Kontent qismiga oʻtish

Rais Mao memorial zali

Koordinatalari: 39°54′04″N 116°23′29″E / 39.9010°N 116.3915°E / 39.9010; 116.3915
Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Rais Mao memorial zali

Rais Mao memorial zali
Muqobil nomlari Mao Szedun maqbarasi
Umumiy maʼlumot
Joylashuvi Tiananmen maydoni
Shahar Pekin
Mamlakat Xitoy
Koordinatalar 39°54′04″N 116°23′29″E / 39.9010°N 116.3915°E / 39.9010; 116.3915
Qurilishi boshlangan 1976-yil 24-noyabr
Qurilishi tugagan 1977-yil 24-may
Meʼmor Xua Guofeng
jnt.mfu.com.cn

Rais Mao memorial zali ( simplified Chinese), shuningdek , Mao Szedun maqbarasi sifatida ham tanilgan, 1943-yildan Xitoy Kommunistik partiyasi Siyosiy byurosining raisi va 1945 yildan 1976 yilgacha vafotigacha Xitoy Kommunistik partiyasining raisi bo'lgan Mao Szedunning so'nggi maskani.

Mao vafotidan keyin kuydirilishini xohlagan bo'lsa-da, uning istaklari e'tiborga olinmadi va tanasi mo‘miyolandi . Uning o'limidan ko'p o'tmay, uning so'nggi maskani sifatida yodgorlik zalining qurilishi boshlandi. Ushbu mashhur diqqatga sazovor joy Pekindagi Tiananmen maydonining markazida joylashgan. U Ming va Qing sulolalari davridagi Imperator shahrining janubiy (asosiy) darvozasi bo'lgan Xitoy darvozasining oldingi joyida joylashgan.

Rais Maoning mo‘miyolangan jasadi yodgorlik zalining salqin, markaziy zalida xira yorug'lik bilan yoritilgan shisha idishda saqlanadi; uni harbiy faxriy qorovul qo'riqlaydi. Memorial zali dushanbadan tashqari har kuni jamoatchilikka ochiq.[1]

Memorial zali Xitoyning Pekin darvozasi turgan Tyananmen maydonida joylashgan (2005)

Yodgorlik zali 1976-yil 9-sentabrda Mao vafotidan keyin qurilgan. 1976-yil 24-noyabrda poydevor qo'yish marosimi bo'lib o'tdi va 1977-yil 24 mayda yodgorlik zali qurib bitkazildi. Memorial zal loyihasini boshqargan rais Xua Guofeng yodgorlik zalining belgisida o'z qo'lyozmasini qoldirgan.

Turli hududlar, avtonom viloyatlar va millatlardan ixtiyoriy mehnat bilan shug'ullangan 700 000 kishi ramziy maqbarini qurish va loyihalash uchun butun Xitoy bo'ylab jalb qilingan.[2] Binoni barpo etish butun Xitoydan materiallar ishlatilgan: Sichuan provinsiyasidan granit, Guangdong provinsiyasidan chinni plitalar, Shensi provinsiyasidagi Yan'andan qarag'ay daraxtlari, Shinjon avtonom rayonidagi Tyan-Shan tog'laridan arra urug'lari, Nankindagi rangli toshlar, Kunlun tog'laridan sutli kvarts, Szyansi provinsiyasidan qarag'ay daraxti va Everest tog'idagi tosh namunalari keltirilgan. Xitoy Xalq Respublikasining Tayvanga nisbatan da'volarini ramziy ta'kidlash uchun Tayvan bo'g'ozlaridan suv va qum ham ishlatilgan. Yodgorlik zali 1997-yilda to‘qqiz oy davomida ta’mirlash uchun yopilgan, 1998-yil 6-yanvarda qayta ochilgan[3]

A brown stone sculpture of soldiers fighting with various weapons, led by one carrying a flag with a man's face in profile on it
Memorial zalga kirish va chiqish yaqinida joylashgan to'rtta haykaldan biri

Memorial zalning ichida Mao haykallari o'rnatilgan. Memorial zaldan tashqarida to'rtta haykaltaroshlik guruhi o'rnatilgan.

Xotira zali bugungi kunda Pekinning mashhur joyi bo'lib qolmoqda va ko'pincha chet ellik taniqli shaxslar va Xitoy Kommunistik partiyasi rasmiylari tashrif buyurishadi. Kuba yetakchisi Fidel Kastro va Venesuela prezidenti Nikolas Maduro kabi xorijiy davlat rahbarlari Xitoyga davlat safari chog‘ida yodgorlik zaliga tashrif buyurishgan[4][5]

2019-yil 29-sentabr kuni Bosh kotib Si Szinpin Xitoy Kommunistik partiyasi Siyosiy byurosining boshqa aʼzolari bilan birgalikda rais Mao memorial zaliga tashrif buyurdi.[6]

Syu Tszin ( 徐静 ), yodgorlik zalini qurishda ishtirok etgan dizaynerlardan biri keyinchalik “Buyuk inson dam olgan joy” asarida ushbu jarayon haqida yozgan, shuningdek, muhim shaxslarning yodgorlik zaliga tashrifini sanab o‘tgan.

  1. „毛主席纪念堂“. cpc.people.com.cn. Qaraldi: 2019-yil 10-noyabr.
  2. „The Chairman Mao Memorial Hall Successfully Completed“, China Pictorial, 9: 4–12, 1977
  3. „Crowds flock to Mao mausoleum“. BBC (1998-yil 6-yanvar). Qaraldi: 2013-yil 31-dekabr.
  4. „Castro Honors Mao“. The Washington Post. Associated Press. Qaraldi: 2019-yil 10-noyabr.
  5. „Venezuela's Maduro pays tribute to 'giant' Mao“. MalayMail. Qaraldi: 2019-yil 10-noyabr.
  6. „Xi bows to Mao Zedong ahead of Communist China's 70th anniversary“. Al Jazeera. Al Jazeera and news agencies. Qaraldi: 2019-yil 10-noyabr.