Aziz Nikolay Wonderworker cherkovi
| Xudo onasining Qozon ikonasi ibodatxonasi | |
|---|---|
| Umumiy maʼlumot | |
| Maqomi | cherkov |
| Shahar | Qoʻqon shahri |
| Mamlakat | Oʻzbekiston |
| Qurilishi boshlangan | 1905-yil |
| Qurilishi tugagan | 1908-yil |
| Buzilgan sana | 1037-yil |
| Dizayn va konstruksiya | |
| Meʼmor | Grigoriy Nikolayevich Vasilev |
Xudo onasining Qozon ikonasi ibodatxonasi — Qoʻqondagi rus pravoslav cherkovining hozirgi kunda faoliyat koʻrsatmayotgan ibodatxonasi.
Ibodatxona qurilishi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Aziz Nikolay Wonderworker cherkovining qurilish ishlari 1905-yilda[1] boshlanadi. Ikki yarim yil davom etgan cherkov qurilishi, nihoyat, 1908-yilda yakunlanadi. Shu yilning boshida cherkovda xochlar oʻrnatiladi va 29-iyunda bino muqaddaslashtiriladi.
Meʼmor Grigoriy Nikolayevich Vasilevning[2] rejasiga koʻra, ibodatxona XVII asr rus yogʻoch meʼmorchiligi asosida xuddi Ostankino qishlogʻidagi cherkov, Korovnikidagi Avliyo Ioann Zlatoust cherkovi singari qurilishi kerak edi. Cherkov bir vaqtning oʻzida 400 nafar butxona vakillarini sigʻdirish uchun moʻljallangan[1]. Homiylar, qo‘qonlik savdogarlar Polunin va Xabarov singari oʻsha vaqtdagi shaharning boy kishilari mablag‘lari hisobidan qurilgan ushbu cherkov O‘rta Osiyodagi cherkovlar uchun kamdan-kam uchraydigan elektr yoritgichlari bilan ham taʼminlangan boʻlib, o‘sha paytlarda faqat Toshkentdagi vokzalda qad rostlagan Annush cherkovigina elektr energiyasi bilan yoritirilar edi.
Cherkovning oʻrta qismida beshta va unga tutash qoʻngʻiroqxonaning ustida yana bitta gumbaz mavjud boʻlgan. Binoning tashqi tomoni sharqona uslubdagi bezatilgan. Maʼbaddagi ikki qavatli ikonostaz Moskvaning eng boy kishilaridan boʻlgan A. N. Bardiginga qarashli firma tomonidan qilingan xayr-ehsonlari hisobiga qurib bitkazilgan.
„General Skobelev“ qoʻngʻirogʻi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ibodatxonada joylashgan „General Skobelev“ qoʻngʻirogʻi misdan yasalgan boʻlib, ogʻirligi uch yuz funtni tashkil etgan[3]. Ibodatxonaning shu va boshqa kichik qo‘ng‘iroqlarini yasash uchun Xudoyorxonning Qo‘qondagi saroyidan beshta oʻq otuvchi zambarak eritiladi (ammo zambarakni eritish uchun saroydan 1910-yilda cherkov ruhoniysi Venedikt Bagryanskiyning iltimosiga binoan qoʻngʻiroq oʻrnatilgan cherkov qurilganidan ikki yil oʻtgach ruxsat olingan). Qoʻngʻiroqqa Qoʻqon xonligini zabt etgan va Fargʻona viloyatining birinchi gubernatori boʻlgan general Skobelev nomi berilgan. Shunday qilib, qo‘ng‘iroqning har bir zarbasida general nomi ulug‘lanadi[1].
Buzilishi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Keyinchalik 1937-yilda (boshqa maʼlumotlarga koʻra, 1934-yilda[4][5][1]) ibodatxona portlatib yuborilgan.
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Православные храмы. В трех томах. М.: ФГУП ЦПП, 2005 — 237 bet. ISBN 978-5-91966-006-4.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 „Христианское зодчество Ферганской долины“. www.fergananews.com. Qaraldi: 2020-yil 19-mart.
- ↑ Светлана Ломакина. „Убийства, сифилис и юные аферистки. О чем писали в старых газетах Ростова?“. rostov.aif.ru (2019-yil 29-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 19-mart.
- ↑ По стопам апостола Фомы: Христианство в Центральной Азии.
- ↑ „Иерархия церквей | Yeparxii Obnovlencheskoy serkvi“. www.hierarchy.religare.ru. Qaraldi: 2020-yil 20-mart.
- ↑ Обновленческий раскол в портретах его деятелей.