Matrasulboy Mirzaboshi madrasasi

Matrasulboy Mirzaboshi madrasasi
Matrasulboy Mirzaboshi madrasasi
	Muhammad Rasul mirzaboshi madrasasi
Umumiy maʼlumot
Maqomi	Tarixiy obyekt
Turi	Madrasa
Manzili	„Ichan-qalʼa“ MFY, Pahlavon Mahmud koʻchasi, 7-uy
Shahar	Xiva shahri
Mamlakat	O‘zbekiston
Koordinatalar	41°22′37″N 60°21′32″E / 41.37694178220662°N 60.35885419627106°E
Qurilishi boshlangan	1905-yil
Egasi	Davlat mulkiga tegishli
Texnik holati
Qavatlar soni	1 qavat
	Poyanda maqbarasi xaritada

Matrasulboy Mirzaboshi madrasasi (yoki Muhammad Rasul mirzaboshi madrasasi) — Xorazm viloyatining Xiva shahridagi tarixiy obyekt. 1905-yilda bunyod etilgan madrasa (baʼzi manbalarda 1906-yil berilgan) bugungi kunda „Ichan-qalʼa“ MFY, Pahlavon Mahmud koʻchasi, 7-uyda joylashgan. Madrasa xivalik shoir hamda bastakor Muhammad Niyoz Mirzaboshi (Komil Xorazmiy)ning oʻgʻli Muhammad Matrasulboy Mirzaboshi tomonidan qurdirilgan. Matrasulboy Mirzaboshi 1839-yilda tugʻilgan boʻlib, boshlangʻich maʼlumotni otasi — Komil Xorazmiydan olgan. Shuningdek, Qozi Abdulla ismli kishidan chet tillarini oʻrgangan. Xususan, arab va fors tillarini yaxshi bilgan, sharq sheʼriyatidan xabardor boʻlgan. Matrasulboy 1906-yili otasining koʻmagi bilan Oʻrta Osiyodagi zarbli musiqa asboblar uchun moʻljallangan ilk musiqiy notaga asos solgan^[1].

Matrasulboy Mirzaboshi 1921-yili 83 yoshida vafot etgan.

Tarixiy obyekt Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarori bilan 2019-yil 4-oktyabrda Moddiy madaniy merosning koʻchmas mulk obyektlari milliy roʻyxatiga kiritilgan va davlat muhofazasiga olingan. Hozirda madrasa „Ichan qalʼa“ davlat muzey-qoʻriqxonasi operativ boshqaruv huquqi asosida davlat mulkiga tegishlidir^[2].

Madrasaning qurilish tarixi va joylashuvi

Ayrim manbalarda bu tarixiy obyekt Xivadagi eng kichik madrasa ekanligi aytiladi. Madrasa shunchalik kichikki, unda anʼanaviy qurilish odatlariga umuman amal qilinmagan. Matrasulboy Mirzaboshi madrasasi Shergʻozixon madrasasining shimol tomonida, yoʻl boʻyida joylashgan boʻlib, bir qavatli, yogʻochdan yasalgan eshiklari nafis oʻymakorlik uslubi bilan tayyorlangan^[3]. Hozirgi kunda madrasa binosida soʻzana toʻqish ustaxonasi va gilam doʻkoni faoliyat olib boradi^[4].