Iga Idunganran
Iga Idunganran (inglizcha: Iga Idunganran) — qadimgi qasr. Nigeriya poytaxti Lagos shahri qirolining (Oba) rasmiy qarorgohi. Lagos orolida joylashgan turistik diqqatga sazovor joy[1].
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Etimologiyasi
Yoruba tilida "Iga" "Qirollik uyi" yoki saroy degan ma'noni anglatadi va "Idun" yer, joy yoki tovushlarni anglatadi, "ganran" esa qalampir ma'nosidadir. Shunga ko'ra, Yoruba tilida Iga Idunganran - "qalampir fermasida qurilgan saroy " deb tarjima qilinadi. Bundan kelib chiqadiki, qal'a o'rni ilgari fermer xo'jaligi sifatida ishlatilgan[2].
- Mavjudligi
XV asr boshidan beri Lagos oroli orolning birinchi fuqarosi, Ife zodagoni, yo'lboshchi Aromiraga tegishli bo'lib, oroldan baliq ovlash stantsiyasi va qalampir yetishtirish uchun ferma sifatida foydalangan. Undagi birinchi saroy-qal'a portugallar tomonidan 1670-yilda Oba Gabaro (1669-1704)[3] uchun qurilgan. Uning zamonaviy qismi 1960-yil 1-oktabrda Nigeriya Bosh vaziri Abubakar Tafava Baleva[4] tomonidan qurib bitkazilgan va foydalanishga topshirilgan[4]. Qadimgi qurilmani saqlab qolish uchun ishlatiladigan materiallarning aksariyati Portugaliyadan olib kelingan. Qirollar Adeniji Adel va Adeinka Oyekan bino qurilishini tugatgan va 2007-2008-yillarda qal'a Lagos shtati hukumati va Nigeriya muzeyi bilan birgalikda hozirgi qirol Rilvan Akiolu tomonidan yana modernizatsiya qilingan[5]. Iga Idunganran, rasmiy qarorgoh sifatida xizmat qilishdan tashqari, orolning ma'muriy markazi va bozor sifatida ma'lum. Eyo festivalida mehmonlarni qabul qiladi[6].
- Dafn etilganlar
Lagosning Akitoyegacha bo'lgan barcha Obalari Beninda dafn etilgan. Ulardan Sanusi Olusi va Kosoko[4] bundan mustasno. Hozirda uning barcha vorislari dafn etilgan shohlar maqbarasini tartibga solish so'ralgan.
- Ziyoratgohlar
Qal'ada Lagos orolining ikkita ziyoratgohi - shohlar ibodat qiladigan Eshu va o'z ruhoniysi bo'lgan noma'lum jonzotning temir haykalchasi Ogun joylashgan[4].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Kaye Whiteman. Lagos: A Cultural and Literary History. Andrews UK Limited, 2013. ISBN 9781908493897.
- ↑ Williams, Lizzie. Nigeria: The Bradt Travel Guide, 2008 — 110-bet. ISBN 1841622397.
- ↑ Okeagu Ogadah; Leonard N. Onwe; Philip Eworo. Nigeria: cultural festivals & tourism sites directory, Volume 1. Federal Ministry of Cultural & Tourism, 2005 — 106-bet. ISBN 9780670556.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Folami, Takiu. A History of Lagos, Nigeria: The Shaping of an African City. Exposition Press — 65—66-bet. ISBN 9780682497725.
- ↑ African Cities Driving the NEPAD Initiative. United Nations Human Settlements Programme, 2006 — 258-bet. ISBN 9211318157.
- ↑ King, Anthony D.. Representing the City. New York University Press, 1996 — 118-bet. ISBN 0814746799.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Chet eldagi nigeriyaliklar(ingl.) )
- Lagos tarixi(ingl.) )