609–617-bet. doi:10.1080/14623528.2017.1393985.
  2. Huttenbach, Henry R. „The Psychology and Politics of Genocide Denial: a Comparison of Four Case Studies“,. Studies in Comparative Genocide (en). Palgrave Macmillan UK, 1999 — 216–229 bet. DOI:10.1007/978-1-349-27348-5_12. ISBN 978-1-349-27348-5. 
  3. Herf, Jeffrey. The Jewish Enemy: Nazi Propaganda during the World War II and the Holocaust. Harvard University Press, 2006 — 127 bet. ISBN 978-0-674038-59-2. 
  4. „10 Stages of Genocide“. 2020-yil 21-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 21-noyabr.
  5. Hovannisian, Richard G. „Denial of the Armenian genocide in Comparison with Holocaust Denial“,. Remembrance and Denial: The Case of the Armenian Genocide (en). Wayne State University Press, 1998 — 202 bet. ISBN 081432777X.