Oʻzbekiston milliy va anʼanaviy bayramlari
Oʻzbekiston milliy va anʼanaviy bayramlari – Oʻzbekistondagi bayramlar mamlakatning rang-barang madaniy va tarixiy merosini aks ettiradi. Bu bayramlar qadimiy ildizlarga ega boʻlgan anʼanalarini ham, mamlakat mustaqillikka erishgandan soʻng joriy etilgan milliy bayramlarni ham oʻz ichiga oladi.
Anʼanaviy bayramlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Navroʻz – Markaziy Osiyo, jumladan, Oʻzbekiston boʻylab nishonlanadigan qadimiy bayram boʻlib, bahorgi tengkunlikni nishonlaydi. Bu fors taqvimida yangi yilning boshlanishini anglatadi va yangilanish va qayta tugʻilishni anglatadi. Anʼanaga koʻra, odamlar sumalak, halim, koʻk somsa, kabi maxsus taomlar tayyorlaydilar va uylarni tozalash, oilalarni ziyorat qilish bilan shugʻullanadilar.
Boychechak marosimi – erta bahorda nishonlanadigan ushbu bayram, mavsumning birinchi gullari, boychechak chiqqaniga bagʻishlab oʻtkaziluvchi sayl. Marosim bahorning kelishini ifodalaydi va jamoat yigʻilishlari, qoʻshiq va raqslar bilan nishonlanadi. Bahor bilan boʻgliq "Lola", "Gul" kabi sayllar qatoridan „Boyechechak“ marosimi ham oʻrin olgan. Marosim tahlili qadimda qish va koʻklamning kurashini ifodalagan.[1]
Milliy bayramlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Mustaqillik bayrami – 1991-yilda Sovet Ittifoqidan mustaqil deb eʼlon qilingan kun sifatida nishonlanadi. Oʻzbekiston poytaxti Toshkent shahrida boʻlib oʻtgan Oʻzbekiston SSR Oliy kengashining Oʻzbekiston mustaqilligini eʼlon qilish haqidagi qaror qabul qilingan. Bu kun paradlar, konsertlar va hukumat rahbarlarining rasmiy nutqlari kabi ommaviy tadbirlar bilan nishonlanadi.
Konstitutsiya kuni – Oʻzbekistonning 1992-yil 8-dekabrda qabul qilingan Konstitutsiyasini nishonlash munosabati bilan oʻtkaziladigan rasmiy bayram. Bu kun odatda taʼlim tadbirlari va rasmiy nutqlar bilan belgilanib, unda fuqarolik gʻururi va ongini oshirishga alohida eʼtibor qaratiladi.
Oʻzbek tili bayram kuni – Oʻzbekistonda 21-oktyabr Oʻzbek tili kuni sifatida nishonlanadi. Ushbu sana 1989-yilda oʻzbek tilining Oʻzbekiston Respublikasining davlat tili maqomiga ega boʻlganligini anglatadi. Bu milliy bayram oʻzbek xalqining boy til merosini ulugʻlash va oʻzbek tilining milliy oʻzlikni shakllantirishdagi muhim ahamiyatini taʼkidlash uchun nishonlanadi.
Davlat bayrogʻi kuni – 1991-yilda, mamlakat Sovet Ittifoqidan mustaqil deb eʼlon qilinganiga koʻp oʻtmay, Oʻzbekiston davlat bayrogʻi qabul qilingan, 18-noyabr Oʻzbekiston Davlat bayrogʻi kuni sifatida nishonlanadi. Bu milliy bayram boʻlib, millatning suvereniteti, birligi va tarixiy oʻziga xosligi timsoli sifatida Oʻzbekiston bayrogʻining ramziyligini taʼkidlaydi.
Vatan himoyachilar kuni – Oʻzbekistonda 14-yanvar Vatan himoyachilari kuni sifatida nishonlanadi. Ushbu kun mamlakat mustaqillikka erishganidan koʻp oʻtmay, 1992-yilda Oʻzbekiston Qurolli Kuchlari tashkil etilgan kunni nishonlaydi. Bu harbiy xizmatchilar va mamlakat mudofaasida xizmat qilayotgan barcha insonlar, shu jumladan askarlar, faxriylar va huquqni muhofaza qilish organlari xodimlariga bagʻishlangan milliy bayramdir.
Muhim sanalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- 19 yanvar – Mahmudxoʻja Behbudiy tugʻilgan kun (1875)[2]
- 1992-yil 2 mart – Oʻzbekiston Respublikasi Birlashgan Millatlar Tashkiloti (BMT)ga aʼzo boʻlgan kun[3]
- 1992-yil 2 iyul – Oʻzbekiston Respublikasi Davlat gerbi qabul qilingan kun[4]
- 25 oktyabr – Oʻzbekiston Respublikasi Ichki ishlar idoralari xodimlari kuni[5]
- 1992-yil 10 dekabr – Oʻzbekiston Respublikasi Davlat madhiyasi qabul qilingan kun [6]
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Boychechak marosimi“. ich.uz. Qaraldi: 24-oktabr 2024-yil.
- ↑ „Behbudiy Mahmudho‘ja“. arboblar. Qaraldi: 25-oktabr 2024-yil.
- ↑ „2 mart – O'zbekiston BMTga a'zo bo'lgan kun“. Inson huquqlari. Qaraldi: 25-oktabr 2024-yil.
- ↑ „O‘zbekiston Respublikasi Davlat gerbi qabul qilingan kun“. gov.uz.
- ↑ „25-oktyabr - Ichki ishlar organlari xodimlari kuni“. gov.uz. Qaraldi: 25-oktabr 2024-yil.
- ↑ „O‘zbekiston Respublikasi Davlat madhiyasi qabul qilingan kun“. gov.uz. Qaraldi: 25-oktabr 2024-yil.