Kunya-Uaz
2.jpg)
Kunya-Uaz (turkmancha: Könewas) – Turkmanistonning qadimiy shahri (qal’asi), Toshhovuz shahridan 40 km gʻarbda joylashgan. Qadimda Xorazm tarkibiga kirgan.
Tavsifi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Qal’a IV-III asrlarda qurilgan. Uning balandligi 10 metrgacha boʻlgan kuchli devorlardan iborat. Shaharcha 307 m dan 307 m gacha boʻlgan kvadrat shakliga ega boʻlib[1], burchaklari asosiy nuqtalarga toʻgʻri yoʻnaltirilgan. Tashqi tomondan shahar xandaq va devorlar bilan oʻralgan Qal’aning ichkarisi boʻsh kuchli devor bilan ikki qismga boʻlinadi. Yodgorlikning umumiy maydoni 9,5 gektarni tashkil etadi[2].
Kunya-Uaz atrofi qadimiy kanallarning zich tarmogʻi, kichik ariqlar va sugʻorish maydonlari izlari bilan qoplangan. Qazib olingan arxeologik materiallar qishloq xoʻjaligining ushbu izlarini qadimgi davrga toʻgʻri kelishini isbotlaydi. Bu yerda ilk Afrigʻiylar davriga oid madaniy qatlam topilgan[3].
Aholi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Qabrlarni oʻrganish shuni koʻrsatdiki, Kunya-Uazda ham, Turkmanistonning boshqa Xorazm qal’asi Kanga-Qal’ada ham IV asrda yashagan aholining antropologik tipi hozirgi turkmanlar tipiga mos keladi.
"… Qangʻoqali xalqining turi hozirgi turkmanlarga koʻproq oʻxshaydi. Xuddi shu antropologik tip, xuddi shu dafn marosimi bilan birga, Kunya-Uazning sinxron joyida ham qayd etilgan"[3]
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Х.Юсупов. „Путеводитель по археолого-архитектурным памятникам Ташаузской области“. Ашхабад: Туркменистан (1989). 2022-yil 23-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 29-yanvar.
- ↑ Х.Юсупов. „Путеводитель по археолого-архитектурным памятникам Ташаузской области“. Туркменистан (1989). 2022-yil 23-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 29-yanvar.
- ↑ 3,0 3,1 С.П.Толстов, А.С.Кесь. „Низовья Аму-Дарьи, Сарыкамыш, Узбой - история формирования и заселения“. АН СССР (1960). 2022-yil 15-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 29-yanvar.