Toon
Toon 東温市 | |
---|---|
Shahar | |
33°47′27.7″N 132°52′20.0″E / 33.791028°N 132.872222°E | |
Mamlakat | Yaponiya |
Hudud | Sikoku |
Prefektura | Ehime prefekturasi |
Hukumat | |
• Mer | Akira Kato (2016-yil noyabr oyidan beri) |
Maydon | 211.30 km2 (81.58 kv mi) |
Aholisi (2022-yil 1-sentyabr) |
33,276 kishi |
|
Toon (yaponcha: 東温市 Toon-si ) Yaponiyaning Ehime prefekturasida joylashgan shahar. 2022-yil 1-sentyabr holatiga koʻra, shaharning 15571 xonadonda 33276 nafar aholi istiqomat qilgan va aholi zichligi har kvadrat kilometrga 160 nafardan toʻgʻri kelgan[1]. Shaharning umumiy maydoni 211,30 kvadrat kilometr (81,58 mi²). Shahar nomi „Toon“, „Tōon“[2] yoki „Tohon“[3] kabi romiylashtiriladi.
Geografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Toon Sikoku orolining Ehime prefekturasi markazida joylashgan. Ehime prefekturasidagi dengizga tutashmagan yagona shahar. Dogo tekisligining allyuvial qismida joylashgan. Toon sharqda Matsuyama va Sakurasanri deb nomlangan dovon orqali Saydzyo bilan, janubda Kumakogen va shimolda Imabari bilan chegaradosh. Shahar boʻylab Sigenobu daryosi va uning irmoqlari oqib oʻtadi.
Qoʻshni munitsipalitetlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ehime prefekturasi
Iqlimi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Toonda nam subtropik iqlim shakllangan, yozi issiq va qishi salqin, qor yogʻishi bilan ajralib turadi. Toonda oʻrtacha yillik harorat 13,9 °C. Yillik oʻrtacha yogʻin miqdori 1770 mm, sentyabr esa eng nam oy hisoblanadi. Eng yuqori harorat yanvarda oʻrtacha 25,0 °C ni, eng pasti ham yanvarda, 2,8 °C ni tashkil etadi[4].
Demografiya
[tahrir | manbasini tahrirlash]Yaponiya aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra[5], Toon aholisi 1960-yillardan beri barqaror oʻsib bormoqda.
Yil | Aholi | ±% |
---|---|---|
1960 | 25 533 | — |
1970 | 23 369 | −8.5% |
1980 | 29 276 | +25.3% |
1990 | 31 753 | +8.5% |
2000 | 34 701 | +9.3% |
2010 | 35 280 | +1.7% |
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Toon hududi oldingi Iyo viloyatining bir qismi boʻlgan. Edo davrida bu hudud M南吉井村atsuyama domeni tarkibiga kirgan. Meydzi islohotidan soʻng, hudud Onsen tumanidagi qishloqlarga aylantirilgan. Kavauchi qishlogʻi 1955-yil 25-aprelda Kavakami va Miuchi qishloqlarining qoʻshilishi natijasida tuzilgan va 1956-yil 1-sentyabrda shahar maqomiga koʻtarilgan. Sigenobu shahri 1956-yil 1-sentyabrda Kitayosii (北吉井村), Minamiyosii (南吉井村) va Haisi (拝志村) qishloqlarining qoʻshilishi natijasida tuzilgan. Toon shahri 2004-yil 21-sentyabrda Kavauchi va Sigenobu shaharlarining qoʻshilishi natijasida tashkil topgan.
Hukumati
[tahrir | manbasini tahrirlash]Toon toʻgʻridan-toʻgʻri saylanadigan mer va 16 aʼzodan iborat bir palatali shahar kengashiga ega boʻlgan mer-kengash tizimiga ega. Toon Ehime prefekturasi assambleyasiga bitta aʼzodan hissa qoʻshadi. Milliy siyosat nuqtai nazaridan, shahar Yaponiya Diet quyi palatasining Ehime 2-okrugi tarkibiga kiradi.
Iqtisodiyoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Toon qishloq xoʻjaligi va yengil sanoatga asoslangan aralash iqtisodiyotga ega. Shaharda arpa ishlab chiqarish yetakchi sohalardan biri boʻlib, boshqa muhim ekinlardan sholi, bugʻdoy, sabzavotlar, gullar va mandarin apelsinlari ekiladi. Sanoati elektrotexnika, ishlab chiqarish mashinalari va oziq-ovqat mahsulotlarini qayta ishlashni oʻz ichiga oladi. Toonda qonda shakar darajasini oʻlchovchi datchig va boshqa mahsulotlar ishlab chiqariladigan PHC bosh ofisi va ishlab chiqarish bazasi mavjud. Shaharda Ehime universiteti kasalxonasi, Ehime milliy tibbiyot markazi va (xususiy) Ehime Dzudzen tibbiyot texnologiyalari maktabi joylashgan. Transport tarmogʻining yaxshi rivojlanganligi tufayli sanoat kengayib, shahar tobora qoʻshni Matsuyamaga yoʻldosh shaharcha boʻlish ehtimoli kuchayib bormoqda.
Taʼlimi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Toonda shahar hukumati tomonidan boshqariladigan yettita boshlangʻich va ikkita davlat oʻrta maktabi va Ehime prefekturasi taʼlim kengashi tomonidan boshqariladigan bitta davlat oliy maktabi mavjud. Prefekturada nogironlar uchun ikkita maxsus taʼlim maktabi ham mavjud. Ehime universitetining tibbiyot maktabi Toon shahrida joylashgan.
Transporti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Temir yoʻllari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Iyotetsu – Yokogavara liniyasi
- Usibuchidanchi-mae – Usibuchi – Tanokubo – Minara – Ayday Igakubu Minamiguchi – Yokogavara
Magistral yoʻllari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Matsuyama avtomagistrali
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Tōon city official statistics“ (ja).
- ↑ According to 昭和十二年九月二十一日内閣訓令第三号「国語ノローマ字綴方統一ノ件」
- ↑ „Tohon High School“. Qaraldi: 2023-yil 4-may.
- ↑ Tōon climate data
- ↑ Tōon population statistics
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Vikiomborda Toon haqida turkum mavjud |
- Tōon City official website (yaponcha)