Kontent qismiga oʻtish

Martín Vizcarra

Vikipediya, erkin ensiklopediya
Martín Vizcarra
Peru Prezidenti
Mansab davri
2018-yil 23-martdan – 2021-yil 9-noyabrgacha
Hukumat boshligʻi Mercedes Aráoz
César Villanueva
Salvador del Solar
Vicente Zeballos
Pedro Cateriano
Walter Martos
Oʻtmishdoshi Pedro Pablo Kuczynski
Vorisi Manuel Merino
Peru vitse-prezidenti
Mansab davri
2016-yil 28-iyuldan – 2018-yil 23-martgacha
Prezident Pedro Pablo Kuczynski
Oʻtmishdoshi Marisol Espinoza
Vorisi Mercedes Aráoz
Peruning Kanadadagi elchisi
Mansab davri
2017-yil 18-oktyabrdan – 2018-yil 23-martgacha
Prezident Pedro Pablo Kuczynski
Oʻtmishdoshi Marcela López Bravo
Vorisi Carlos Gil de Montes Molinari
Peru transport va kommunikatsiyalar vaziri
Mansab davri
2016-yil 28-iyuldan – 2017-yil 22-maygacha
Hukumat boshligʻi Fernando Zavala
Oʻtmishdoshi José Gallardo Ku
Vorisi Bruno Giuffra
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi 22-mart 1963-yil (1963-03-22) (61 yosh)
Lima, Peru
Siyosiy partiyasi mustaqil
Turmush oʻrtogʻi Maribel Díaz Cabello
Bolalari 4

Martín Alberto Vizcarra Cornejo (amerika ispanchasi: [marˈtin alˈβeɾto βisˈkařa korˈnexo]; 22-mart 1963-yil) – Perulik muhandis va siyosatchi, 2018-yildan 2020-yilgacha Peru prezidenti lavozimida ishlagan. Vizcarra avval Mokegua departamenti gubernatori (2011–2014), Peru birinchi vitse-prezidenti (2016–2018), Pedro Pablo Kuczynski prezidentligi davrida Peru transport va kommunikatsiya vaziri (2016–2017) va Peruning Kanadadagi elchisi (2017–2018) lavozimlarida ishlagan[1][2][3][4][5].

2016-yilgi umumxalq saylovida Vizcarra „Ommaviy kuch“ partiyasini magʻlub etdi. 2018-yil 23-mart kuni Vizcarra prezident Kuchinski isteʼfoga chiqqanidan soʻng Peru prezidenti boʻldi[6][7]. Vizcarra oʻzining butun faoliyati davomida siyosiy partiyalardan mustaqil boʻlib qoldi, qonun chiqaruvchi va sud organlarida korrupsiyaga qarshi islohotlarni ilgari surdi va 2021-yilda muddati tugaydigan prezidentlikka nomzodini qoʻymaslikka vaʼda berdi[8][9][10]. Peruda COVID-19 pandemiyasi paytida Vizcarra karantin toʻgʻrisida farmon chiqardi va yordam mablagʻlarini tarqatdi, ammo mavjud tengsizlik, norasmiy iqtisodiyot Peruga pandemiyadan qattiq taʼsir koʻrsatdi. Natijada, Peru yalpi ichki mahsuloti oʻttiz foizga qisqardi va Vizcarra hukumatiga siyosiy bosimni oshirdi.

2019-yil 30-sentyabrda oʻz hukumatiga nisbatan „ishonchni rad etish“ deb taʼriflaganidan soʻng, Vizkarra Peru Kongressini tarqatib yubordi va qonunchilikka saylovlar oʻtkazish toʻgʻrisida farmon chiqardi. Bu 2019-yilgi konstitutsiyaviy inqirozni boshladi. Kongress uni lavozimidan chetlashtirishga muvaffaqiyatsiz urindi va ikkinchi vitse-prezident Mersedes Araozning isteʼfoga chiqishiga olib keldi. Yangi Kongress uchun navbatdan tashqari saylov 2020-yil 26-yanvarda boʻlib oʻtdi va saylangan qonun chiqaruvchi organ yana bir bor muxolifat boshchiligida boʻldi. 2020-yil sentyabr oyida Kongress Vizcarraga qarshi „maʼnaviy qobiliyatsiz“likda ayblab, unga qarshi impichment jarayonini boshladi, biroq jarayon uni lavozimidan chetlashtirish uchun yetarlicha ovoz ololmadi.

2020-yil 9-noyabrda Peru Kongressi Vizkarrani „axloqiy qobiliyatsiz“ deb eʼlon qilib, ikkinchi marta impichment eʼlon qildi va uni lavozimidan chetlatdi[11]. Ertasi kuni Kongress prezidenti va muxolifat yetakchisi Manuel Merino Vizcarradan keyin Peru prezidenti lavozimini egalladi[12]. Vizcarraning impichmenti koʻcha noroziliklarini qoʻzgʻatdi, peruliklarning mutlaq koʻpchiligi va siyosiy tahlilchilar impichmentni asossiz deb hisobladi[13][14]. Peruning bir nechta ommaviy axborot vositalari impichmentni „toʻntarish“ deb atashadi[15][16]. Prezident Merino politsiya tomonidan ikki namoyishchining oʻldirilishi ortidan isteʼfoga chiqdi[17][18][19].

2021-yil 16-aprelda sobiq prezident Vizkarra COVID-19 vaksinasini olish qoidasini buzgani uchun 10 yilga davlat lavozimida ishlash huquqidan mahrum qilindi[20].

  1. {{veb manbasi|url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2018-03-22/peru-s-new-leader-vizcarra-taking-office-amid-persistent-tumult%7Ctitle=Vizcarra Set to Become Peruʻs New President Facing Daunting Challenges|publisher=Bloomberg|first=John|last=Quigley|date=[[21-mart 2018-yil|accessdate=[[22-mart 2018-yil}}
  2. {{veb manbasi|url=https://www.theguardian.com/world/2018/mar/21/peru-president-pedro-pablo-kuczynski-resigns-amid-corruption-scandal%7Ctitle=Peru president Pedro Pablo Kuczynski resigns amid corruption scandal|publisher=The Guardian|first=Dan|last=Collyns|date=2018|accessdate=[[22-mart 2018-yil}}
  3. Briceno, Franklin; Armario, Christine. „Incoming Peru president a political novice facing tough odds“ (en-US). The Washington Post (2018-yil 23-mart). 2018-yil 23-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 23-mart.
  4. „Voto Informado“. Voto Informado. 2018-yil 28-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23-mart 2018.
  5. „Martín Vizcarra Cornejo - Peruanos Por el Kambio - PPK“ (es-ES). Peruanos Por el Kambio - PPK (16-dekabr 2015). 2019-yil 29-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23-mart 2018. (Wayback Machine saytida 2019-05-29 sanasida arxivlangan)
  6. Quigley. „Vizcarra Set to Become Peru's New President Facing Daunting Challenges“. Bloomberg (2018-yil 21-mart). Qaraldi: 2018-yil 22-mart.
  7. Collyns. „Peru president Pedro Pablo Kuczynski resigns amid corruption scandal“. The Guardian (2018-yil 22-mart). Qaraldi: 2018-yil 22-mart.
  8. Taj, Mitra. „Peru president proposes referendum on political, judicial reform“ (en-US). Reuters. Qaraldi: 2018-yil 17-avgust.
  9. Quigley. „Peru's Congress to Consider Impeaching President Over Tapes“. Bloomberg (2020-yil 10-sentyabr). Qaraldi: 2020-yil 11-sentyabr.
  10. „The difficulty of reforming Peru“. The Economist (2020-yil 30-yanvar). Qaraldi: 2020-yil 6-fevral.
  11. „Congreso peruano aprueba moción de vacancia y destituye al Presidente Martín Vizcarra“ (es-ES). El Mercurio (2020-yil 9-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 9-noyabr.
  12. „El jefe del Congreso, Manuel Merino, asumirá este martes como nuevo Presidente de Perú“ (es-ES). El Mercurio (2020-yil 9-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 9-noyabr.
  13. „La Crisis Política en el Perú Noviembre 2020“. Ipsos (2020-yil noyabr). Qaraldi: 2022-yil 9-dekabr.
  14. „Ipsos: el 94% de peruanos rechazó la toma de mando de Manuel Merino“ (es). La República (2020-yil 18-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 9-dekabr.
  15. „They threw out the president. Now Peru's anti-corruption drive looks in doubt“ (en-US). Los Angeles Times (2020-yil 12-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 13-noyabr.
  16. „Golpe de estado editorial“ (es-PE). La República (2020-yil 10-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 13-noyabr.
  17. „Manuel Merino presentó al Gabinete de Antero Flores-Aráoz en medio de protestas NNAV |TVPE |VIDEO |VIDEOS |PAIS | VIDEOS“ (es). El Comercio (2020-yil 12-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 13-noyabr.
  18. „Manuel Merino: crean pedido para rechazar vacancia contra Martín Vizcarra y el golpe de Estado“ (es). Líbero (2020-yil 11-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 13-noyabr.
  19. „Trujillo: miles de ciudadanos marchan contra gobierno de Manuel Merino“ (es). El Popular (2020-yil 12-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 13-noyabr.
  20. „Peru's Vizcarra banned from public office over vaccine scandal“. Al Jazeera (2021-yil 17-aprel).