Kontent qismiga oʻtish

Tōno (Iwate)

Koordinatalari: 39°19′55.3″N 141°31′58.4″E / 39.332028°N 141.532889°E / 39.332028; 141.532889
Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Tōno

遠野市
Shahar
Skyline of Tōno
Tōno
Bayroq
39°19′55.3″N 141°31′58.4″E / 39.332028°N 141.532889°E / 39.332028; 141.532889
Mamlakat Yaponiya
Viloyat Tōhoku
Prefektura Iwate
Hukumat
 • Shahar meri Toshiaki Honda
Maydon 825.97 km2 (318.91 kv mi)
Aholisi
 (Yanvar, 2020)
26 110
Tōno xaritada
Tōno
Tōno
Tono shahar hokimiyati
Tono Furusato qishlogʻidagi somon tomi

Tōno (yaponcha: 遠野市 Tōno-shi?) – Yaponiyaning Iwate prefekturasida joylashgan shahar. 1-yanvar, 2020-yil holatiga koʻra, shaharning taxminiy aholisi 26,378 kishini tashkil qiladi va aholi zichligi har kvadrat kilometrga 31.6 kishi toʻgʻri keladi. Umumiy maydoni 825.97 km² (318.91 mi²).

Tono markaziy Iwate prefekturasida, Sarugaishi daryosining boʻyida, togʻlar bilan oʻralgan holda joylashgan. Hayachine togʻi Hanamaki, Kawai va Tono uchrashadigan shaharning eng shimoliy nuqtasida joylashgan. Shaharning eng baland nuqtasi 1914 metr balandlikda. Sharqda Rokkoushi togʻi (1294 metr), gʻarbda Ishigami togʻi (1038 metr) eng baland togʻlardir. Bu choʻqqilar birgalikda Tononing „katta uchta“ togʻlarini tashkil qiladi.

Chegaradosh munitsipalitetlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Iwate prefekturasida:
    • Kamaishi
    • Hanamaki
    • Oshu
    • Miyako
    • Sumita
    • Otsuchi

Tōno nam iqlimga ega (Köppen Cfa), yozi salqin va qishi sovuq. Tōnoda oʻrtacha yillik harorat 9,6 °C. Yillik oʻrtacha yogʻingarchilik miqdori 1388 mm, sentyabr eng yomgʻirli, fevral esa eng quruq oy hisoblanadi. Eng yuqori harorat avgust oyida 22,6 °C atrofida, eng pasti esa yanvarda, −2,2 °C atrofida boʻladi[1].

Demografiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yaponiya aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra[2] Tono aholisi 1960-yilda eng yuqori choʻqqisiga chiqqan va soʻnggi 60 yil ichida doimiy ravishda kamaydi. Tono shahar hokimiyatining rasmiy maʼlumotlariga koʻra, aholining 37,6 foizi 65 yoshdan oshganlar[3].

Aholining oʻsishi
YilAholi±%
192031,621—    
193034,169+8.1%
194035,517+3.9%
195045,068+26.9%
196046,281+2.7%
197040,768−11.9%
198037,382−8.3%
199034,926−6.6%
200033,108−5.2%
201029,338−11.4%
202025,366−13.5%
Tonodagi Tono Furusato-mura


Tono shahri rasman 1954-yil 1-dekabrda sobiq Tono shahrining yettita Ayaori, Otomo, Tsukimousi, Matsuzaki, Tsuchibuchi, Aozasa va Kamigo qishloqlari bilan birlashishi natijasida tashkil etilgan[4].

2005-yil 1-oktyabrda Miyamori qishlogʻi (Kamixey tumanidan) shaharni hozirgi chegaralariga olib kelish uchun Tonoga birlashtirildi[5].

Tōno toʻgʻridan-toʻgʻri saylanadigan mer va 18 aʼzodan iborat bir palatali shahar kengashiga ega boʻlgan mer-kengash boshqaruv shaklidagi shahar. Tōno Iwate prefekturasi assambleyasiga bitta aʼzo qoʻsha oladi. Milliy siyosat nuqtai nazaridan, shahar Yaponiya Parlamenti quyi palatasining Iwate 3-okrugiga kiradi.

Taʼlim tizimi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tono shahrida Iwate prefekturasi taʼlim kengashiga qarashli ikkita katta oʻrta maktab mavjud. Iwate prefekturasi Tono oʻrta maktabi akademik oʻquv dasturida ishlaydi, Iwate prefekturasi Tono Ryokuho katta oʻrta maktabi esa kasbiy taʼlimga yoʻnaltirilgan[6].

2009-yil noyabr oyida Takashimizu togʻidan koʻrinib turgan Hayachine togʻi