Taras Kompanichenko
Taras Kompanichenko Kompanichenko Taras Viktorovich | |
---|---|
Tavalludi |
14-noyabr 1969-yil |
Kasbi | sanʼatkor |
Fuqaroligi | Ukraina |
Millati | ukrain |
Taras Viktorovich Kompanichenko (1969-yil 14-noyabr, Kiyev) – ukrainalik madaniyat arbobi, kobzar, bandurachi va lirachi, „Xoreya Kazatska“ musiqiy guruhi rahbari. Ukrainada xizmat koʻrsatgan artist (2008)[1]. Ukraina xalq artisti (2019).
Biografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Lebedinskiy tumani Derkachovka shahridan deportatsiya qilingan kazaklar oilasidan. Onasi Arxangelsk viloyatida surgunda oʻsgan, oilasi majburan olib borilgan.
Ota-onasi, texnika fanlari nomzodlari, oʻgʻlining Ukraina muhitida oʻsishi uchun barcha saʼy-harakatlarni amalga oshirganlar. Taras yoshlik payti, otasi unga bandura sovgʻa qilgan, shundan soʻng yigit hech qachon bu asbobdan ajralmagan.
Bolaligi Kiyevning Akademgorodok tumanida oʻtgan. 200-sonli oʻrta maktabda tahsil olgan, maktab Kiyevdagi ukrain tilida taʼlim olib boriladigan kam sonli maktablardan biri boʻlib, undan Ukraina madaniyatining koʻplab namoyandalari yetishib chiqqan; Shu bilan birga, musiqa maktabida (bandura sinfida) oʻqigan.
Keyinchalik Kosovo amaliy va dekorativ sanʼat maktabida, soʻngra Lvov amaliy sanʼat institutida (sanʼat tarixi fakultetida – Yakim Zapaska, Vladimir Ovsiychuk, May Bilan) tahsil oladi. Keyinchalik Kiyevga Ukraina Badiiy akademiyasiga oʻtadi va Platon Beletskiyning maʼruzalarini tinglaydi[2].
1980-yillarning oxiridan boshlab milliy harakatda, Mustaqil Ukraina yoshlar ittifoqi (SNUM) qoʻshilgan, Dmitriy Korchinskiyning yaqin safdoshi.
Sovet davrida bandurada koʻplab koʻrgazmali chiqishlar qilgan. 1990-yillarda kobza Ostap Veresay, qadimgi dunyo bandurasi va gurdi bilan birga anʼanaviy kobzar-lira repertuarini tizimli ravishda qayta yaratishni maqsad qiladi.
Repertuarning muhim qismini: dumalar, Pochayev lavrasining qadimiy qoʻshiqlari, Zaporojye qoʻshiqlari, kazaklar zaburlari, ritsarlik qoʻshiqlari, qul nolalari, marsiyalar, ruhiy va dunyoviy qoʻshiqlar kabi epik asarlar tashkil etadi. Soʻnggi oʻrta asrlarda yaratilgan musiqa va adabiyot yodgorliklari bugungi kungacha ogʻzaki ijodda (baʼzan qoʻlyozma yoki bosma toʻplamlarda saqlanib qolgan) va ota-bobolarning qoʻshiqlarida qisman saqlanib qolgan.
Slepetskiy, Startsevskiy yoki Dedovskiy repertuaridan tashqari, u („Xoriya Kazatskaya“ ansambli rahbari sifatida) XV–XVIII asrlardagi Rus-Ukrainaning qadimgi musiqa va adabiyoti yodgorliklarini va shoirlar soʻzlari asosida yaratilgan asarlarni ijro etgan.
„Krayna mrіy“, „Trypillian Circle“ kabi mashhur festivallarda ishtirok etgan. 2002-yilda Ukraina ziyolilarining ommaviy qabrlari – Sandarmox trakti va Solovetskiy orollariga ommaviy ziyoratda qatnashgan.
Respublіkanska platforma aʼzosi.
Pavel Kogutning „Posttravmaticheskaya rapsodiya“ filmidagi bastakor va aktyor.
2018-yildan beri UA: Radio Culture telekanalida „Xoreya Kazatska“ dasturini olib boradi.
2019-yilda T.Kompanichenkoning „Zavjdi Ukrayna bude“ qoʻshigʻi 2019-yilgi „Nezlamni“ filmining saundtreklaridan biriga aylangan[3].
„Maydan“dagi ishtiroki
[tahrir | manbasini tahrirlash]Kompanichenko 2004-yilgi „Apelsin inqilobi“ning faol ishtirokchisi boʻlib, inqilob davomida Kiyevdagi Mustaqillik maydonining asosiy sahnasida koʻp kontsert bergan.
2012-yil 26-oktyabrda musiqachi Inter telekanalida Oleg Tyagnibokni qoʻllab-quvvatlash uchun „Yevgeniy Kiselyov bilan katta siyosat“ dasturida ishtirok etishi kerak boʻlgan. „Svoboda“ studiyaga kiritilmagani uchun Kompanichenko ochiq havoda chiqish qilgan[4].
Yevromaydon paytida Mustaqillik maydonida oʻnlab kontsertlar berdi va urush qoʻshiqlarini ijro etgan.
2014-yil mart oyida Rossiya-Ukraina urushi boshlanganidan keyin jangovar hududga tez-tez tashrif buyurib, u yerda Ukraina armiyasi askarlari va koʻngillilar bilan suhbatlashgan. Koʻngillilar harakati ishtirokchisi. Qadimgi dunyoda yaratilgan bir qator sheʼriy asarlar muallifi, xususan, „Duma pro bitvu na Savur-mogilі“ va „Ta shukav kozak chesti y slavi…“ qoʻshiqlari Ilovayskda halok boʻlgan ukrainalik askarlarga bagʻishlangan.
Oilasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Kiyevlik Nina Burmistrovaga uylangan. Toʻrt farzaning: Svyatopolk, Boguslav, Bogdana va Sofiya otasi.
Oleg Skripkaning choʻqintirgan otasi. Olegning oʻgʻli Romanni ham choʻqintirgan. Skripka esa Tarasning qizi Sofiyaning choʻqintirgan otasi[5].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Ющенко, В. А. „Указ Президента України № 1001/2008 «Про відзначення державними нагородами України»“ (uk) (2008-yil 6-noyabr). 2016-yil 29-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 10-mart.
- ↑ „Спадкоємець українських мудреців // День, № 226, 10.12.2004“ (uk). 2020-yil 26-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 10-mart.
- ↑ Фільм «Незламні» 2019 — YouTube (ukrain), qaraldi: 2024-03-10
- ↑ „Хорошковський наказав не пускати Тягнибока / Частина 2 // 2012“ (uk) (2012-yil 27-oktyabr). Qaraldi: 2024-yil 10-mart.
- ↑ „В Олега Скрипки народилася донька“ (uk). Gazeta.ua (2010-yil 24-iyun). Qaraldi: 2024-yil 10-mart.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Vikiomborda Taras Kompanichenko haqida turkum mavjud |
- Stranitsa Tarasa Kompanichenko na sayte „Kiyevskogo Kobzarskogo sexa“ (Wayback Machine saytida 2012-02-22 sanasida arxivlangan)
- Taras Kompanichenko v programme „Poslednyaya Barrikada“ 17.01.2017
- Naslednik ukrainskix mudresov– intervyu gazete „Den“
- Intervyu s Tarasom Kompanichenko o perspektivax traditsionnogo muzitsirovaniya na autentichnix pevcheskix instrumentax
- Intervyu s Tarasom Kompanichenko na YouTube
- Arxiv peredachi „Xoreya Kazatskaya“ s 17.02.2019, kotoruyu vedyot Taras Kompanichenko na UA: Radio Kultura
- Taras Kompanichenko: „Lyudi do six por ne mogut ponyat, chto ubivayut ne tolko tanki i puli“