Shaxsni tasdiqlovchi hujjat
Shaxsni tasdiqlovchi hujjat — shuningdek, shaxsga tegishli boʻlgan shaxsiy maʼlumotlarini tasdiqlovchi hujjat.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Fuqaroning shaxsini, uning lavozimini va tegishliligini tasdiqlash (indentifikatsiya) uchun maxsus hujjatlar ishlab chiqilgan. Hujjat foydalanuvchisi, hujjatning oʻlchami va tegishli tashkilotiga koʻra turli koʻrinishda aks etgan.
Tuzilishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Guvohnoma odatda quyidagilarni oʻz ichiga oladi:
- tashkilotning tavsilotlari (qaysi tashkilot tomonidan berilganligi),
- berilgan shaxsning familiyasi va ismi,
- egasining fotosurati
- egasining tugʻilgan sanasi, yili va joyi;
- egasining oilaviy ahvoli,
- turmush oʻrtogʻi, bolalari va baʼzi mamlakatlarda ota-onalarining shaxsiy maʼlumotlari ham kiritiladi.
Turli mamlakatlarda shaxsiy guvohnomalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Rossiya, Qozogʻiston, Qirgʻiziston, Ukraina
[tahrir | manbasini tahrirlash]Rossiya Federatsiyasida rasmiy shaxsni tasdiqlovchi hujjat — bu Rossiya Federatsiyasi fuqarolik pasporti, SSSRda uzoq vaqt davomida mavjud boʻlgan shunga oʻxshash hujjatning analogi[1]. 2023-yilda boshlab identifikatsion karta joriy etiladi va pilot qilib ikki region — Tatariston va Moskva tanlab olingan.
Qozogʻiston fuqarosining shaxsiy hujjati SSSR ichki pasport oʻrniga 1994-yilda joriy qilingan.
Qirgʻiziston fuqarosining birinchi milliy pasporti 1994-yilda, identifikatsion karta (ID) 2005-yilda joriy etilgan. Identifikatsion kartaning ikkinchi avlodi (eID) esa, 2017-yilda joriy etilgan. Unda shaxsiy maʼlumotlarga ega mikrochip mavjud.
Ukrainada odatdagi pasportdan identifikatsion karta koʻrinishidagi pasportdan foydalanishga oʻtilmoqda[2].
Yevropa Ittifoqi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Koʻpgina Yevropa Ittifoqi mamlakatlarida shaxsni tasdiqlovchi hujjat sifatida identifikatsion kartalardan foydalaniladi.
AQSH
[tahrir | manbasini tahrirlash]Qoʻshma Shtatlarda shaxsni tasdiqlovchi hujjat sifatida bir nechta identifikator turlari qoʻllanadi. Haydovchilik guvohnomasi[3], davlat tomonidan berilgan shaxsni tasdiqlovchi hujjat, pasport va boshqa hujjatlar shaxsni tasdiqlovchi hujjat sifatida xizmat qilishi mumkin. Ommabop eʼtiqoddan farqli oʻlaroq, ijtimoiy xavfsizlik raqami kundalik hayotda qoʻllanilmaydi, chunki u koʻpincha firibgarlar uchun qiziqish mavzusidir.
Haqiqiy identifikatsiya toʻgʻrisidagi qonunga muvofiq, 2023-yil 3-maydan boshlab mamlakat ichida harakatlanish uchun yangi majburiy hujjatlar joriy etiladi — State ID ga qoʻshimcha Real ID, PASS ID bilan almashtirilishi rejalashtirilgan.
Avstraliya
[tahrir | manbasini tahrirlash]Avstraliyada yagona shaxsni tasdiqlovchi hujjat yoʻq. Haydovchilik guvohnomasi ham, Keypass ID (Australia pochtasi tomonidan bepul berilgan surrogat hujjat) va boshqa hujjatlar shaxsni tasdiqlovchi hujjat sifatida xizmat qilishi mumkin.
Isroil
[tahrir | manbasini tahrirlash]Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ID kartalari
- Pasport
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „История паспортной системы в России от Петра I до наших дней“. РИА Новости (2012-yil 27-dekabr). Qaraldi: 2018-yil 18-iyun.
- ↑ „Украинцы смогут обменять нынешние паспорта на новые ID-карты. Когда и как это сделать“ (2015-yil 14-oktyabr). Qaraldi: 2018-yil 18-iyun.
- ↑ „Real ID Public FAQs“ (en). Department of Homeland Security (2013-yil 29-dekabr). Qaraldi: 2018-yil 18-iyun.