Kontent qismiga oʻtish

Imru al-Qays ibn Amr

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Namara yozuvi ; Imru' al-Qaysning epitafisi

Imru' al-Qays ibn Amr (arabcha: امرؤ القيس بن عمرو) ikkinchi Laxmid podshosi edi. Uning onasi Kaʼb al-Azdiyning singlisi Mariya binti Amr boʻlgan. Uning diniy yaqinligi haqida munozaralar bor: Teodor Nöldeke Imru' al-Qays ibn 'Amr nasroniy emasligini taʼkidlagan boʻlsa, [1] Irfon Shahid nasroniylikka mansub boʻlishi mumkinligini taʼkidlab, Imru’al Qaysning nasroniyligi „pravoslav“ boʻlishi mumkinligini va manixey tipiga" [2]mansubligini aytib oʻtgan. Bundan tashqari, Shahid Imru' al Qays ibn Amrning dafn marosimida nasroniy shakllari va belgilari yoʻqligini taʼkidlaydi. [3] At-Tabariy „U Iroq, Hijoz va Mesopotamiyadagi barcha arablar yurtida forslar uchun hukmronlik qilgan“ deb taʼkidlaydi. Imru' al-Qays oʻzining epitafiy yozuvida: „ Tojga ega boʻlgan barcha arablarning shohi“ deb ataladi, xuddi shu unvon (barcha arablar podshosi) Xatra podshohlariga berilgan unvon edi. Xuddi shu bitikda Imru’ ul-Qaysning Najrongacha yetib borganligi va uni shoh Shammar Yahri’shdan qamal qilgani aytiladi. Baʼzi olimlar Janubiy Arab tilidagi baʼzi bitiklardagi „Imru’ al-Qays ibn Amr“ni shu bilan aniqlaganlar. Oʻsha yozuvlarda uning ismi Himyor shohi Shammar Yahrish bilan birga tilga olinadi.

Epitafiya, Namara yozuvi boʻlib, arab tilining eng qadimgi namunalaridan biridir.

  1. Geschichte der Perser und Araber zur Zeit der Sasaniden, Theodor Nöldeke — 47-bet. 
  2. Byzantium and the Arabs in the Fourth Century, Irfan Shahid — 33–34-bet. „Imru'al-qays christianity (may have been) orthodox, heretical or of the manichaean type [...] Perhaps Imru' al-Qays' Christianity was of the manichaean type, completely unacceptable to those in Byzantium. His father 'Amr was the protector of Manichaeism in Hira, that followed the crucifixion of Mani, the coptic papyri have shown.“ 
  3. Byzantium and the Arabs in the Fourth Century, Irfan Shahîd. p. 32.. „Allthough Imru' al-Qays was considered christian by al-Kalbi, there is not a single christian formula or symbol in the (Namarah) inscription.“