Xuancheng
Xuancheng 宣城市 | |
|---|---|
| Viloyat darajasidagi shahar | |
 | |
| Asos solingan | Mil.avv 109 |
| Aholisi (2020-yilgi ma'lumot) |
2,500,063 |
| Vaqt mintaqasi | UTCXitoy vaqti |
Xuancheng — Anxuy provinsiyasining janubiy-sharqidagi shahar. Arxeologik qazishmalar shuni koʻrsatadiki, shahar 4000-yildan ortiq tarixga ega va Qin sulolasidan beri rasmiy boshqarib kelinadi[1]. Yangtze daryosining quyi drenaj havzasida va Yangtze daryosi deltasida joylashgan boʻlib, u shimoliy-gʻarbdan Vuhu, gʻarbdan Chizhou, janubiy-gʻarbdan Xuanshan, janubiy-sharq va shimoliy-sharqda Chjejiang va Jiangsu viloyatlari bilan chegaradosh.
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Xuanchengda olib borilgan arxeologik qazishmalar davomida bu hududdan Lyanchju madaniyatini koʻrsatadigan sopol idishlar va tosh buyumlar topildi[1].
Xuancheng 2000-yilda viloyat darajasidagi shaharga aylandi[2].
Geografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Uning relyefi xilma-xil va murakkab boʻlib, asosan janubdan shimolga qarab pasayib boradi. Uning relyefi taxminan besh turga boʻlinadi: tog ', tepalik, vodiy va havza, tepalik va tekislik. Janubiy va janubiy-sharqiy hududlari Tyanmu togʻi tizmalariga, janubiy-gʻarbiy va gʻarbiy hududlar esa mos ravishda Xuanshan va Jiuxua togʻlari bilan qoʻshilib ketgan. Shahar hududining 59,34% oʻrmonlardan iborat.[2]
Shahar subtropik nam musson iqlimiga ega, toʻrt fasli va koʻp yogʻingarchiligi bilan ajralib turadi. Toʻrt fasl ichida yoz eng uzun fasldir. Uning yillik oʻrtacha harorati 15,6 °C (60,1 °F) ga teng.
| iqlimi | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Koʻrsatkich | Yan | Fev | Mart | Apr | May | Iyun | Iyul | Avg | Sen | Okt | Noy | Dek | Yil |
| Mutlaq maksimal, °C | 14,2 | 18,8 | 22,0 | 27,9 | 31,4 | 33,3 | 37,2 | 37,4 | 35,3 | 29,8 | 22,6 | 19,7 | 37,4 |
| Oʻrtacha maksimal, °C | 5,4 | 7,0 | 11,3 | 17,0 | 22,3 | 25,1 | 28,5 | 30,2 | 26,2 | 20,4 | 14,3 | 7,9 | 18,0 |
| Oʻrtacha harorat, °C | 0,0 | 1,0 | 4,6 | 10,1 | 15,5 | 19,4 | 23,2 | 24,1 | 20,5 | 14,3 | 7,9 | 2,4 | 11,9 |
| Oʻrtacha minimal, °C | −4,4 | −3,9 | −1,1 | 3,8 | 9,4 | 14,8 | 19,4 | 20,1 | 16,4 | 9,7 | 3,0 | −1,9 | 7,1 |
| Mutlaq minimal, °C | −12,8 | −12,3 | −10,2 | −5,3 | −0,8 | 5,9 | 13,7 | 11,5 | 6,2 | −0,5 | −4,1 | −10,6 | −12,8 |
| Yogʻingarchilik meʼyori, mm | 76,2 | 103,0 | 173,5 | 180,2 | 187,4 | 244,2 | 332,8 | 232,1 | 256,4 | 196,3 | 107,0 | 85,7 | 2 176 |
Maʼmuriy boʻlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Xuancheng shahri yettita tuman darajasidagi boʻlinmalardan, shu jumladan bitta tuman, ikkita tuman darajasidagi shahar va beshta tuman iborat.
- Xuanzhou okrugi
- Ningguo 宁国市)
- Guangde 广德市)
- Langsi 郎溪县)
- Jing 泾县)
- Jixi 绩溪县)
- Jingde 旌德县)
Bundan tashqari, bu tuman 115 ta posyolka darajasidagi boʻlinmalarga, jumladan 61 ta shaharcha, 44 ta posyolka va oʻnta tumanga boʻlinadi.
Til va madaniyati[tahrir | manbasini tahrirlash]
Xuanchengda Jianghuai Mandarin va Vu xitoy tillarida, shuningdek standart mandarin tillarida soʻzlashiladi.
Xuancheng 2000 yillik boy tarixiy va madaniy yodgorliklarga ega shahardir. Shuningdek, u chuqur madaniy merosga va boy turizm resurslariga ega. Koʻplab manzarali kurortlar mavjud, masalan, Xitoy timsoh koʻli, Tayji gʻori, shaftoli gulli hovuz, Jing Ting togʻi, Chjanshan kanyoni va Yangi Toʻrtinchi Armiyaning madaniy ob’ektlari, Jixi shahridagi Xu oilasining ajdodlar zali, janob Xu Shixning sobiq qarorgohi, Jingde shahridagi Jiang qishlogʻi va shu kabilardir. Shaharda 12 000 tomoshabinga moʻljallangan, asosan, futbol assotsiatsiyasi oʻyinlari uchun Ningguo stadioni mavjud
Demografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
2020-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, uning aholisi 2,500,063 kishini tashkil etdi.
Iqtisodiyot[tahrir | manbasini tahrirlash]
2020-yil holatiga koʻra, shaharning yalpi ichki mahsuloti ¥160,75 milliard yuangni tashkil etadi,[2][3] inflyatsiya darajasi 2,4%,[3] va shahardagi ishsizlik darajasi 2,7% ga teng[3]. 2020-yilda jami isteʼmolchi chakana savdosi 62,66 milliard yuangga[3] ga yetdi, tashqi savdo esa 13,44 milliard yuangni tashkil etdi.[3]
Xuanchengning asosiy sanoat mahsulotlari: ichimliklar, mato, beton, elektron komponentlari, oʻgʻitlar, qogʻoz va karton kabilardir[3].
Xuancheng anʼanaviy xitoy xattotligi va rassomchiligida qoʻllaniladigan yuqori sifatli Xuan qogʻozi va Xuan siyoh toshlarini ishlab chiqarishi bilan mashhur. Ushbu mahsulotlar shahar eksportining katta qismini tashkil qiladi.
Taniqli insonlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Xu Shix (1891—1962): faylasuf, esseist va diplomat, Xitoyning yangi madaniyat harakati yetakchilaridan biri, Pekin universitetining sobiq prezidenti (1939-yilda Xu Shix adabiyot boʻyicha Nobel mukofotiga nomzod boʻlgan)
- Van Jiaxiang (1906—1974): Xitoy Xalq Respublikasi tashkil etilgandan keyin Sovet Ittifoqidagi birinchi Xitoy elchisi
- Vu Zuoren (1908—1997): rassom, Xitoy Markaziy tasviriy sanʼat akademiyasining sobiq direktori
- Ren Xinmin (1915—2017): aerokosmik muhandis va astronavtika va suyuq raketa dvigatellari texnologiyasi boʻyicha mutaxassis
- Jiang Szemin (1926—1926): Kommunistik partiyaning sobiq Bosh kotibi va Xitoy Prezidenti
- Xu Jintao (1942-): Kommunistik partiyaning sobiq bosh kotibi va Xitoy prezidenti
- Mey Yaochen (1002—60), Shimoliy Song sulolasining yirik shoiri
Taʼlim[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Xefey texnologiya universiteti Xuancheng kampusi
- Xuancheng oʻrta maktabi
- XuanCheng kasb-hunar va texnik kolleji
Transporti[tahrir | manbasini tahrirlash]
Temir yoʻl[tahrir | manbasini tahrirlash]
Xuanchengda Anxuy -Jiangxi temir yoʻli va Pekin-Taypey tezyurar temir yoʻl xizmat koʻrsatadi.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 {{Veb manbasi}} andozasidan foydalanishda
sarlavha=parametrini belgilashingiz kerak. „“ (xitoycha). Xuancheng Municipal People's Government (22-yanvar 2021-yil). 2021-yil 3-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-may 2021-yil. - ↑ 2,0 2,1 2,2 {{Veb manbasi}} andozasidan foydalanishda
sarlavha=parametrini belgilashingiz kerak. „“ (xitoycha). Xuancheng Municipal People's Government (18-fevral 2021-yil). 2021-yil 3-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-may 2021-yil. - ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 {{Veb manbasi}} andozasidan foydalanishda
sarlavha=parametrini belgilashingiz kerak. „“ (xitoycha). Xuancheng Municipal People's Government (29-mart 2021-yil). 2021-yil 3-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-may 2021-yil.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Xuancheng hukumati veb-sayti (soddalashtirilgan xitoy tilida)