Trampolino Olimpico

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Trampolino Olimpico
Umumiy maʼlumot
Shahar Cortina d'Ampezzo
Mamlakat  Italiya
Trampolino Olimpico
Olimpiada changʻida sakrash tepaligi (Kortina d’Ampezzo)

Trampolino Olimpico Italia — 1955-yilda Italiyaning Kortina d’Ampezzo shahrida qurilgan changʻidan sakrash tepaligi (K90) hisoblanadi. Inshoat 1956-yilgi Qishki Olimpiya oʻyinlari uchun changʻidan sakrash, Nordic kombinatsiyasi (K90/15.0) va jamoaviy musobaqalar uchun barpo etilgan. Nordic kombinatsiyalangan musobaqasi 60 dan 70 metrgacha oʻrtacha sakrashga imkon berish uchun qisqaroq masofadan foydalangan, uchishdagi yuqori boshlangʻich nuqtalar esa 70 dan 80 metrgacha sakrashga imkon berish uchun moʻljallangan. 1956-yilgi profil 72 m kritik nuqtadan tashqarida 14,5 m xavfsizlik chegarasiga ega boʻlgan(qoʻnish qiyalik egri chizigʻidan tashqariga chiqishga oʻtish 86,5 m masofada boshlanadi)[1]. 1927-yilgi Jahon chempionatidan boshlangan koʻplab milliy va xalqaro musobaqalar orasida 1979-yilda changʻidan sakrash boʻyicha Jahon kubogining ochilish marosimi boʻlib oʻtgan. Sport majmuasi 1990-yilda Xalqaro changʻidan sakrash sertifikatidan mahrum boʻlganligi sababli[2] hozirda musobaqalar oʻtkazilmayapdi. Oʻz vaqtida, Kortina changʻida sakrash tepaligi eng innovatsion va bugungi kunda ham mavjud boʻlgan eng goʻzal meʼmoriy namunalardan biri sifatida qabul qilingan. Uchish maydoni arenasida maksimal 40 000 tomoshabinni va tepalikning har bir tomonidagi tribunalarda qoʻshimcha 10 000 tomoshabinni sigʻdira oladi.

Trampolino Olimpico 1981-yilda Jeyms Bondning „Faqat sizning koʻzingiz uchun“ filmidagi sahnada tasvirlangan.

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kortina shahridan 2.5 km (2 mil), Zuel yaqinida, „Italia“ changʻi sakrash tepaligi (Trampolino Olimpico Italia) 1923-yilda „Franchetti“ sakrashi sifatida oʻz faoliyatini boshlagan. Oʻsha yili Dolomitlar sport klubi baron Karlo Franchetti granti va Kortina mehmonxonalari egalarining mablagʻlari bilan 40 metrga sakrash imkonini beruvchi kamtarona yogʻoch platformali birinchi changʻidan sakrash majmuasi qurilgan.

Vaqt jadvali:

  • 1923-yil — 40 metrli tepalik kamtarona yogʻochdan qurilgan.
  • 1924-yil — changʻida sakrash sportchilari Greising va Schatz Innsbruk (Avstriya), 42 m balandlikdagi birinchi tepalik rekordini oʻrnatdilar.
  • 1926-yil — sakrash uzunligini 52 m ga oshirish uchun birinchi oʻzgarishlar amalga oshirilgan. Tore Edmann (Shvetsiya) tomonidan 54 m balandlikdagi yangi tepalik rekordi amalga oshirilgan.
  • 1927-yil — Kortinada changʻida sakrash boʻyicha birinchi jahon chempionati boʻlib oʻtgan.
  • 1939-yil — 1941-yilgi Xalqaro changʻida sakrash federatsiyasi musobaqalari uchun yangi Xalqaro changʻida sakrash federatsiyasi texnik talablari tufayli butunlay buzib tashlangan.
  • 1940-yil — 48 m boʻlgan yangi qoʻnishva 75 metrga sakrashga ruxsat beruvchi minora barpo etilgan. Yangi joy „Italia“ deb nomlangan[3].
  • 1941-yil — Xalqaro changʻida sakrash federatsiyasi jahon chempionati boʻlib oʻtgan. Birinchi tepalik rekordi Zepp Vaylerga(Germaniya) tegilshli boʻlib 76 metr masofani tashkil qiladi[4].
  • 1952-yil — Ossi Laaksonen (Finlandiya) tomonidan 78 m balandlikdagi soʻnggi tepalik rekordi oʻrnatilgan[4].
  • 1955-yil — 1956-yilgi Olimpiya oʻyinlari uchun texnik talablar tufayli yana butunlay buzib tashlangan va oʻsha yili qayta qurilgan.
  • 1956-yil — VII Qishki Olimpiya oʻyinlarida oʻsha davrning eng ilgʻor zamonaviy changʻidan sakrash majmuasi paydo boʻlgan. Antti Hyvarinen tomonidan 84 m balandlikdagi tepalik rekordi ham oʻrnatilgan[4].
  • 1979-yil — changʻidan sakrash boʻyicha ilk Jahon kubogining birinchi bosqichi bo'lib o'tgan(1981, 1982, 1984 va 1985-yillarda qayta koʻrib chiqilgan).
  • 1981-yil — Rojer Ruud (Norvegiya) tomonidan 92 m balandlikdagi Olimpiya oʻyinlarining soʻnggi rekordi oʻrnatilgan[4].
  • 1990-yil — „Italia“ moliyaviy cheklovlar tufayli Xalqaro changʻida sakrash federatsiyasi sertifikatidan mahrum boʻlgan[4].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Cortina 1956 Olympic Winter Games Report - (PDF) page 134, 135“ (Italian). la84.org. Qaraldi: 2013-yil 4-dekabr.
  2. „Ski Jumping Hill Archive - Cortina d'Ampezzo“. skisprungschanzen.com. Qaraldi: 2013-yil 2-dekabr.
  3. „Cortina 1956 Olympic Winter Games Report - (PDF) page 134, 135“ (Italian). la84.org. Qaraldi: 2013-yil 4-dekabr.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 „Ski Jumping Hill Archive - Cortina d'Ampezzo“. skisprungschanzen.com. Qaraldi: 2013-yil 2-dekabr.