Kontent qismiga oʻtish

Giardiniera

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Giardiniera (italyancha: giardiniera) — sirka yoki yogʻda marinadlangan italyan oʻsimlik aralashmasi. Suv va sirkada qaynatilgan sabzavotlardan tayyorlanadi[1][2]. U garnir yoki boshqa taomlarning tarkibiy qismi sifatida ishlatiladi.

Giardiniera koʻp qirrali qoʻshimcha boʻlib, u kolbasa, bruschetta, gamburger, makaron salatasi, omlet, hot-dog, orkinos salati, sendvichlar va boshqalar kabi turli xil taomlarda ishlatilishi mumkin. AQShda giardinieradan makaron yoki Chikagoda pitsa uchun foydalanish odatiy hol.

Giardiniera yoz oylarida sabzavotlarning ortiqcha hosilini, qishda isteʼmol qilinadigan saqlashning qadimiy usulidir[3][4].

Ingredientlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Giardiniera tayyorlash uchun odatda ishlatiladigan sabzavotlar, sabzi, selderey, gulkaram gullari, piyoz, qalampir va kornişonlardir. Aralashmadagi turli sabzavotlarning miqdori va turlari isteʼmolchining taʼmiga qarab dozalanadi. Anʼanaviy tuzlangan sabzavotlarda har doim sabzi, gulkaram va selderey mavjud[5].

Pishirish jarayoni

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tozalangan, yuvilgan va juda kichik boʻlaklarga boʻlingan sabzavotlar ular hosil boʻlgan suvning bir qismini yoʻqotish uchun bir necha soat davomida idishda qolishi kerak. Keyin ularni, shoʻr suv va oq sharob sirkasi (teng qismlarga) aralashmasiga botiriladi, qaynatiladi va bir necha daqiqa ushlab turiladi. Piyoz va kornişonlar avval toza sirkada taqsimlanishi kerak. Sabzi va seldereyni, maʼlum bir siqilishni saqlab qolish uchun bir necha daqiqa qaynatish kerak.

Pishirish oxirida, sabzavotlarni drenajlash va germetik yopiq shisha idishlarga joylashtirish kerak, har bir idishda bir xil miqdorda turli xil sabzavotlarni tarqatishga harakat qilish kerak. Keyin sabzavotlar, sirka va yogʻ aralashmasi bilan birga qaynatiladi. Bankalar salqin va qorongʻi joyda saqlanishi kerak. Giardiniera qadoqlanganidan keyin kamida bir oyda yeyishga tayyor boʻladi va odatda taxminan bir yil saqlanadi. Italiyaning har bir mintaqasida ishlatiladigan sabzavotlar, qoʻshilgan lazzatlar (oʻtlar va ziravorlar) yoki pishirish usullari[4][6][7] boʻyicha koʻplab mahalliy oʻzgarishlar mavjud.

Turlari va qoʻllanishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Giardiner bilan sendvich

Italiya giardiniera, shuningdek, tuzlangan ovqatlar uchun umumiy atama boʻlgan sottaceti („sirka ostida“) deb ham ataladi. Odatda gazak sifatida yoki salatlar bilan isteʼmol qilinadi[8]. Qoʻshma Shtatlarda giardiniera odatda anʼanaviy yoki baharatlı navlarda mavjud boʻlib, ikkinchisi baʼzan „issiq aralash“ deb ataladi.

Chikago oshxonasida yogʻga asoslangan giardiniera[9] ziravor sifatida, odatda italyan mol goʻshtidan tayyorlangan sendvichlar, gazaklar va pizzalar[10]

uchun toʻldirish sifatida ishlatiladi.

Giardinieraning, yumshoqroq versiyasi mufuletta sendvichidagi zaytun salatasi uchun ishlatiladi[11].

Chikago uslubidagi giardinera, odatda qizil qalampir yoki chili bilan achchiq tayyorlanadi va shuninhgdek turli sabzavotlar, jumladan bolgar qalampiri, selderey, sabzi, gulkaram va baʼzan bodring yoki zaytun[12] marinadlangan, soya moyi yoki ularning har qanday birikmasida tayyorlanadi.

  1. Miller, Robin. Quick Fix Meals: 200 Simple, Delicious Recipes to Make Mealtime Easy. Newtown, CT: Taunton Press, 2007. ISBN 978-1-56158-947-0. 
  2. Larsen, L.. The About.Com Guide To Shortcut Cooking: 225 Simple and Delicious Recipes for the Chef on the Go, About.com Guides. Adams Media, 2007. ISBN 978-1-59869-273-0. [sayt ishlamaydi]
  3. Giorgio Locatelli. Fatto in casa. 
  4. 4,0 4,1 „Come fare la giardiniera di verdure“ (it). Eataly. 2020-yil 25-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 18-aprel.
  5. Gianfranco Vissani. I trucchi del mestiere. 
  6. „Giardiniera sott'aceto“ (it). LeRicettediGialloZafferano.it. 2019-yil 25-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 25-sentyabr.
  7. „Giardiniera“ (it). La Cucina Italiana. 2019-yil 25-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 25-sentyabr.
  8. Lombardi, Skip. La Cucina dei Poveri, 2004 — 8-bet. ISBN 1-4116-1141-1. 
  9. „Chicago Style Giardiniera Relish“ (en). Curious Cuisiniere (2018-yil 16-avgust). 2021-yil 5-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 16-aprel.
  10. „The Best Pizza Topping That You've Probably Never Heard About“ (en). The Ringer (2018-yil 28-avgust). 2022-yil 9-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 16-aprel.
  11. „Looking for a summer snack? Try these two spreads: pimento cheese and muffuletta-style olive salad“ (en). Tampa Bay Times (2019-yil 8-iyul). 2022-yil 9-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 16-aprel.
  12. „How giardiniera crossed an ocean to become Chicago's favorite condiment“ (en). Chicago Tribune (2017-yil 19-may). 2022-yil 31-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 16-aprel.