Karl Rozental

Karl Feodorovich Rozental
Tavalludi	27-iyul 1890-yil; Riga
Vafoti	15-noyabr 1983-yil
Fuqaroligi	Rossiya Imperiyasi va SSSR

Karl Feodorovich Rozental (ruscha: Карл Фёдорович Розенталь; 27-iyul 1890-yil – 1983-yil 15-noyabr) – sovet inqilobchisi va sovet hukumati amaldori, 1919-yilda Litva Sotsialistik Sovet Respublikasi va Belorussiyada pochta va telekommunikatsiyalar boʻyicha xalq komissari (yaʼni vazirlar mahkamasidagi bir lavozim) boʻlib ishlagan.

Yoshlik

Rozental 1890-yil 27-iyulda Rigada tugʻilgan^[1]. Uning otasi mebel fabrikasida nazoratchi boʻlib ishlagan^[1]. Dvinskdagi Realschuleni^[1] va Rozental kechki texnik kurslarida taʼlim olgan. 1907-yilda Transkaspiy temir yoʻlida ishlay boshladi^[1]. 1912-yil iyun oyidan boshlab u Toshkentda boʻlib xalq qoʻzgʻolonlariga qoʻshilgan. Qoʻzgʻolon bostirilgach Rozental taxminan bir yil davom etgan tergovga mahkum qilindi. Shundan soʻng u uzoq vaqt davomid politsiya nazoratiga olindi^[1].

Jahon urushi va inqilob

Birinchi jahon urushi boshlanganda 1914-yil iyul oyida birinchi Turkiston telegraf diviziyasi tarkibida Gʻarbiy frontga joʻnatilgan^[1]. 1917-yil fevral inqilobidan soʻng Slutskdagi inqilobiy harakatda faol ishtirok eta boshlagan. 1917-yil may oyida u Rossiya sotsial-demokratik ishchi partiyasiga (bolsheviklar) qoʻshildi. U 1917-yil 3-martda shahar Ishchilar va askarlar sovetiga saylangan va sovet raisi boʻlib ishlagan (u bu lavozimni 1918-yil martigacha, Slutsk nemis ishgʻoliga oʻtkazgunga qadar egallab kelgan)^[1]^[2]. Rozental 1918-yil iyulidan Qizil Armiyada xizmat qildi^[1]. 1918-yil avgustda u Smolensk okrugi pochta va telegraflar komissari boʻlgan va oʻsha yilning dekabr oyida Gʻarbiy frontning aloqa komissari lavozimiga tayinlangan^[2].

Xalq komissari

1919-yil yanvar oyida Belorussiya Sotsialistik Sovet Respublikasi tashkil etilganda, Rozental pochta va telegraflar xalq komissari lavozimiga tayinlangan^[1]^[2]^[3]. 1919-yil 27-fevralda Litva va Belorussiya Sotsialistik Sovet Respublikasi tashkil etilganda, Rozental yangi respublikaning pochta va telegraf xalq komissari etib tayinlangan^[4]^[5]. Litva va Belorussiya Kommunistik partiyasi Markaziy Qoʻmitasi aʼzoligiga nomzod boʻlgan^[6]^[7]. 1919-yil mart oyida Moskvada boʻlib oʻtgan Rossiya Kommunistik partiyasining (bolsheviklar) 8-s’ezdida Litva va Belorussiya Kommunistik partiyasi delegatsiyasi tarkibida boʻlgan^[7].

Turkistonga qaytish

1920-yil 3-noyabrda Turkiston fronti aloqa boʻlimi boshligʻi etib tayinlandi^[2]. 1921-yil mart oyidan boshlab Turkiston ASSR (keyinroq Oʻzbekiston SSR)da yashagan^[2].

Keyingi karyerasi

1930-yil mart oyida SSSR xalq xoʻjaligi oliy kengashi Prezidiumining ilmiy kotibi etib tayinlandi^[2]. 1931-yil mart oyida u SSSR Davlat reja qoʻmitasining aʼzosi etib tayinlandi^[2]. 1939-yildan 1951-yilgacha nafaqaga chiqqunga qadar Rozental Sovet Ittifoqi Ichki ishlar vazirligida mudofaa inshootlarini qurish boʻyicha Bosh taʼminot boshqarmasi boshligʻi boʻlib ishlagan^[2]. Rozental 1983-yil 15-noyabrda vafot etdi^[1]^[2].

Manbalar

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 1 yanvarya 1919 goda: vremennoe raboche-krestyanskoe sovetskoe pravitelstvo Belorussii : dokumenti i materiali. Limarius, 2005. p. 181
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 ^2,7 ^2,8 Razental Karl Fyodaravіch. Ensiklapediya gіstoriі Belarusі; T. 6. Kn. 1. – S. 85
↑ Vadim Andreevich Krutalevich. Rozhdenie Belorusskoĭ Sovetskoĭ Respubliki: provozglashenie respubliki : razvertyvanie nat︠s︡ionalʹno-gosudarstvennogo stroitelʹstva : noi︠a︡brʹ 1918-fevralʹ 1919 g. Nauka i tekhnika, 1979. p. 160
↑ Vadim Andreevich Krutalevich. Ocherki istorii gosudarstva i prava Belarusi. Pravo i ėkonomika, 2007 — 124-bet. ISBN 978-985-442-395-1.
↑ Белорусская ССР, краткая энциклопедия: История. Общественный и государственный строй. Законодательство и право. Административно-территориальное устройство. Населенные пункты. Международные связи. Белорус. сов. энциклопедия, 1979 — 359-bet.
↑ Spravochnik po istorii Kommunisticheskoy partii i Sovetskogo Soyuza 1898–1991. Kommunisticheskaya partiya Litvi i Belorussii
↑ ^7,0 ^7,1 Lietuvos Komunistụ partijos istorijos apybraiža: 1887-1920. Mintis, 1971. pp. 426-427

[1419g-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 1 yanvarya 1919 goda: vremennoe raboche-krestyanskoe sovetskoe pravitelstvo Belorussii : dokumenti i materiali. Limarius, 2005. p. 181

[elib-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 ^2,7 ^2,8 Razental Karl Fyodaravіch. Ensiklapediya gіstoriі Belarusі; T. 6. Kn. 1. – S. 85

[3] Vadim Andreevich Krutalevich. Rozhdenie Belorusskoĭ Sovetskoĭ Respubliki: provozglashenie respubliki : razvertyvanie nat︠s︡ionalʹno-gosudarstvennogo stroitelʹstva : noi︠a︡brʹ 1918-fevralʹ 1919 g. Nauka i tekhnika, 1979. p. 160

[Krutalevich2007-4] Vadim Andreevich Krutalevich. Ocherki istorii gosudarstva i prava Belarusi. Pravo i ėkonomika, 2007 — 124-bet. ISBN 978-985-442-395-1.

[by-5] Белорусская ССР, краткая энциклопедия: История. Общественный и государственный строй. Законодательство и право. Административно-территориальное устройство. Населенные пункты. Международные связи. Белорус. сов. энциклопедия, 1979 — 359-bet.

[6] Spravochnik po istorii Kommunisticheskoy partii i Sovetskogo Soyuza 1898–1991. Kommunisticheskaya partiya Litvi i Belorussii

[apy-7] 7,0 ^7,1 Lietuvos Komunistụ partijos istorijos apybraiža: 1887-1920. Mintis, 1971. pp. 426-427

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]