Qozogʻiston daryolari
Qozogʻistonda 85 022 daryolar; shundan 84 694 tasi 100 km gacha, 305 tasi 500 km gacha, 23 tasi 500–1000 km dan ortiq. Uzunligi 10 km dan ortiq daryolar soni 8000 ta. Daryo tarmogʻining eng yuqori zichligi (0,4-1,8 km/km2) Oltoyning baland togʻli hududlarida, togʻ tizmalarida joylashgan. Jetisu va Ile Alataya. Daryolar tarmogʻining eng past zichligi Orol va Kaspiy dengizi mintaqasining qumli choʻl hududlarida (0,03 km/km2 dan kam) kuzatiladi.
Qozogʻistonda 7000 ga yaqin daryolar mavjud boʻlib, ularning uzunligi 10 kilometrdan oshadi[1]. Qozogʻistondagi daryolarning aksariyati Kaspiy va Orol dengizlarining ichki yopiq havzalariga, Balxash va Tengiz koʻllariga tegishli boʻlib, faqat Irtish, Ishim va Tobol suvlarini Qora dengizga olib keladi.
Qozogʻiston hududi odatda sakkizta suv xoʻjaligi havzalariga boʻlinadi: Orol-Sirdaryo suv xoʻjaligi havzasi, Balxash-Alakol suv xoʻjaligi havzasi, Irtish suv xoʻjaligi havzasi, Ural-Kaspiy suv xoʻjaligi havzasi, Ishim suv xoʻjaligi havzasi, Nura-Sarisu suv xoʻjaligi havzasi. havzasi, Shu-Talas suv xoʻjaligi havzasi tabiiy havzasi va Tobol-Toʻrgʻay suv xoʻjaligi havzasi.
Qozogʻistonning eng katta daryolari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Qozogʻiston hududidan oltita daryo oqimi 100 m3/s dan 1000 m3/s gacha, yettitasi 50 m3/s dan 100 m3/s gacha, 40 tasi esa 5 m3/s dan 50 m3/s gacha oqib oʻtadi.
Daryolarning uzunligi 1000 km dan ortiq
[tahrir | manbasini tahrirlash]| Daryo | umumiy uzunligi | Qozogʻiston hududi boʻylab |
|---|---|---|
| Irtish | 4254 km | 1700 km |
| Ishim | 2450 km | 1400 km |
| Ural | 2428 km | 1082 km |
| Sirdaryo | 2219 km | 1400 km |
| Tobol | 1591 km | 800 km |
| Ili | 1439 km | 815 km |
| Chu | 1186 km | 800 km |
Daryo uzunligi 500 km dan 1000 km gacha
[tahrir | manbasini tahrirlash]| Daryo | umumiy uzunligi | Qozogʻiston hududida |
|---|---|---|
| Nura | 978 km | 978 km |
| Toʻrgʻay | 825 km | 825 km |
| Uil | 800 km | 800 km |
| Sarisu | 800 km | 800 km |
| Emba | 712 km | 712 km |
| Talas | 662 km | 453 km |
| Katta Ozen | 650 km | 260 km |
| Kichik Ozen | 638 km | 395 km |
| Ilek | 623 km | 623 km |
| Irgiz | 593 km | 593 km |
| Sagiz | 511 km | 511 km |
| Shiderti | 502 km | 502 km |
Daryo uzunligi 200 km dan 500 km gacha
[tahrir | manbasini tahrirlash]toʻliq roʻyxat emas
| Daryo | umimiy uzunligi | Qozogʻiston hududida | Daryoning quyilish joyi |
|---|---|---|---|
| Ayaguz | 492 km | 492 km | Balxash |
| Charin | 427 km | 427 km | Ili |
| Karatal | 390 km | 390 km | Balxash |
| Aris | 378 km | 378 km | Sirdaryo |
| O'bagan | 3765 km | 376 km | Tobol |
| Buxtarma | 336 km | 336 km | Irtish |
| Terisakkan | 334 km | 334 km | Ishim |
| Aksu | 316 km | 316 km | Balxash |
| Kurchum | 280 km | 280 km | Irtish |
| Uba | 278 km | 278 km | Irtish |
| Asi | 253 km | 253 km | Moʻyinqum
(Talas daryosining gʻarbiy qismida) |
| Koluton | 200–240 km | 200–240 km | Ishim |
11 ta daryoning uzunligi 100 km dan ortiq. Uli-Jilanshik-422, Qulanotpes-364, Qalmoqqirgʻon-325, Tuyndiq-303, Toʻrgʻay-298, Jarli-193, Taldi-129[2].
Viloyatda uzunligi 10 km dan ortiq boʻlgan 310 ga yaqin suv oqimlari mavjud boʻlib, ularning yarmidan koʻpi 20 km gacha boʻlgan vaqtinchalik oqimlardir. Uzunligi 100 km dan ortiq 21 ta, 500 km dan ortiq ikkita daryo (Tobol, Toʻrgʻay)[3].
130 ta vaqtinchalik suv oqimlari va kichik daryolar. Eng katta daryolari: Shiderti, Olenti (Olenti), Seleti, Ashisu, Tundiq, Qorasuv[4].
Katta daryolari: Oqqonburliq-176 km, Imonburliq-177 km[5].
Viloyatda 122 ta daryo bor[6].
Shuningdek qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Qozogʻistonning eng katta daryolari roʻyxati
- Qozogʻiston koʻllari
- Qozogʻistondagi suv omborlari roʻyxati
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Реки и озера Казахстана“. 2018-yil 7-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 7-mart.
- ↑ „Водные ресурсы“. 2018-yil 10-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 9-mart.
- ↑ „Водные ресурсы“. 2018-yil 10-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 9-mart.
- ↑ „Архивированная копия“. 2018-yil 10-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 9-mart.
- ↑ „Архивированная копия“. 2018-yil 10-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 9-mart.
- ↑ „Водные ресурсы | Akimat Turkestanskoy oblasti“. 2018-yil 10-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 9-mart.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Qozogʻiston daryolari
- Kurchum.[sayt ishlamaydi] Kurchumga sayohat haqida hikoya[sayt ishlamaydi] (mavjud havola)</link>