Tuxumsimon semizak

Tuxumsimon semizak yoki oval Semizak (lotincha: Crassula ovata) — Janubiy Afrikadan kelib chiqqan yarim oʻt oʻsimlik, Semizak turkumining bir turi boʻlib, Semizakdoshlar oilasiga mansub. Mashhur xonaki va bogʻ oʻsimligi^[1].

Nomi

Turlarning sinonimlari quyidagi nomlarni oʻz ichiga oladi^[2]:

Cotyledon lutea Lam;
Cotyledon ovata Mill. — tuxumsimon Kotiledon, yoki oval Kotiledon;
Crassula argentea Thunb. — kumushrang Semizak, yoki kumush Semizak;
Crassula articulata Zuccagni;
Crassula nitida Schönland;
Crassula obliqua Aiton — qiya Semizak;
Crassula portulacea Lam. — semizoʻt Semizak, yoki dorivor Semizak;
Toelkenia ovata (Mill.) P.V.Heath.

Bogʻdorchilikda daraxtsimon Semizak (Crassula arborescens) deb ataluvchi oʻsimliklar, aslida, bu turga tegishli emas, balki tuxumsimon semizakka tegishli (Crassula ovata)^[3].

Oʻsimlik boshqa koʻplab nomlar bilan ham tanilgan, ularning aksariyati umumiy ingliz nomlarining tarjimalari: pul daraxti (inglizcha: money tree), doʻstlik daraxti (friendship tree), jadeit daraxti, jadeit oʻsimligi (jade plant), omad daraxti (lucky plant).

Biologik tavsifi

Tuxumsimon Semizak — balandligi 180 sm gacha boʻlgan sukkulent buta oʻsimlik; poyalari yogʻochsimon va osti jigarrang tusda. Barglari koʻp, ponasimon, yaltiroq, baʼzan qizgʻish qirrali. Gullari kichik, mitti yulduzlarga oʻxshash, oq yoki och pushti gulkosali; gullash vaqti — kuz va qish oylari^[3].

Tuxumsimon semizak tashqi koʻrinishidan Portulacaria oilasidan boʻlgan Afrika portulakariyasiga (Portulacaria afra) oʻxshaydi; Semizakdan farqli oʻlaroq, barglari kichikroq va juft boʻlib joylashmagan^[3].

Yetishtirish

Oval Semizak — mashhur xonaki va bogʻ oʻsimligidir, jumladan, balkonlar va verandalarda yetishtiriladi. Sovuqqa chidamli zonalar — 9 dan 11 gacha^[3], 0 ga qadar qisqa muddatli yengil sovuqqa bardosh bera oladi.

Turlari

Semizak Oblikva deb ataladigan tikanli barglari boʻlgan shaklga ega, bu tabiiy nav qalinroq tana va shoxlarga ega. Baʼzi naslli navlariga — Crassula ovata "Hobbit" kiradi, bu navning oʻsimliklari o tabyirik arglari bilan; Crassula ovata Crosby’s Compactʼ kichik barglari bilan^[3] ajralib turadi.

Agrotexnikada

Suvning ortiqcha boʻlishini oldini olish uchun oʻsimlikni juda yorugʻ joyda yetishtirish maqsadga muvofiqdir. Gullashga erishish uchun oʻsimlik yetarli darajada toʻgʻridan-toʻgʻri quyosh nurini olishi kerak. Oʻsimlik oddiy, ammo yomon sharoitlarda u kambezak boʻlib qoladi; yorugʻlik yetishmasligidan yuqori qismi tortishib qolib, zaiflashadi va toʻkiladi^[4].

Manbalar

↑ Об условности указания класса двудольных в качестве вышестоящего таксона для описываемой в данной статье группы растений см. раздел «Системы APG» статьи «Двудольные».
↑ Crassula ovata (Mill.) Druce: informatsiya v baze dannix The Plant List.^(ingl.)
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Ботаника 2006.
↑ Севастьянов В. Craccula ovata — Толстянка овальная (27 августа 2011). Дата обращения: 12 марта 2012. Архивировано 6 июня 2012 года.

Adabiyotlar

„Crassula“, Ботаника. Энциклопедия «Все растения мира»: Пер. с англ.. М.: Könemann, 2006 — 261—263-bet. ISBN 3-8331-1621-8.

Havolalar

Crassula ovata succulent-plant.com saytida

[1] Об условности указания класса двудольных в качестве вышестоящего таксона для описываемой в данной статье группы растений см. раздел «Системы APG» статьи «Двудольные».

[PlantList-2] Crassula ovata (Mill.) Druce: informatsiya v baze dannix The Plant List.^(ingl.)

[FOOTNOTEБотаника2006-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Ботаника 2006.

[4] Севастьянов В. Craccula ovata — Толстянка овальная (27 августа 2011). Дата обращения: 12 марта 2012. Архивировано 6 июня 2012 года.

[1]

[2]

[3]

[4]