Oʻrta turkiy tillar
| Oʻrta turkiy tillar | |
|---|---|
| Mamlakatlar | Qoraxoniylar, Saljuqiylar, Kuman-Qipchoq Konfederatsiyasi |
| Mintaqalar | Anadolu, O'rta Osiyo, Sharqiy Turkiston, Yaqin sharq |
| Til oilasi | Turkiy tillar |
| Alifbosi | Arab yozuvi |
| Til kodlari | |
| ISO 639-1 | xqa |
Oʻrta turkiy turkiy tillar oilasining rivojlanish bosqichidagi nomi (taxminan 900–1500-yillar). Bu atama tilshunoslar tomonidan oʻrta asrlarda Oʻrta Osiyo, Eron va Saljuqiy turklari tomonidan boshqarilgan yerlarda ishlatilgan bir guruh qarluq va oʻgʻuz tillari va unga yaqin tillarga nisbatan qoʻllanilgan.
Tasniflanishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Oʻrta turkiy tillarni sharqiy va gʻarbiy tarmoqlarga boʻlish mumkin. Sharqiy oʻrta turk tili qoraxoniy[1][2] tili (shuningdek, xoqoniy turkchasi deb ham ataladi)[3]. G'arbiy boʻlim ,,Kuman kodeksi'', Misr va Suriyadagi turli Mamluk qipchoq matnlarida ishlatilgan qipchoq tillaridan va Eski Anadolu turkchasi deb ataladigan oʻgʻuz turkchasidan iborat[4].
Adabiy asarlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Xoja Ahmad Yassaviyning ,,Hikmat kitob''i (ديوان حكمت) (Dīvān-i Hikmet).[5][6]
- Mahmud Qoshgʻariyning " Devonu lugʻotit turk "
- Yusuf Balasogʻuniyning „ Qutadgʻu bilig“
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Qarluq tillari
- Prototurkcha
- Turk adabiyoti
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Mary Beth Norton. The American Historical Association's guide to historical literature. Oxford University Press, 1995 — 260-bet. ISBN 9780195057270.
- ↑ Peter B. Golden. Turks and Khazars: Origins, Institutions, and Interactions in Pre-Mongol Eurasia. Ashgate/Variorum, 2010 — 104-bet. ISBN 978-1-4094-0003-5.
- ↑ Bill Hickman, Gary Leiser, (2015), Turkish Language, Literature, and History. Travelers' Tales, Sultans, and Scholars Since the Eighth Century, p. 139
- ↑ Johanson, Lars. The Turkic Languages (en). Routledge, 2015-04-29. ISBN 978-1-136-82527-9.
- ↑ Book of Wisdom. Lithographic Printing House of the Kazan Imperial University, 1904 — 366-bet.
- ↑ „Divan-i Khikmet“. Kazakhstan National Commission For UNESCO - natcom.unesco.kz.