Ozarbayjon togʻlari
Ozarbayjon togʻlari — Ozarbayjon hududining yarmidan koʻpini shimolda Katta Kavkaz va gʻarbiy va janubi-gʻarbiy qismida Kichik Kavkaz tizimiga kiruvchi togʻlar egallaydi. Talish togʻlari bilan birgalikda ular shimoliy, gʻarbiy va janubi-sharqdan Kura-Araz pasttekisligi bilan qoplangan[1].
Katta Kavkazning janubi-sharqiy qismida ikkita togʻ tizmasi mavjud: Bazarduzu choʻqqisi bilan (4466 metr) Glavniy yoki suv havzasi, Shohdag choʻqqisi bilan (4243 metr), Bolshoy yoki Lateral. Janubi-gʻarbda togʻ tizmalari asta-sekin 1000-700 metrga qarab kamayib boradi.
Kichik Kavkaz respublikaning janubi-gʻarbiy va gʻarbiy qismlarini qamrab oladi, nisbatan kichik tepalikka ega, murakkab tuzilishga ega boʻlgan togʻli hududdir. Asosiy togʻ tizmalari - Murovdag, Shahdag va Zangezur. Murobdagning janubidan Araks daryosigacha boʻlgan Qorabogʻ platosi toʻrtinchi davr soʻngan vulqonlar va lavalarning kavisli konuslarida joylashgan.
Katta Kavkaz togʻlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Bazarduzu
[tahrir | manbasini tahrirlash]Respublikaning eng baland togʻ choʻqqisi - 4466 metr balandlikdagi Bazarduzu choʻqqisi.
Shohtogʻ
[tahrir | manbasini tahrirlash]Shohtogʻ - Katta Kavkazning sharqiy qismida, Lateral tizimidagi togʻ choʻqqisi. U asosan ohaktosh va dolomitdan iborat. Balandligi 4243 metr. Landshaft muzliklar, palapartishlik va togʻ oʻtloqlari bilan ifodalanadi. Shohtogʻ massivining gʻarbiy qismida, taxminan 3700-3800 m balandlikdagi toshlar orasida ikkita koʻl bor, ularga yoʻl Shohtogʻning gʻarbiy tomonidan oʻtadi. Bu Shahnobod daryosining irmoqlaridan biri oqib oʻtadigan tor daradir[2][3].
Toʻfantogʻ
[tahrir | manbasini tahrirlash]Toʻfantogʻ - Ozarbayjonning Guba tumanida, Xinalig qishlogʻi yaqinida joylashgan togʻ[4]. Tarjimadagi ushbu nom mintaqadagi tez-tez uchraydigan boʻron va shamollardan kelib chiqadigan „Toʻfontog“ deya toʻfonga oʻxshatilgan[5].
Charundagʻ
[tahrir | manbasini tahrirlash]Charundagʻ - Asosiy Kavkaz tizmasining tepasi, u ikki mamlakat hududida joylashgan: Rossiyaning Dogʻistonning Dokuzparinskiy mintaqasida va Ozarbayjonning Gabala viloyatida. Ozarbayjon Respublikasining Rossiya Federatsiyasi bilan davlat chegarasi togʻ choʻqqisi boʻylab oʻtadi[6].
Kichik Kavkaz togʻlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Murovdagʻ
[tahrir | manbasini tahrirlash]Murovdagʻ — Kichik Kavkaz tizimidagi eng baland togʻ tizmasi. Uzunligi taxminan 70 km, balandligi 3724 m (Gamish togʻi). U asosan toshloq tizmasi boʻlgan vulkanik choʻkindi qatlamlardan iborat.
Kapidjik
[tahrir | manbasini tahrirlash]Bu Zangezur tizmasining eng baland nuqtasi va Naxichevan Avtonom Respublikasining Armaniston bilan chegarasida joylashgan[7].
Gamish
[tahrir | manbasini tahrirlash]Gamish togʻi - Kichik Kavkaz togʻ tizimining eng baland choʻqqisi va Togʻli Qorabogʻning Murovdagʻ tizmasida joylashgan.
Galereya
[tahrir | manbasini tahrirlash]-
Guba tumanidagi togʻ relyefi -
Shekidagi togʻ -
Xianligʻ -
Bazarduzu togʻ choʻqqisi -
Bazarduzu -
Talish togʻlari -
Тalish togʻlari -
Talish togʻlari -
Yanardagʻ -
Yanardagʻ
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ CIA — The World Factbook (книга фактов ЦРУ) (Wayback Machine saytida 2016-07-09 sanasida arxivlangan) (ingl.)
- ↑ Шахдаг (4243 м) с севера (Wayback Machine saytida 2009-06-16 sanasida arxivlangan) http://najafovs.net/content/articles/index.php?article=397%7Cdate=20090616122022[sayt ishlamaydi]
- ↑ Ozarbayjon togʻlari — maʼlumot Katta sovet ensiklopediyasidan olindi..
- ↑ Sabir Rüstämxanlı. My Road of Life. Qanun, 2005. ISBN 9789952260151.
- ↑ Philine von Oppeln, Frank Schüttig. Aserbaidschan: Mit Baku, Kaukasus und Kaspischem Meer. Trescher Verlag, 2016-04-29. ISBN 9783897943452.
- ↑ „ДОГОВОР МЕЖДУ РОССИЙСКОЙ ФЕДЕРАЦИЕЙ И АЗЕРБАЙДЖАНСКОЙ РЕСПУБЛИКОЙ О ГОСУДАРСТВЕННОЙ ГРАНИЦЕ“ (ru). www.mid.ru. Qaraldi: 2018-yil 6-avgust.
- ↑ „Нахичеванская Автономная Советская Социалистическая Республика / Большая советская энциклопедия“. gatchina3000.ru. Qaraldi: 2018-yil 6-avgust.