Kontent qismiga oʻtish

Leiomioma

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Leiomioma – silliq mushaklarning xavfsiz oʻsmasi boʻlib, juda kamdan-kam hollarda saratonga aylanadi (0,1%). Leiomiomalar har qanday organda paydo boʻlishi mumkin, lekin eng koʻp bachadon, ingichka ichak va qiziloʻngachda uchraydi. Atama leio- + myo- + -oma, „silliq mushak oʻsmasi“ soʻzidan olingan.

Bachadon leiomiomalari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Bachadondan enukleatsiyalangan leiomioma. Chapdagi tashqi yuzasi; oʻng tomonda kesilgan koʻrinishi.
Yoʻgʻon ichak leiomiomasining mikrografi.

Bachadon miomalari bachadon silliq mushaklarining leiomiomasidir. Boshqa leiomiomalar singari, ular ham xavfsiz oʻsma, ammo hayz vaqtida koʻp miqdorda qon ketishiga olib kelishi mumkin (menorragiya). Bundan tashqari, koʻpincha anemiyaga olib keladi va bepushtlikka sabab boʻladi.

Ushbu oʻsmalarning kamdan-kam uchraydigan shakli bachadon lipoleiomiomasi – adipotsitlar va silliq mushak hujayralari aralashmasidan tashkil topgan xavfsiz oʻsmalar. Bachadon lipoleiomiomalari tuxumdonlar va boshqa patologiyalar bilan birgalikda kuzatilgan va ularning baʼzilaridan liposarkoma rivojlanishi mumkin[1][2]. Ushbu oʻsmalar monoklonal boʻlib, oʻsmalarning 40 foizida tasodifiy boʻlmagan xromosoma anomaliyalari kuzatilgan.

Oʻt pufagi leiomiomalari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oʻt pufagining mezenximal oʻsmalari kamdan-kam uchraydi va ayniqsa, oʻt pufagining leiomiomalari juda kam hollarda qayd etilgan, ularning barchasi immunitet tizimi buzilgan bemorlarda boʻlgan. Biroq, bir marta bu holat Avstraliyaning Melburn shahridagi Monash kasalxonasida 39 yoshli sogʻlom ayolda hech qanday boshqa alomatlarsiz, immunitet tanqisligi boʻlmagan holda kuzatilganligi xabar berilgan [3].

Teri leiomiomalari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Teri leiomiomalari odatda orttirilgan boʻlib, bir necha toifalarga boʻlinadi[4][5]:

  • Yakka teri leiomiomasi;
  • Arrectores pilorum mushaklaridan kelib chiqadigan teri leiomiomalari;
  • Tomirlarning silliq mushaklaridan kelib chiqadigan angioleiomiomalar (tomir leiomiomalari);
  • Dartoik (yoki genital) leiomiomalar jinsiy aʼzolarning dartos mushaklari, areola va sut bezi soʻrgʻichidan kelib chiqadi;
  • Angiolipoleiomioma.

Qiziloʻngach, oshqozon va ingichka ichaklar leiomiomalari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Leiomioma qiziloʻngachning eng keng tarqalgan xavfsiz mezenximal oʻsmasi va ingichka ichakning ikkinchi eng keng tarqalgan xavfsiz oʻsmasi hisoblanadi (koʻp hollarda oshqozon-ichak stromal oʻsmasi bilan birga keladi)[6][7]. Ichaklarda taxminan 50% hollarda och ichakda, 31% hollarda yonbosh ichakda uchraydi. Oʻsmalarning deyarli yarmi 5 santimetrdan kam oʻlchamda boʻladi[8].

Metastatik leiomioma

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Metastatik leiomioma bachadon miomasi uchun bachadonni olib tashlash operatsiyasidan keyin juda kam uchraydigan asoratdir. Metastatik leiomioma eng koʻp uchraydigan sohalar oʻpka va chanoq boʻshligʻidir[9][10][11].
  • Koʻkrak fibromiomasi juda kam uchraydigan xavfsiz oʻsma hisoblanadi. Koʻpgina adabiyotlarda bachadon miomasi uchun gisterektomiya oʻtkazish kerak ekanligi qayd etilgan, ammo bu fibromiomalar bachadon miomasining metastazlari boʻlishi mumkinmi degan savol oʻrganilmagan.
  • Leiomioma har qanday mushakda oʻz-oʻzidan paydo boʻlishi mumkin. Oʻsimtaning joylashishiga qarab, umumiy massa sezilarli boʻlmaguncha oʻz vaqtida aniqlab boʻlmasligi mumkin.
  1. Pedeutour, F.; Quade, B. J.; Sornberger, K.; Tallini, G.; Ligon, A. H.; Weremowicz, S.; Morton, C. C. (2000). „Dysregulation ofHMGIC in a uterine lipoleiomyoma with a complex rearrangement including chromosomes 7, 12, and 14“. Genes, Chromosomes and Cancer. 27-jild, № 2. 209–215-bet. doi:10.1002/(SICI)1098-2264(200002)27:2<209::AID-GCC14>3.0.CO;2-U. PMID 10612811.
  2. McDonald, A. G.; Cin, P. D.; Ganguly, A.; Campbell, S.; Imai, Y.; Rosenberg, A. E.; Oliva, E. (2011). „Liposarcoma Arising in Uterine Lipoleiomyoma“. The American Journal of Surgical Pathology. 35-jild, № 2. 221–227-bet. doi:10.1097/PAS.0b013e31820414f7. PMID 21263242.
  3. Segura-Sampedro, J. J.; Alamo-Martínez, J. M.; Cañete-Gómez, J.; Suárez-Artacho, G.; González-Cantón, J. R.; Gómez-Bravo, M. Á.; Padillo-Ruiz, F. J. (2012). „Gallbladder leiomyoma in absence of immune system disorders: An unusual diagn“. Revista Española de Enfermedades Digestivas. 104-jild, № 7. 382–384-bet. doi:10.4321/S1130-01082012000700009. PMID 22849501.
  4. Freedberg, Irwin M.. Fitzpatrick's dermatology in general medicine, 6th, New York: McGraw-Hill, Medical Pub. Division, 2003 — 1033-bet. ISBN 0-07-138076-0. 
  5. Odom, Richard B.. Andrews' diseases of the skin: clinical dermatology, 10th, Saunders Elsevier, 2006 — 627-bet. ISBN 0-7216-2921-0. 
  6. Radiologic Pathology Archives: Esophageal Neoplasms: Radiologic-Pathologic Correlation Rachel B. Lewis, Anupamjit K. Mehrotra, Pablo Rodriguez, and Marc S. Levine. RadioGraphics 2013 33:4, 1083-1108. Accessed 2017-07-08
  7. Radiologic Pathology Archives: Esophageal Neoplasms: Radiologic-Pathologic Correlation Rachel B. Lewis, Anupamjit K. Mehrotra, Pablo Rodriguez, and Marc S. Levine. RadioGraphics 2013 33:4, 1083-1108. Accessed 2017-07-08
  8. Michael P. Buetow, M.D. „Leiomyoma of Jejunum“. Applied Radiology Online. 27-sentabr 2007-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-mart 2007-yil.
  9. Patton, K.; Cheng, L.; Papavero, V.; Blum, M.; Yeldandi, A.; Adley, B.; Luan, C.; Diaz, L.; Hui, P. (2006). „Benign metastasizing leiomyoma: clonality, telomere length and clinicopathologic analysis“. Modern Pathology. 19-jild, № 1. 130–140-bet. doi:10.1038/modpathol.3800504. PMID 16357844.
  10. Beck, M. M.; Biswas, B.; d'Souza, A.; Kumar, R. (2012). „Benign metastasising leiomyoma after hysterectomy and bilateral salpingo-oophorectomy“. Hong Kong medical [Xianggang yi xue za zhi / Hong Kong Academy of Medicine]. 18-jild, № 2. 153–155-bet. PMID 22477740.
  11. Rivera, J. A.; Christopoulos, S.; Small, D.; Trifiro, M. (2004). „Hormonal Manipulation of Benign Metastasizing Leiomyomas: Report of Two Cases and Review of the Literature“. Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism. 89-jild, № 7. 3183–3188-bet. doi:10.1210/jc.2003-032021. PMID 15240591.