Kontent qismiga oʻtish

Suy sulolasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

VI asrning 2-yarmida Xitoyning shimoli va janubi oʻrtasida madaniy, iqtisodiy va siyosiy tafovutlar yumshay boshladi. Shimol koʻchmanchilari asta-sekin mahalliy aholiga qoʻshila boshladi. Aksariyat koʻchmanchi qabilalar oʻtroq turmush tarziga oʻtdi. Oʻrta Osiyo koʻchmanchi qabilalari Turk xoqonligining qudratli ittifoqini tuzdi. Yangi bosqinchilarga boʻysunish xavfi haqiqatga aylandi. Bunday sharoitda mamlakat birligini tiklash zarur edi. Hokimiyat tepasiga shimoliy viloyatlardan biri — Chjou zodagonlarining harbiy guruhi keldi. Shimoli-gʻarbiy Xitoy bosqinchilarga qarshi kurashish markaziga aylangan. 581 yilda Shimoliy Yang Jian (Ven-di) qoʻmondoni Suy deb nomlangan yangi sulolaning imperatori deb eʼlon qilindi. Ulkan davlatning nisbatan tez birlashishiga quyidagilar sabab bo‘ldi. Madaniy, iqtisodiy va Xitoyning siyosiy manfaatlari ichki urushlarni tugatish va beqaror qirolliklarni yagona imperiyaga birlashtirishni talab etardi. Kichik va kuchsiz viloyatlar Xitoyning qishloq xo'jaligi tumanlarining ulkan quruqlik chegarasini koʻchmanchi bosqinlaridan himoya qila olmadi. Imperator Yang Jian Konfutsiy taʼlimotlariga mos ravishda ilgari surdi, mamlakatdagi munosabatlarni tartibga solish, barqarorlik va farovonlikni tiklash yoʻlida soliqlarni kamaytirdi yoki bekor qildi, yangi tanga chiqarildi. Imperator Yang Jian qatʼiyat bilan markaziy hokimiyat kuchini mustahkamlashga intildi va mahalliy zodagonlarga shafqatsiz munosabatda boʻlgan. Ammo 604- yilda u oʻgʻli Yang Guang tomonidan oʻldirilgan. Yang Guang (Yang-di) siyosati asosan xazinani boyitish, iqtisodiy yuksalish va siyosiy hokimiyatni markazlashtirishga qaratilgan edi.

[1]

  1. Меликсетова, А. В.. ПРАВЛЕНИЕ ДИНАСТИИ СУЙ (581-618) (ruscha). M.: ИЗДАТЕЛЬСТВО МОСКОВСКОГО УНИВЕРСИТЕТА, 2002 — 165-166-bet.