Rudraprayag leopardi
| Rudraprayag leopardi | |
|---|---|
 | |
Ilmiy tasniflash | |
| Olam: | Hayvonlar |
| Tip: | Xordalilar |
| Sinf: | Sut emizuvchilar |
| Turkum: | Yirtqichlar |
| Oila: | Mushuksimonlar |
| Urugʻ: | Panteralar |
| Turlari: | Qoplon |
Rudraprayag leopardi 1918-yildan 1926-yil 14-aprelgacha Rudraprayag tumani hududida (hozirgi Hindistonning Uttarakxand shtatida) kamida 125 kishini oʻldirgan va yeb qoʻygan hind leopardi. 1926-yil 2-mayda taniqli katta mushuklar ovchisi James Corbett tomonidan otib oʻldirilgan[1]. Yirtqichni ov qilish jarayoni 1947-yilda nashr etilgan „Rudraprayagan leopard“ kitobida tasvirlangan.
Jabrlanganlar boʻyicha statistika
[tahrir | manbasini tahrirlash]„Rudraprayag qoplon“ kitobida Korbet oʻldirilganlar haqida quyidagi statistik maʼlumotlarni beradi.[2]:
Yil boʻyicha
[tahrir | manbasini tahrirlash]- 1918-yil – 1 nafar qurbon;
- 1919-yil – 3 nafar qurbon;
- 1920-yil – 6 nafar qurbon;
- 1921-yil – 23 nafar qurbon;
- 1922-yil – 24 nafar qurbon;
- 1923-yil – 26 nafar qurbon;
- 1924-yil – 20 nafar qurbon;
- 1925-yil – 8 nafar qurbon;
- 1926-yil – 14 nafar qurbon.
Aholi punktlari boʻyicha
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Chopra qishlogʻi – 6 nafar qurbon;
- Kothki, Ratauri qishloqlari – har biridan 5 nafar qurbon;
- Biyarakot qishlogʻi – 4 nafar qurbon;
- Nakot, Gandhari, Kaxandi, Dadoli, Keti, Ixirmoli, Golabrai, Lameri qishloqlari – har biridan 3 nafar nafar qurbon;
- Bajadu, Rampur, Maykoti, Chhatoli, Koti, Maloda, Rauta, Kande (Yogi), Baurun, Sari, Ranau, Punar, Tilani, Bauntha, Nagrasu, Gvar, Marvara qishloqlari – har biridan 2 nafar qurbon;
- Azon, Pilu, Bhaunsal, Mangu, Bainji, Xamoli, Svanri, Phalsi, Kanda Dharkot, Danji, Gunaun, Bhatchaon, Baval, Barzil, Bhainsgaon, Nari, Sandar, Tamend, Xatiana, Seopuri, San, Siund, Kamera qishloqlari, Darmari , Dhamka Bela, Bela Kund, Saur, Bhainsari, Bainu, Kwili, Dharkot, Bhaingaon, Chhinka, Dhung, Kiuri, Balyun, Kandal, Pokhta, Thapalgaon, Bansu, Nag, Baisani, Rudraprayag, Gvar, Kalna, Bhun, Yelkanlar, Pabo, Bhainsvara – har biridan 1 nafar qurbon.
Ovlanishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]1921-yilda ikki yosh ingliz zobiti qoplonni oʻldirish maqsadida Rudraprayagga kelishgan. Ular Alaknanda daryosi ustidagi koʻprikning ikkala qirgʻogʻida pistirma oʻrnatishgan va bu yerda ikki oy oʻtirib kutishgan. Leopard koʻprik tomon yurib keladi va ofitserlardan biri unga yetti marta oʻq uzadi. Oʻqlardan biri nishonga tekkan va odamxoʻr gʻoyib boʻlgan. Qoplon ogʻir yaralanganiga ishongan ofitserlar jasadni uzoq va natijasiz qidirishgan. Keyinchalik maʼlum boʻlishicha, oʻq faqat yirtqichning chap orqa panjasi oyoq barmogʻini shikastlagan, shundan soʻng olti oy davomida odamlarni oʻldirmagan[3].
Oʻldirilgan leopardni tekshirish uning tishlari eskirganligi; hayvonning koʻplab eski, chuqur va qisman davolangan yaralari ham bor edi[1].
Qoplongav oʻlja sifatida echkilar, qoplon tomonidan oʻldirilgan, yarmi yeyilgan odamlarning jasadlari ham ishlatilgan. Yirtqichni zaharlash uchun jasadlarga siyanidli kapsulalar solingan. Qopqonlar tuzoq va arbalet bilan jihozlangan.
Corbett leopardni kuzatish boʻyicha barcha urinishlarni ehtiyotkorlik bilan tayyorlangan deb hisoblagan. Uning fikricha, hayvonni oʻldirish yoki qoʻlga olish boʻyicha barcha muvaffaqiyatsiz urinishlari omadsizligi tufayli muvaffaqiyatsiz yakunlangan[3]. Nihoyat, 1926-yil 2-mayga oʻtar kechasi ovchi odamxoʻrni[1] otib tashlagan. Leopardning hujjatlashtirilgan uzunligi 7 fut 6 dyuym (228,6 sm) boʻlgan.
Kinoda
[tahrir | manbasini tahrirlash]Yirtqichni ov qilish hikoyasi „The Man-Eating Leopard of Rudraprayag“ filmida koʻrsatilgan. Film 2005-yilda BBC Twoda namoyish etilgan[4].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Корбетт 1959, «Выстрел в темноте»
- ↑ Corbett & 1959-yil.
- ↑ 3,0 3,1 Корбетт 1959.
- ↑ The Man-Eating Leopard of Rudraprayag IMDbda.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Джим Корбетт. Леопард из Рудрапраяга, 200000 экз, Москва: Географгиз, 1959.