Shut-restling

Shut-restling
Shut-restling
Jang sanʼati nomi (JS):	Shut-restling
Asos solingan sanasi:	20-asrning ikkinchi yarmi
Mamlakat:	{{country data Yaponiya\|flag/core\|name=Yaponiya\|variant=\|size=}}
	k; m; t;

Shut-restling inglizcha: Shoot wrestling - oʻzbekchada Otib kurashish) — bu jangovar sport turi boʻlib, u 1970-yillarda yapon kurashidan kelib chiqqan.

Oʻsha davr polvonlari oʻzlarining tomoshalarini yanada qiziqarli qilish uchun oʻz uchrashuvlarida koʻproq real yoki hatto toʻliq kontaktli zarbalardan foydalanishga harakat qilishgan. „Shut-restling“ nomi kurash stsenariysi doirasidagi rejalashtirilmagan har qanday hodisani bildiruvchi „shut“ (otib) (inglizcha: shoot) kurash atamasidan kelib chiqqan^[1]. Zamonaviy „shut-restling“ paydo boʻlgunga qadar bu atama kurashda, ayniqsa Buyuk Britaniyada „ketch“ (tutmoq) soʻzining sinonimi sifatida keng qoʻllanilgan^[2]. „Shooto“, „Pancrase“ va „RINGS“^[3] reklamalarda „shut-restling“ qoʻllaniladigan gibrid jang tizimlari va aralash yakkakurash uslublarini tasvirlash uchun ishlatilishi mumkin.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tarixan, „shut-restling“ga koʻplab jang sanʼatlari taʼsir koʻrsatgan, eng koʻp taʼsir koʻrsatgan „ketch“ hisoblanadi, shuningdek, erkin kurash, yunon-rum kurashi, soʻngra sambo, karate, muay-tay va dzyudo sport turi rivojlanishining keyingi bosqichlarida taʼsir qilgan.

Karl Gotch „Shut-restling“ning rivojlanishidagi eng muhim shaxslardan biridir. Karl Gotch kurashni Germaniya va Shimoliy Amerika kompaniyalarida boshlagan va u yerda oʻrtacha muvaffaqiyatga erishgan. Biroq, uning Yaponiyadagi sayohatlari paytida „shut-restling“ erta shakllangan. Gotch Uiganlik taniqli kurashchi Billi Rayli tomonidan boshqariladigan „Ilon uyasi“ zalida talaba boʻlgan. Ushbu zal konchilar shaharchasi Uiganda foydalanilgan va „catch-as-catch-can“ nomi bilan tanilgan kurashni oʻrganish markazi edi. Aynan shu yerda Karl Gotch oʻzining qoʻlga olish mahoratini oshirgan. Karl Gotch ham Hindistonga „kushti“ bilan shugʻullanish uchun borgan. Gotch Yaponiyada afsonaviy maqomga erishdi va „Jang xudosi“ taxallusini olgan. 1970-yillarda u Antonio Inoki, Tatsumi Fudzinami, Yosiaki Fudzivara, Satoru Sayama, Masami Soranaka va Akira Maeda kabi kurashchilarga qoʻlga olish va uloqtirishdan dars bergan. Ushbu kurashchilarning aksariyati jang sanʼati tajribasiga ega edi. Masami Soranaka toʻla kontaktli karate, kodokan dzyudo va sumo talabasi edi. Yosiaki Fudzivara allaqachon dzyudo boʻyicha qora kamarga ega edi, Satoru Sayama esa Toshio Fudzivara bilan muay-tayni oʻrgangan va Viktor Koga bilan sambo oʻrganishni davom ettirgan. Oxir-oqibatda bu uslubga karate, muay-tay va dzyudo taʼsirining qoʻshilishiga olib kelgan.

Gotchning shogirdlaridan biri Antonio Inoki aralash yakkakurashlar boʻyicha bir qator musobaqalarni oʻtkazgan va u kurash va „shut-restling“ eng kuchli jang sanʼatlari ekanligini koʻrsatish uchun oʻzining kuchli uslubdagi kurashini boshqa jang sanʼatlari bilan solishtirgan. Keyinchalik, Inoki oʻzining „New Japan Pro-Wrestling“ kurash-reklamasi doirasida „dodzo“ kurashchilarning yangi avlodiga ushbu jang usullarini oʻrgatishni boshladi.

Keyinchalik koʻplab kurashchilar ushbu yanada real kurash uslubini targʻib qilishga qiziqish bildirishdi va 1984-yilda Universal Wrestling Federation (UWF) tashkil etildi. UWF „shut-restling“ va kuchli uslubni (ing. strong-stile) targʻib qiluvchi kurash tashkiloti edi. Oldindan belgilangan natijalarga qaramay, UWF kuch bilan qoʻllaniladigan samarali va amaliy jang sanʼatlarini namoyish etgan. Tashkilot hatto aralash yakkakurashlar boʻyicha qonuniy janglar oʻtkazgan, unda UWF kurashchilari boshqa uslubdagi jangchilarga qarshi oʻq otish usullarini sinab koʻrishlari mumkin edi. Universal Wrestling Federation qulagandan keyin „shut-restling“ bir necha yoʻnalishlarga boʻlingan.

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

kurash
Puroresu
Pankraza
Kurash xalqaro ittifoqi

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ „Архивированная копия“. 2016-yil 3-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 6-sentyabr.
↑ Pure Dynamite by Tom Billington & Alison Coleman, page 7, Dynamite Kid Co 2001 edition
↑ „Жажда крови Этим японцам надоело притворство. Они заставили рестлеров драться по-настоящему“. lenta.ru. 2021-yil 9-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 9-sentyabr.

[dan-1] „Архивированная копия“. 2016-yil 3-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 6-sentyabr.

[2] Pure Dynamite by Tom Billington & Alison Coleman, page 7, Dynamite Kid Co 2001 edition

[3] „Жажда крови Этим японцам надоело притворство. Они заставили рестлеров драться по-настоящему“. lenta.ru. 2021-yil 9-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 9-sentyabr.

[1]

[2]

[3]