Lyosha Rav
| Lyosha Rav | |
|---|---|
| Tavalludi |
Алексей Владимирович Рогожин 1909-yil 7-mart yoki 1909-yil 20-mart |
| Vafoti |
1944-yil 24-mart Ukraina SSR, SSSR |
| Taxallusi | Lyosha Rav, R.A.V |
| Ijod qilgan tillari | Chuvash tili, Erzya va Rus tili |
| Fuqaroligi |
 Rossiya imperiyasi→  SSSR |
| Taʼlimi | Mordoviya pedagogika instituti |
| Yoʻnalish | Poeziya |
| Faoliyat yillari | 1930-1940-yillar |
| Janr | Lirika |
Lyosha Rav, haqiqiy ismi Aleksey Vladimirovich Rogojin (1909-yil 7 -mart, Balabash-Nurusovo – 1944-yil 24-mart, Drogobich) – Sovet Erzya shoiri, tarjimon, o'qituvchi, SSSR Yozuvchilar uyushmasi aʼzosi.
Biografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]1909-yil 7-martda Balabash-Nurusovo qishlogʻida (hozirgi Chuvashiya Respublikasida tugʻilgan). Otasi Balabash-Nurusovolik oʻrmonchi. Onasi – Dunya Gordeyeva, Malye Karmali qishlogʻidan (Balabash-Nurusovodan 5 kilometr uzoqlikda). Shoir bolaligini Balabash-Nurusovo va Malye Karmali oʻrtasidagi oʻrmonlarda oʻtkazgan. U Malokarmalinsk yetti yillik maktabida tahsil olgan va 16 yoshida R. A. V. – shoirning bosh harflarining birinchi harflari bilan imzolagan holda tabiat haqida sheʼrlarini yozishni boshlagan. 1936-yilda Mordoviya pedagogika institutini tamomlagan, Chamzinka qishlogʻidagi maktablarda va Saransk pedagogika bilim yurtida mordoviya va rus tillaridan dars bergan.
Aleksey chuvash, mordov va rus tillarni bilgan. Chuvash shoirlarining sheʼrlarini mordov tiliga tarjima qilgan. Tarjimon sifatida K. V. Ivanovning 1940-yilda yaratilgan „Narspi“ she’ri tarjimasi bilan mashhur. U oʻzining ilk sheʼrlarini „Yakstere teshte“ („Qizil yulduz“) gazetasida, 1930-yillardan „Syatko“ jurnali, „Erzyan kommuna“ („Erzyan kommuna“) va „Leninen kiyava“ („Leninen kiyava“) gazetalarida chop etgan. Uning Mordoviya tabiati va qishloq hayotini tarannum etuvchi asarlari „Ietne joynit“ („Godi zvenyat“, 1933) sheʼriy toʻplamiga kiritilgan[1].
Aleksey Vladimirovich 1930-yillarda oʻzi poema janriga kirib, ikki inqilob arafasida Mordoviya qishlogʻining hayoti haqida „Gale“ (1935) va „Lituva“ (1938) epik dostonlarini yozgan. Birinchi dostonning voqealari 1905-1907-yillardagi Birinchi rus inqilobi yillarida boʻlib oʻtgan va inqilobiy voqealarning mordova xalqi hayotiga taʼsirini koʻrsatgan, ikkinchisining voqealari esa Oktyabr inqilobi kunlarida boʻlib, ijtimoiy adolatsizlik va patriarxal asoslarga qarshi kurashni tarannum etgan. Shuningdek, u rus tilida „Posledniy“ (1934) inqilobiy poemasini ham yozgan.
Lyosha Rav 1941-yilda Rogojin Chamzinskiy oʻrta maktabiga yuborilgan, u yerda rus tili va adabiyoti oʻqituvchisi boʻlib ishlagan. 1943-yilgacha uning mudiri boʻlgan. Aleksey SSSR Yozuvchilar uyushmasi a'zosi ham boʻlgan. 1943-yil bahorida Qizil Armiya safiga chaqirilgan. 1944-yil 24-martda Drogobich uchun janglarda halok boʻlgan[2].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Rogojin (Rav) Aleksey Vladimirovich (Wayback Machine saytida 2018-12-03 sanasida arxivlangan)(rus.)
- ↑ Otkritie Goda literaturi v selskix bibliotekax (Wayback Machine saytida 2018-12-02 sanasida arxivlangan)(rus.)