Ko'prik minorasi
Ko'prik minorasi(nemischa: Brückenturm ) ko'prik ustiga qurilgan mustahkam minora turi edi.Ular odatda erta zamonaviy davrlargacha bo'lgan davrda shahar devori yoki qal'aning bir qismi sifatida qurilgan.Odatda ko‘prikning ikki chetida minora bo‘ladi.19-asrda Gothic Revival uslubida bir qator ko'prik minoralari qurilgan.Londondagi Tower Bridge, ehtimol,eng mashhur namunasidir,ammo,ko'proq orginal o'rta asr minoralari Yevropa bo'ylab omon qolgan.
Funktsiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Bu minoralar o'rta asrlardan oldingi va o'rta asrlarda ko'prikdan kirishni qo'riqlash va daryolarni kesib o'tadigan muhim yo'llarda,odatda shaharlar va shaharlar yaqinida pullik to'lash imkonini berish uchun qurilgan.Daryolar ko'pincha bu aholi punktlarining mudofaa qismi bo'lgan.Natijada,mudofaa nuqtai nazaridan,ko'priklar hujum qilayotgan dushmanlarning kirib kelishiga yo'l qo'ymasligi muhim edi.Ko'priklar qal'a vazifasini bajargan va ko'pincha kichik tortma ko'prigi bor edi.Haqiqiy himoya va mudofaa funktsiyalaridan tashqari,ular ramziy va me'moriy rol ham o'ynagan.Ko'pincha bu minoralar sayohatchilar shaharga yaqinlashganda ko'rgan birinchi jamoat binolari edi.
Ba'zida xuddi shu bino ko'prik minorasi va ko'prik ibodatxonasi bo'lib xizmat qilgan,masalan,Erfurtdagi Krämerbryucke .
Bunday minoralarning yuqori narxi odatda yo'l haqi olish orqali to'langan.Kechasi ko'prik minoralarining eshiklari yopiq bolgan,shuning uchun hech kim jim soatlarda ko'prikdan o'tolmasdi.
Omon qolgan ko'prik minoralari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Bosniya va Gertsegovina
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Bosniya va Gertsegovina, Mostar shahridagi Stariy ko'chasidagi Tara minorasi Halebija minorasi (1567-yilda tugatilgan)
Chex Respublikasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Pragadagi Karl ko'prigidagi Eski shahar va Kichik kvartal ko'prigi minoralari, Chexiya (1357 yilda qurilgan)
- Stříbro (Mies) shahridagi ko'prik minorasi, Chexiya (1555 yilda qurilgan)
Fransiya
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Pont Saint-Bénézet, Avignon, Fransiya.
- Le Pont Vieux, Sospel, Fransiya.
- Le Pont Vieux Orthez, Fransiya.
- Pont Valentre, Kahor, Fransiya.
Germaniya
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Regensburgdagi tosh ko'prikning ko'prik minorasi (13-asrdan oldin qurilgan)
- Limburg an der Lahndagi Old Lahn ko'prigidagi o'rta asr minorasi (1315-1354-yillarda qurilgan)
- Geydelbergdagi ko'prik darvozasi (15-asr, 1786–88-yillarda qayta qurilgan)
- Maynsdagi janubiy ko'prikdagi minoralar (1860-1862-yillarda qurilgan)
- Vormsdagi Nibelungen ko'prigining neo-Romanesk minorasi (1897-1900-yillarda qurilgan)
- Traben-Trarbaxdagi ko'prik darvozasi (1899-yilda qurilgan)
- Eski Harburg Elbe ko'prigi portali (1899-yilda qurilgan)
- Miltenbergdagi ko'prik darvozasi (1900-yilda qurilgan)
- Duysburgdagi Fridrix Ebert ko'prigi minorasi (1904-1907-yillarda qurilgan)
Italiya
[tahrir | manbasini tahrirlash]Lyuksemburg
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Vobandagi Porte d'Eich (de) va Porte des Bons-Malades (de) darvoza minoralari - ishlab chiqilgan mustahkamlangan piyodalar ko'prigi, Beinchen (de) (1864-1865-yillarda qurilgan), YuNESKO tomonidan himoyalangan Lyuksemburg shahrining sobiq istehkomlarining bir qismi.
Portugaliya
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Ukanha ko'prigi minorasi
Ispaniya
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Pont de Besalu, Besalu, Kataloniya, Ispaniya.
- Puente de Alcantara, Toledo, Ispaniya.
- Puente de San Martin, Toledo, Ispaniya.
Shveysariya
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Vasserturm ("Suv minorasi"), Shveysariyaning Lucerne shahridagi Kapellbryucke majmuasining bir qismi.
Birlashgan Qirollik
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Uelsdagi Monmutdagi Monnov ko'prigidagi Monnov darvozasi (13-asr oxiri yoki 14-asr boshlari)
- Uorkvort ko'prigidagi ko'prik minorasi, Angliya (14-asr oxiri)
- Tower Bridge, London, Angliya (1894-yilda qurilgan). Ushbu minoralarning haqiqiy vazifasi yuqori darajadagi yurish yo'lini qo'llab-quvvatlashdir.
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Koʻprik ibodatxonasi
- Darvoza minorasi
- Darvoza uyi