Stanislav Salamovich Cherchesov (ruscha: Станислав Саламович Черчесов 1963-yil 2-sentabrda tugʻilgan) – Rossiyalik futbol murabbiyi va sobiq xalqaro futbolchi, Sovet Ittifoqi va Rossiya terma jamoasida darvozabon sifatida oʻynagan. U hozirda Vengriyaning Ferencvarosh jamoasini boshqarmoqda.
2016-yil avgust oyida u Rossiya terma jamoasi bosh murabbiyi etib tayinlangan va jamoasiga 2018-yilgi futbol boʻyicha jahon chempionatining chorak finaliga chiqishga yordam bergan[1]. U Rossiya terma jamoasidan UEFA Yevro-2020 guruh bosqichidan chiqib ketganidan soʻng chetlatilgan[2].
Darvozabon Sharq va Gʻarb birlashganidan bir necha yil oʻtgach, sobiq Sharqiy Germaniyaning „Dinamo Drezden“ klubi safida Germaniya chempionatida 57 ta oʻyin oʻtkazgan[3].
Cherchesov Rossiya terma jamoasi safida 1994-yilgi jahon chempionati va 1996-yilgi Yevroda oʻynagan. U shuningdek, 2002-yilgi FIFA Jahon chempionati uchun tarkibga kiritilgan, ammo foydalanilmagan zaxira oʻyinchisi boʻlgan. Sovet Ittifoqi parchalanganidan keyin[4] jamoa safida 39 ta oʻyinda maydonga tushdi. Cherchesov FIFA jamoasi uchun 1995-yilda Amerikaga qarshi xayriya oʻyinida maydonga tushgan.
Cherchesov 2004-yilning yanvaridan noyabrigacha „Kufshteyn“ klubini, 2004-yilning noyabridan 2006-yilning mayigacha „Vakker Tirol“ klubini boshqargan. 2006-yil iyunidan 2007-yil iyungacha Moskvaning „Spartak“ klubi sport direktori boʻlgan. 2007-yil 19- iyundan 2008-yil 14-avgustgacha Moskvaning „Spartak“ klubini boshqargan. 2008-yil 12-iyulda „Spartak“ SSKAga qarshi 1:5 hisobida magʻlubiyatga uchradi. 2008-yil 13-avgustda „Spartak“ Chempionlar ligasi saralashida „Dinamo Kiev“ga yana bir muhim oʻyinda 1: 4 hisobida magʻlub boʻldi. Ertasi kuni bosh direktor Valeriy Karpin jamoa bosh murabbiyi Cherchesov Stanislavni ishdan boʻshatishini eʼlon qildi[5]. Keyinchalik u Amkar Perm murabbiyi sifatida 2013-yil iyunidan 2014-yil apreligacha faoliyat yuritdi.
2014-yil 9-aprelda Cherchesov Dan Petresku oʻrniga Moskvaning „Dinamo“ klubi bosh murabbiyi etib tayinlandi[7]. U 2015-yil 13-iyulda oʻzaro kelishuvga koʻra „Dinamo“ni tark etdi.
2015-yil 6-oktabrda u Polshaning „Legiya Varshava“ klubini boshqardi. Oʻsha mavsumda u „Legia Varshava“ safida Polshaning eng yuqori professional liga chempionligi va kubok dublini qoʻlga kiritdi[8].
2016-yilning avgustida Cherchesov Rossiya terma jamoasining yangi bosh murabbiyi etib tayinlangan va 2018-yilgi Jahon chempionatigacha boʻlgan ikki yillik shartnomaga tuzgan[9]. Uning boshqaruvida Rossiya Saudiya Arabistonini 5:0, Misrni 3:1 va Ispaniyani 1:1 (pen. 4:3) hisobida magʻlub etib, 1970-yildan beri ilk bor chorak finalga yoʻl oldi. U SSSR parchalanganidan keyin Rossiyani ikkinchi marta yirik turnirning pley-off bosqichiga olib chiqqan birinchi rossiyalik murabbiyga aylandi (gollandiyalik Gus Xiddink Rossiyani UEFA Yevro-2008 yarim finaliga olib chiqdi), boshqalari Sadirin, Oleg Romantsev, Georgiy Yartsev va Leonid Slutskiy buning uddasidan chiqa olishmadi.
2018-yilning 27-iyulida u Rossiya terma jamoasi bilan yana ikki yilga uzaytirish varianti bilan ikki yillik shartnoma imzolandi. 2020-yilning 12-martida u shartnomani 2022-yilning 30-dekabriga qadar uzaytirdi. Agar Rossiya 2022-yilgi futbol boʻyicha Jahon chempionatining pley-off bosqichiga yoʻllanma olsa, u 2024-yilning 31-iyuliga qadar uzaytirilishi kerak edi.
2021-yil iyun oyida boʻlib oʻtgan UEFA Yevro-2020 musobaqasida guruh bosqichidan chiqa olmagani uchun Rossiya futbol ittifoqi 2021-yil 8-iyulda Cherchesovni isteʼfoga chiqargan[10].
Cherchesov uylangan va ikki farzandi bor. Uning oʻgʻli Stanislav ham darvozabon. Faoliyatini Germaniya va Avstriyada bosib oʻtib, nemis tilida ravon gapirishni oʻrgandi va Germaniyada murabbiylik taʼlimini olgan[12].
U Rossiya Sport vazirligi tomonidan „Rossiya faxri“ nominatsiyasida „Yil murabbiyi“ deb topilgan[13].
