Tverskaya maydonidagi Lenin yodgorligi
Moskvaning Tverskaya maydonidagi V. I. Lenin haykali — RGASPI binosi yaqinida joylashgan. 1940-yilda oʻrnatilgan. Yodgorlik mualliflari haykaltarosh S. D. Merkurov va meʼmor I. A. Fransuz[1]. Yodgorlik federal ahamiyatga ega madaniy meros obyekti maqomiga ega[2].
Tavsifi
[tahrir | manbasini tahrirlash]V. I. Lenin haykali qizil granitdan qilingan. U quyuq kulrang granit bloklaridan yasalgan poydevorga oʻrnatilgan. Lenin oʻtirgan va oldinga egilgan holda tasvirlangan. U suhbatdoshini diqqat bilan tinglayotganga oʻxshaydi. Lenin chap qoʻli bilan tizzasiga suyanib turibdi va qoʻlida daftar tutgan. Oʻng qoʻl qalam bilan stulning orqa tomonida[1]. Sanʼatshunos N. D. Sobolevskiyning fikricha „haykal tasvirining plastik ifodasi Ilyining psixologik jonli va yorqin koʻrinishi bilan mukammal uygʻundir“[3].
Yodgorlikning joylashuvi tasodifan tanlanmagan. Lenin Tverskaya (oʻsha paytda Sovet) maydonida Moskva shahar kengashi binosi (hozirgi Moskva meriyasi) balkonidan bir necha bor nutq soʻzlagan, bu haqda yodgorlik lavhasida yozilgan. Yodgorlik Butunittifoq Bolsheviklar Kommunistik partiyasi Markaziy Qoʻmitasi qoshidagi (hozirgi RGASPI)[1] V.I. Lenin instituti binosi roʻparasida oʻrnatilgan.
Yodgorlik oʻrnatilishidan oldin V. I. Leninning haykali 1939- yilda Nyu-Yorkdagi Butunjahon koʻrgazmasida namoyish etilgan[3].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Кожевников Р. Ф. „Памятники В. И. Ленину“, . Скульптурные памятники Москвы. М.: Московский рабочий, 1983.
- ↑ „Памятник В. И. Ленину, 1940 г., ск. С. Д. Меркуров, арх. И. А. Француз, гранит“. 2018-yil 8-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 11-may.
- ↑ 3,0 3,1 Соболевский Н. Д.. Скульптурные памятники и монументы в Москве. М.: Московский рабочий, 1947 — 13-bet.