Kontent qismiga oʻtish

Mitti Gallaktika

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Mitti Gallaktika

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Somon yo‘lidagi 200–400 milliard yulduzlar bilan solishtirganda, Mitti galaktika – bu 1000 dan bir necha milliardgacha yulduzlardan iborat kichik galaktika. Somon yoʻlini yaqindan aylanib oʻtuvchi va 30 milliarddan ortiq yulduzni [1] oʻz ichiga olgan Katta Magnitlan buluti baʼzan mitti galaktika sifatida tasniflanadi; boshqalar uni toʻliq gallaktika deb hisoblashadi. Mitti gallaktikalarning shakllanishi va faoliyatiga kattaroq gallaktikalar bilan oʻzaro taʼsir kuchli taʼsir koʻrsatadi. Astronomlar shakli va tarkibiga koʻra mitti gallaktikalarning koʻp turlarini aniqlaydilar [2].

Katta Magellan buluti, sunʼiy yoʻldosh galaktikasi Somon yoʻli

Bir nazariyaga koʻra, koʻpchilik galaktikalar, shu jumladan mitti galaktikalar qorongʻi materiya bilan yoki tarkibida metanlar boʻlgan gazdan hosil boʻladi. Biroq, NASAning Galaxy Evolution Explorer kosmik zondi metalligi past boʻlgan gazlardan hosil boʻlgan yangi mitti galaktikalarni aniqladi. Bu gallaktikalar Arslon yulduz turkumidagi ikkita massiv galaktikalar atrofida vodorod va geliy buluti boʻlgan Arslon halqasida joylashgan boʻlgan.

  1. „Magellan bulutlari, bizning galaktik qo'shnilarimiz“ (en-US). earthsky.org (2021-yil 8-dekabr). Qaraldi: 2023-yil 22-iyun.
  2. „Somon yo'li galaktikasi“. Qaraldi: 2024-yil 2-may.