Xitoy — Polsha munosabatlari
![]() | |
![]() Xitoy |
![]() Polsha |
Diplomatik vakolatxona | |
Xitoy elchixonasi Varshavada. | Polsha elchixonasi Pekinda. |
Elchixona | |
Xitoyning Polshadagi elchisi Sun Linjiang | Polshaning Xitoydagi elchisi Say Xijun (2018). |
Xitoy — Polsha munosabatlari Xitoy Xalq Respublikasi va Polsha oʻrtasidagi ikki tomonlama diplomatik munosabatlardir. Aloqalar rasman 1949-yil 5-oktyabrda boshlangan. Xitoy Xalq Respublikasining Varshavada elchixonasi bor. Polshaning Pekinda elchixonasi bor.
Sun Linszyan 2021-yildan buyon Xitoy Xalq Respublikasining Polshadagi Favqulodda va Muxtor elchisi lavozimida ishlab kelmoqda. 2018-yilning yanvar oyidan beri Polshani Xitoyda elchi Voytsex Zajonchkovski himoya qilmoqda.
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Xitoy Xalq Respublikasi va Polsha oʻrtasidagi diplomatik munosabatlar 1949-yil 5-oktabrda boshlangan. Oradan koʻp oʻtmay, 1949-yil 7-oktabrda diplomatik vakolatxonalar tashkil etilgan. Polsha Sharqiy blokning bir qismi boʻlgan va Xitoy bilan doʻstona munosabatlarga ega boʻlib, Koreya urushi kabi xalqaro masalalarda ular bilan hamkorlik qilishgan.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/ChinaBoym.jpg/250px-ChinaBoym.jpg)
1950-yillarda Sovet-Xitoy boʻlinishi tufayli mamlakatlar oʻrtasidagi munosabatlar yomonlashgan. Biroq, Polsha Xitoy Xalq Respublikasining BMTdagi doimiy vakolatxonasini qoʻllab-quvvatlaydi.
1950-yillarda Xitoy Bosh vaziri Chjou Enlay Polshaga ikki marta davlat tashrifini amalga oshirgan. Boleslav Bierut, Edvard Ochab va Yuzef Cyrankevich kabi Polsha rahbarlari bu davrda turli vaqtlarda Xitoyga tashrif buyurishgan.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Podpisanie_Traktatu_Polsko-Chi%C5%84skiego_18_wrze%C5%9Bnia_1929_roku_w_Nankinie.jpg/250px-Podpisanie_Traktatu_Polsko-Chi%C5%84skiego_18_wrze%C5%9Bnia_1929_roku_w_Nankinie.jpg)
1980-yillarning oxirida Sharqiy blokning qulashi bilan Polsha bir qator siyosiy va ijtimoiy oʻzgarishlarni boshdan kechirdi va yangi post-kommunistik davlatga aylandi. XXR va Polsha oʻrtasidagi munosabatlar barqarorligicha qolmoqda, chunki Polsha kapitalistik bozorga ega Gʻarbiy liberal-demokratik davlatga aylandi, Xitoy esa Den Syaopin iqtisodiy islohotlarini joriy qildi.
Ikki tomonlama munosabatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
1950-yillardan 1990-yillargacha boʻlgan davrda davlatlar hukumat shartnomalari asosida bir qancha iqtisodiy harakatlarni amalga oshirdilar. Kommunistik davlatlar oʻrtasidagi yillik tovar ayirboshlash hajmi 1986-yilda deyarli 1 milliard AQSH dollariga yetgan.
1990-yillarda konvertatsiya qilinadigan xorijiy valyutalar bilan savdo qilish toʻgʻrisida shartnoma imzolandi. Savdo hajmi 1990-yildagi 0,322 milliard dollardan 1991-yilda 0,144 milliard dollarga tushdi. Bu pasayish 1992-yilgacha davom etdi, shundan keyin oʻzaro savdo qayta tiklana boshladi.
Keyingi muvaffaqiyatli yillar davomida oʻzaro tovar ayirboshlash hajmi oshdi. 2001-yilda ular 1,242 milliard AQSH dollarini tashkil etdi, bu 2000-yilga nisbatan 29,5 foizga koʻpdir.
Xitoy-Polsha iqtisodiy aloqalari atrof-muhitni muhofaza qilish, moliya, qishloq xoʻjaligi texnologiyasi, mis sanoati va koʻmir sanoati kabi sohalarda hamkorlikda ishlaydi. Aloqalar, shuningdek, yuqori texnologiyalar, toza energiya, ish va infratuzilma kabi yangi tarmoqlar bilan bogʻliq[1].
2008-yilda Polshaning Xitoyga eksporti taxminan 1 milliard AQSH dollarini[2], Xitoydan importi esa 11 milliard AQSh dollarini[2] ni tashkil etdi.
Doimiy diplomatik vakolatxonalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Xitoyning Varshavada elchixonasi va Gdanskda bosh konsulligi bor.
- Polshaning Pekin elchixonasi va Chengdu, Guanchjou, Gonkong va Shanxayda bosh konsulliklari bor.
-
Xitoyning Varshavadagi elchixonasi
-
Xitoyning Gdanskdagi Bosh konsulligi
-
Pekindagi Polsha elchixonasi
-
Polshaning Guanchjoudagi Bosh konsulligi
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „China, Poland Share Mutual Benefit in Economic Cooperation: Chinese Official“. 11-oktabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-iyun 2016-yil.
- ↑ 2,0 2,1 „Financial crisis may hamper expected increase in Poland-China trade — People’s Daily Online“. 9-iyul 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-iyun 2016-yil.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Polshaning Pekindagi elchixonasi Arxivnaya kopiya (ingl.) )(pol.) ) (kit. )
- Xitoy Xalq Respublikasining Varshavadagi elchixonasi Arxivnaya kopiya (pol.) ) (kit. )