Pomir-Olay togʻlari

Pomir-Olay; ruscha: Памиро-Алай
	; Anzob dovoni yaqinidagi Zarafshon tizmasi koʻrinishi
Joylashuvi	Tojikiston
Togʻ tizmasi	Pomir
Eni	150 E/W
Choʻqqisi	Pik Skalisty
Balandligi	5621 m.
Eng qulay yoʻl	yoʻq

Pomir-Olay — (Pomiro-Olay deb ham ataladi, ruscha: Памиро-Алай) Oʻrta Osiyoning janubi-sharqidagi togʻli oʻlka. Fargʻona vodiysidan janubida, Tojikiston (shim.-sharqsa), Oʻzbekiston Respublikasi (gʻarbda) va Turkmenistan (jan,gʻarbda) hududlarida joylashgan. HisorOlay togʻlari, Tojikiston depressiyasi va Pomir kabi 3 asosiy qismdan iborat.^[1] Tyan-Shan togʻlaridan gʻarbga choʻzilgan toʻrtta asosiy togʻ tizmalarini oʻz ichiga oladi va Pomirning asosiy tizmasidan shimolda joylashgan. Ular turlicha Tyan-Shan^[2], Pomir^[3] yoki alohida togʻlar tizimi tarkibiga^[4] kiradi. „Pomiro-Oloy“ atamasi, shuningdek, Pomir, Pomir-Oloy (keyinchalik „Hissaro-Oloy“ deb yuritilgan)ni oʻz ichiga olgan togʻli hududga nisbatan ham qoʻllanadi^[5]^[6].

Pomir-Oloy shimolda Sirdaryo (Fargʻona vodiysi) va janubda Vaxsh daryosi oraligʻida joylashgan^[3]. Uning eng baland choʻqqisi — Pik Skalisty, 5621 metrdir^[7]. Pomir-Oloyning uzunligi gʻarbiy-sharqiy yoʻnalishda taxminan 900 km, gʻarbiy qismida esa 150 km gacha^[6].

Asosiy tizmalar

Pomir-Oloy quyidagi togʻ tizmalariga boʻlinadi:^[2]

Turkiston tizmasi (5,621 m)
Olay tizmasi (5,544 m)
Zarafshon tizmasi (5,489 m), Fon togʻlarini ham oʻz ichiga oladi
Hisor tizmasi (4,643 m), Koʻhitang tizmasini ham oʻz ichiga oladi

Manbalar

↑ OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
↑ ^2,0 ^2,1 V.S. Burtman (2000). "Cenozoic crustal shortening between the Pamir and Tien Shan and a reconstruction of the Pamir–Tien Shan transition zone for the Cretaceous and Palaeogene". Tectonophysics 319 (2): 69–92. doi:10.1016/S0040-1951(00)00022-6. http://ginras.ru/struct/21/10/files/B-2000a-E.pdf.
↑ ^3,0 ^3,1 Irina Merzlyakova „16 The Mountains of Central Asia and Kazakhstan“, . The Physical Geography of Northern Eurasia, 2002 — 377–402-bet. ISBN 978-0-19-823384-8.
↑ Magdalena Opała-Owczarek; Tadeusz Niedźwiedź (2019). "Last 1100 yr of precipitation variability in western central Asia as revealed by tree-ring data from the Pamir-Alay". Quaternary Research 91: 81–95. doi:10.1017/qua.2018.21.
↑ Памиро-Алай, Great Soviet Encyclopedia
↑ ^6,0 ^6,1 Гиссаро-Алай, Great Soviet Encyclopedia
↑ Sovet Ittifoqi harbiy xaritasi 1:500.000 J-42-Б

Havolalar

Geografiyaga oid ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin.

Tojikiston geografiyasi haqidagi ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin.

Oʻzbekiston geografiyasi haqidagi ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin.

Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.

[1] OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

[burt-2] 2,0 ^2,1 V.S. Burtman (2000). "Cenozoic crustal shortening between the Pamir and Tien Shan and a reconstruction of the Pamir–Tien Shan transition zone for the Cretaceous and Palaeogene". Tectonophysics 319 (2): 69–92. doi:10.1016/S0040-1951(00)00022-6. http://ginras.ru/struct/21/10/files/B-2000a-E.pdf.

[merzl-3] 3,0 ^3,1 Irina Merzlyakova „16 The Mountains of Central Asia and Kazakhstan“, . The Physical Geography of Northern Eurasia, 2002 — 377–402-bet. ISBN 978-0-19-823384-8.

[4] Magdalena Opała-Owczarek; Tadeusz Niedźwiedź (2019). "Last 1100 yr of precipitation variability in western central Asia as revealed by tree-ring data from the Pamir-Alay". Quaternary Research 91: 81–95. doi:10.1017/qua.2018.21.

[5] Памиро-Алай, Great Soviet Encyclopedia

[giss-6] 6,0 ^6,1 Гиссаро-Алай, Great Soviet Encyclopedia

[7] Sovet Ittifoqi harbiy xaritasi 1:500.000 J-42-Б

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]