Klarnet d’amur

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
2 tarixiy klarnet d’amur

Klarnet d’amur (italyancha: clarinetto d'amore, fransuzcha: clarinette d'amour, tom maʼnoda „Muhabbat klarneti“) — yogʻoch puflama cholgʻu asbobi, XVII asrning ikkinchi yarmi — XIX-asr boshlarida qoʻllanilgan kamyob turdagi klarnet.

Tasviriy asbob singari, klarnet d’amur bitta tayoq va silindrsimon trubkadan iborat edi, lekin bu trubkaning kengligi oddiy klarnetnikidan ozroq, tovush teshiklari ham torroq edi. Bundan tashqari, trubaning munshtuki biriktirilgan qismi ixchamlik uchun bir oz bukilgan boʻladi (klarnet d’amur korpusi klarnetdan uzunroq boʻlgan). Nihoyat, asbobning ajralib turadigan xususiyati nok shaklidagi ogʻzi edi (ingliz surnayi kabi). Bu xususiyatlarning barchasi asbobga oʻziga xos yumshoq tovush berganligi uchun u oʻz nomiga ega boʻlgan[1]. Klarnet d’amur oddiy klarnetda mavjud boʻlganidan pastroq tovushlarni ijro etish uchun moʻljallangan boʻlib, odatda „in G“ sozlangan (sol sozlamasida; „in As“ va „in F“ modellari ham uchrab turgan), yaʼni u in B klarnetdan pastda kichik tersiyada jaranglagan.

Klarnet d’amur asosida, XVIII-asrning oxiriga kelib, musiqa ustalari bassetgornni — texnik jihatdan ancha rivojlangan va tez mashhurlikka erishgan asbobni yaratdilar. Aynan bassetgorn paydo boʻlganligi sababli Klarnet d’amur XIX-asrning boshlarida musiqa amaliyotidan chiqib ketgan. Hozirda bunday asboblar ishlab chiqarilmaydi va qadimgi klarnet d’amurlarning bir nechta nusxalarini musiqa asboblari muzeylarida tomosha qilish mumkin.

Richard Xeyns buyurtmasi asosida Schwenk&Seggelke, Bamberg tomonidan yasalgan zamonaviy klarnet d’amore;

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Po analogii s violoy d’amur i goboem d’amur.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • F. Jeffri Randall. Klarnet. 2-nashr. London: Ernest Benn, 1957-yil.