Walther Funk

Walther Funk
21-Germaniya iqtisod vaziri
	Mansab davri; 4-fevral 1938-yil – 1-may 1945-yil
Kansler	Adolf Gitler
Oʻtmishdoshi	German Gering
Vorisi	lavozim bekor qilingan
7-Reyxsbank prezidenti
	Mansab davri; 19-yanvar 1939-yil – 1-may 1945-yil
Kansler	Adolf Gitler
Oʻtmishdoshi	Yalmar Shaxt
Vorisi	lavozim bekor qilingan
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi	18-avgust 1890-yil; Trakenen, Sharqiy Prussiya
Vafoti	31-may 1960-yil ; (69 yoshda) ; Dyusseldorf
Millati	nemis
Siyosiy partiyasi	NSDAP
Turmush oʻrtogʻi	Luiza Shitt-Ziben (1919-yildan)
Onasi	Sofia Urbshat
Otasi	katta Walther Funk
Taʼlim	Gumboldt nomidagi Berlin Universiteti; Leypsig Universiteti
Kasbi	nemis jurnalisti
Imzosi
Mansubligi	German imperiyasi
Qoʻshin turi	piyoda qoʻshinlar
Xizmat yillari	1915-1916
Unvoni
Mukofotlari	oddiy askar

Walther Emanuel Funk (talaffuzi: Uolter Emanuel Funk; 18-avgust 1890-yil, Trakenen, Sharqiy Prussiya — 31-may 1960-yil, Dusseldorf) — nemis jurnalisti, natsistlar iqtisodiyot vaziri, Reichsbank prezidenti.

Biografiyasi

Tadbirkor oilasida tugʻilgan. Waltherning amakisi — pianinochi Alfred Reyzenauer , Listning sevimli shogirdi^[1] boʻlgan.

1908-1912-yillarda Leypsig va Berlinda huquq, adabiyot, musiqa va iqtisod boʻyicha tahsil olgan. „Berliner National-Zeitung“ va „Leipziger Neueste Nachrichten“ gazetalarida ishlagan. 1915-1916-yillarda harbiy xizmatni oʻtagan, harbiy xizmatga yaroqsiz deb boʻshatilgan.

1921-yildan Berlin fond birjasi muharriri, 1927-yildan Berlin fond birjasi va Berlin sanoat va savdo palatasi matbuot xizmati raisi, 1928-yildan 1932-yilgacha Germaniya sanoat jamiyati va ijtimoiy siyosat boshqaruvining yetakchi aʼzosi boʻlgan.

1931-yil may oyidan NSDAP „Siyosiy va iqtisodiy matbuot xizmati“ning muharriri boʻlib ishlagan. 1933-yil fevraldan u Gitlerning shaxsiy matbuot yordamchisi etib tayinlanadi. 1933-yil mart oyida u Xalq taʼlimi va targʻibot vazirligining davlat kotibi etib tayinlandi va shu bilan birga hukumat matbuot kotibi sifatida ham ishlaydi. 1933-yil 15-noyabrda Imperator Madaniyat palatasi raisining oʻrinbosari etib saylandi.

1938-yil 4-fevralda Shaxt isteʼfoga chiqqanidan soʻng u Reyx iqtisodiyot vaziri etib tayinlandi. 1939-yil 19-yanvardan Reyxsbankining prezidenti, 1939-yil avgustdan — harbiy-iqtisodiy choralar uchun mas’ul boʻlgan Reyx Mudofaa Vazirlar Kengashining aʼzosi boʻldi.

1940-yilda u yahudiylarning banklar va boshqa muassasalarda saqlanadigan mulkka boʻlgan huquqlarini bekor qiladi.^[2]

1943-yil 4-fevralda u urush iqtisodiyotiga aloqador boʻlmagan barcha korxonalarni yopishni buyurdi. Oʻsha yilning sentyabr oyida u Qurol-yarogʻ vaziri Albert Shpeerning markaziy rejalashtirish shtabiga aʼzo boʻldi, u Ittifoqchilarning bombardimoniga qaramay, harbiy ishlab chiqarishni koʻpaytirishga muvaffaq boʻldi.

1944-yilga kelib Funk oʻz mavqeyini yoʻqotdi, chunki Albert Shpeer uning samarasiz ishidan norozi edi.^[2]

1945-yil 11-mayda u Britaniya qoʻshinlari tomonidan Rur viloyatida hibsga olindi.

1946-yil 1-oktyabrda Nyurnbergdagi sudda u Xalqaro harbiy tribunal tomonidan umrbod qamoq jazosiga hukm qilindi va oʻsha yilning noyabrida u Shpandau qamoqxonasiga olib ketildi.

1957-yil 16-mayda Funk sogʻligʻi sababli erta ozod qilindi.

1958-yil dekabr oyida u 10 900 nemis markasi miqdorida jarimaga tortildi.^[2]

Walther Funk 1960-yil 31-mayda Dyusseldorfda vafot etdi.

Hukumat mukofotlari

I darajali Avliyo Aleksandr ordeni — 1938-yil 12-oktyabr, Bolgariya podshosi Boris III farmoni asosida mukofotlangan.^[3]

Manbalar

↑ Эрнст Ганфштенгль „Глава 12“, . Гитлер. Утраченные годы. Воспоминания сподвижника фюрера. 1927—1944. М.: Центрполиграф, 2007. ISBN 978-5-9254-2945-1.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 „Biographie: Walther Funk, 1890-1960“. 2013-yil 2-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 20-yanvar.
↑ V. K. Volkov. Myunxenskiy sgovor i balkanskie strani. M., „Nauka“, 1978. str.112

Adabiyotlar

Oestreich Pol. Walther Funk. Myunxen: Eher, 1940 (rasmiy tarjimai holi).
Залесский К.А.. Кто был кто в Третьем рейхе: Биографический энциклопедический словарь. {{[[Andoza:{{{1}}}|{{{1}}}]]}}.: Astrel, 2002. ISBN 5-17-015753-3.
Ronald Smelser, Enrico Syring, Rainer Zitelmann. Die braune Elite II. 21 weitere biographische Skizzen. Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 1993 — 91—102-bet. ISBN 3-534-80122-9. ^(olm.)
Ernst Klee. Das Personenlexikon zum Dritten Reich. Wer war was vor und nach 1945. Frankfurt am Main: Fischer-Taschenbuch-Verlag, 2005 — 172-bet. ISBN 3-596-16048-0. ^(olm.)
Hermann Weiß. Biographisches Lexikon zum Dritten Reich. Frankfurt am Main: S. Fischer Verlag, 1998 — 136—137-bet. ISBN 3-10-091052-4. ^(olm.)

Havolalar

„Chronos“ haqida qisqacha biografiya^{[sayt ishlamaydi]}
Nemis tarixiy muzeyi veb-saytida qisqacha tarjimai hol ^(olm.)
Federal arxiv veb-saytida qisqacha biografik maʼlumotlar ^(olm.)
Yahudiy virtual kutubxonasi veb-saytida Funk faoliyatining tahlili ^(ingl.)
Walther Funk^{[sayt ishlamaydi]}. Nyurnberg tribunalining hukmi^{[sayt ishlamaydi]}

[1] Эрнст Ганфштенгль „Глава 12“, . Гитлер. Утраченные годы. Воспоминания сподвижника фюрера. 1927—1944. М.: Центрполиграф, 2007. ISBN 978-5-9254-2945-1.

[ReferenceA-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 „Biographie: Walther Funk, 1890-1960“. 2013-yil 2-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 20-yanvar.

[3] V. K. Volkov. Myunxenskiy sgovor i balkanskie strani. M., „Nauka“, 1978. str.112

[1]

[2]

[3]