Peanut Hole
Peanut Hole — 2014-yilgacha Oxot dengizining markazidagi ochiq okean maydoni hisoblanadi. 1991-yildan 2014-yilgacha uning maqomi xalqaro munozaralarga sabab boʻldi, garchi 2014-yil mart oyidan boshlab Peanut Hole dengiz tubi va er osti boyliklari qonuniy ravishda Rossiyaning kontinental shelfining bir deb tan olindi.
Orolning Yongʻoq teshigi deb nomlanishiga sabab (shakli uchun nomlangan). Kengligi taxminan 55 kilometr (34 milya) va uzunligi 480 kilometr (300 milya) boʻlgan va qirgʻoqlarlari Rossiyaning eksklyuziv iqtisodiy zonasi (EEZ) bilan oʻralgan edi[1]. Kamchatka yarim oroli, Kuril orollari, Saxalin oroli va Rossiya materikida (Xabarovsk oʻlkasi va Magadan viloyati), Rossiyaning standart EEZda emas edi, chunki u 200 nautical mile (370 km) qirgʻoqdan uzoq edi.
EEZlar suverenitet emas, balki muayyan suveren huquqlar va funksional yurisdiktsiya sohadir. Peanut Hole Rossiyaning EEZda boʻlmaganligi sababli, har qanday mamlakat u yerda baliq ovlashi mumkin va baʼzilari buni 1991-yilda koʻp miqdorda amalga oshira boshladilar va 1992-yilda bir million tonnagacha changallab oldilar. Bu Rossiya Federatsiyasi tomonidan Rossiya baliq zahiralari uchun xavf sifatida koʻrildi hamda baliq Rossiya EEZdan Peanut Holega kirib, tashqariga chiqadi.
1993-yilda Xitoy, Yaponiya, Polsha, Rossiya va Janubiy Koreya yer Peanut Holeda baliq ovlashni toʻxtatib turishga rozi boʻlishdi, lekin bundan keyinroq qanday davom etish toʻgʻrisida kelishuvsiz, Birlashgan Millatlar Tashkilotining baliq zahiralari toʻgʻrisidagi kelishuvi, 2001-yilda kuchga kirgan aktsiyalarni kooperativ boshqarishni amalga oshirishga yordam berish uchun asos yaratildi[2].
Rossiya Federatsiyasi Birlashgan Millatlar Tashkilotiga petitsiya va Peanut Holeni Rossiyaning kontinental shelfining bir qismi deb tan oldi. 2013-yil noyabr oyida Birlashgan Millatlar Tashkilotining quyi qoʻmitasi Rossiyaning argumentini qabul qilishga qaror qildi va 2014-yil mart oyida Birlashgan Millatlar Tashkilotining Kontinental Shelf chegaralari boʻyicha toʻliq komissiyasi Rossiya Federatsiyasi foydasiga qaror qildi[3].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Jon K. Goltz. „The Sea of Okhotstk Peanut Hole: How the United Nations Draft Agreement on Straddling Stocks Might Preserve the Pollack Fishery“. Pacific Rim Law & Policy Association (1995). Qaraldi: 24-noyabr 2013-yil.
- ↑ „Peanut Hole agreement“. United Nations (1993). 2013-yil 24-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-noyabr 2013-yil.
- ↑ United Nations Commission on the Limits of the Continental Shelf. „SUMMARY OF RECOMMENDATIONS OF THE COMMISSION ON THE LIMITS OF THE CONTINENTAL SHELF IN REGARD TO THE PARTIAL REVISED SUBMISSION MADE BY THE RUSSIAN FEDERATION IN RESPECT OF THE SEA OF OKHOTSK ON 28 FEBRUARY 2013“. United Nations (14-mart 2014-yil). Qaraldi: 25-may 2014-yil.
.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Oude Elferink, Alex G. „The Sea of Okhotsk Peanut Hole De facto Extension of Coastal State Control“, . Governing High Seas Fisheries: The Interplay of Global and Regional Regimes Olav Schram Stokke: . Oxford University Press, 2001. DOI:10.1093/acprof:oso/9780198299493.003.0007. ISBN 9780198299493. Qaraldi: 2013-yil 1-noyabr.