Sofiya Krukovskaya

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Sofiya Krukovskaya
Tavalludi 1861-yil
Vafoti 2-fevral 1943-yil
Toshkent, OʻzSSR, SSSR
Fuqaroligi Rossiya imperiyasining bayrogʻi Rossiya imperiyasi SSSR bayrogʻi SSSR
Kasbi oʻqituvchi, yozuvchi, tarjimon
Turmush oʻrtogʻi Mixail Krukovskiy
Bolalari qizi Sofiya, oʻgʻillari: Vsevolod, Yuriy, Lev
Otasi Mikhail Krukovskiy
Onasi Q107203503?

Sofiya Karlovna Krukovskaya (tugʻilgandagi ismi Sofiya-Amaliya-Tereza Karlovna Bure, 1861-yil, Astraxan – 2-fevral 1943-yil, Toshkent) – rus tili oʻqituvchisi, kutubxonachi, yozuvchi va tarjimon. Lyuteran, pravoslavlikka oʻtgan. Mixail Antonovich Krukovskiyning rafiqasi. Mehnat Qahramoni (1930).

Biografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sofiya-Amaliya-Tereza Karlovna Bure 1861-yilda Astraxanda tugʻilgan[1].

Sofiya Karlovna otasi Karl Ivanovich Bure, estoniyalik nemis, Astraxandagi egar ishlab chiqaruvchi kompaniya egasi boʻlgan. 1857–1859-yillarda Forsga hamrohlik qilgan, mashhur shveytsariyalik soatsozning jiyani. Onasi Yelizaveta Ivanovna Grunbaum, uy bekasi, yoshligida grafinya Yekaterina Pavlovna Shuvalovaning kitobxoni boʻlgan.

Sofiyaning toʻrtta singlisi bor edi: Olga – shifokor, Adelaida[2] – feldsher, Mariya – telegraf operatori.

Sofiya Bestujev va Pyotr Fransevich Lesgaft kurslarini tamomlagan. Tabiatshunoslik va geografiya oʻqituvchisi malakasiga ega boʻldi. Mafkuraviy sabablarga koʻra, lyuteran eʼtiqodini pravoslavlikka oʻzgartirgandan soʻng, Pskov viloyatidagi qishloq maktabida boshlangʻich sinf oʻqituvchisi boʻlib ishlay boshlagan.

Krukovskaya 1890-yillarning boshlarida Mixail Antonovich Krukovskiyga turmushga chiqqan, keyin Pskov viloyati maʼmuriyatida bitikchi boʻlib ishladi. 1890-yilda oilasi Sankt-Peterburgga koʻchib oʻtdi. Eri bilan birgalikda 1899–1904-yillarda nashr etiladigan haftalik maktab bolalar jurnali „Tovarish“ muharriri boʻlgan.

Krukovskiylar 1904-yilda tanaffusga chiqdi, shundan soʻng Sofiya Karlovna toʻrt bolasi bilan Novgorod viloyatidagi „Chornaya miza“da yashadi va 1905-yilda turmush oʻrtoʻgʻi bilan ajrashdi. 1907-yildan 1918-yilgacha Tver shahar ayollar tijorat maktabida geografiya oʻqituvchisi, keyin Tverdagi Bergovskiy zavodida kutubxonachi lavozimida faoliyat yuritdi[1].

Sofiya 1920-yil boshida katta oʻgʻli bilan Novosibirskka koʻchib oʻtadi, u yerda kutubxonada ishladi. Keyin oʻsha yilning kuzida Toshkentga koʻchib oʻtdi va u yerda 1930-yilda nafaqaga chiqqunga qadar L. N. Tolstoy nomidagi kutubxona mudiri boʻlib ishladi (keyinchalik M. Gorkiy nomi bilan atalgan). U uzoq vaqt Toshkent shahar xalq kutubxonalarining kutubxona xodimlari uyushmasining raisi boʻlgan.

1943-yil 2-fevralda Toshkentda vafot etgan[3].

Mukofotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

1930-yil faol mehnat va ijtimoiy faoliyati uchun Mehnat Qahramoni unvoni bilan taqdirlangan.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 Энциклопедия немцев России.
  2. Светлана Обухова. „Усть-Катав, запечатлённый на века“. Усть-Катавская неделя (2016-yil 14-mart). 2020-yil 31-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 29-oktyabr.
  3. Sofiya Amaliya Tereza Sofiya Karlovna Bure (Krukovskaya) // „Родовод