Yahyo ibn Maʼin

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Yaḥyo ibn Maʼin
يحيى بن معين
Unvoni
  • Malik al-Huffazh (the king of the memorizers of hadith)
  • Shaykh al-Muhadditsin (the teacher of the hadith experts)
Shaxsiy maʼlumotlar
Tavalludi 774[1]
Vafoti 847 (yoshi 72–73)[5][6]
Dini Islom
Era Islom oltin davri
Hudud Abbosiylar xalifaligi
Yurisprudensiya Hanafi[3][4]
Imom Athari[7]
Asosiy qiziqish(lar)i
Tanilgan sohasi

Yahyo ibn Ma'in ( arabcha: يحيى بن معين ) (774-847) asli forsiy boʻlgan hadis [10] sohasidagi buyuk mumtoz islom olimi [11]. Imom Ahmad ibn Hanbalning yaqin do'sti edi. Ma'lumki, Ibn Ma'in o'zining barcha merosini hadislar izlash uchun sarflagani uchun juda muhtoj bo'lib qolgan.

Biografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kasbiy hayot[tahrir | manbasini tahrirlash]

U hijriy 158 - yili Abu Jafar xalifaligida tugʻilgan, asli Iroqning Anbardan kelgan nabatiylaridan boʻlib, Bagʻdodda tarbiyalangan. U Ali ibn Al-Madiniy, Ahmad ibn Hanbal, Ishoq ibn Rahvayh, Abu Bakr ibn Abu Shayba va Abu Xaysama bo'lgan buyuk guruhning eng keksasidir; Ular u bilan muomala qilardilar va uni tanidilar. U o'z davrining oliy imomlarini qo'llab-quvvatlagan imom bo'lib, Imom Ahmad ibn Hanbal kabi bir qancha oliy imomlarning yaqin do'sti edi. Imom Kengashi Ahmad va uning qo'shnisi tomonidan talab qilingan va uning qo'lida o'z ilmiga qadar ta'lim olgan, chunki Zohid va oddiy odamlar ilmidan xabardor halol ishonchlari ko'pchilik undan shogirdlari bo'lishini so'rar edi. U Ahmad ibn Hanbalning yaqin do'sti bo'lgan va uni Ilm ar-Rijol haqida tez-tez zikr qilishadi [12] .Ibn Hanbal, Ali ibn al-Madiniy va Ibn Abu Shayba bilan bir qatorda, Ibn Ma'in ko'plab musulmon mutaxassislari tomonidan bu sohadagi eng muhim to'rtta muallifdan biri deb hisoblangan [13] .

Ilmiy martaba[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yahyo shunchalik ko'p sayohat qilishi orqali chuqur ilmga ega bo'ldi. Otasi vafotidan keyin meros qolgan 1 050 000 dirhamini hadis izlashga sarfladi. Bu puldan hech narsa qolmadi, hattoki bir juft oyoq kiyim sotib olmadi [14]. Hadis ilmi va islomiy hukmlarni o'rganish istagi uni Basra, Bag'dod, Haron, Dimasq, ar-Rasafah, ar-Ray, San'o, Kufa, Misr va Makkaga sayohat qilishiga sabab bo'ldi [15] . Uning asarlari shunchaki sinovlar bilan cheklanib qolmadi. Roviylarning o'z ilmining ustasi bo'lsa ham rad etishlari yoki hadis rivoyat qilishlari; [16] toʻgʻrirogʻi, u koʻp kitoblar yozgan muallif sifatida oldinga siljidi. Yigirma yoshidan boshlab yozuvchi sifatida rasman yozganiga qaramay [17], asarlarining koʻplari hozirgacha saqlanib qolmagan [18] . Bugungi kunda mavjud kitoblardan; Maʼrifatul ar-Rijol, [19] Yahyo ibn Maʼin va Kitobuhu ‘l-Tarix va “Min Kalom Abi Zakariyyo Yahyo bin Maʼin fi l-Rijol” nomli kichik risola.

Uning ustozlari Abdulloh ibn al- Mubarak, Ismoil ibn Abdod, Sufyon ibn Uyayna, Dajur ibn Ibn O'aviyo, Lavi Ibn Giyoid, Abd ur-Ruzzoq Sanani, Abd ur-Ruzzoq Sanani ' va boshqa ko'plab Iroq, Hijoz, Jazira, Shom va Misrdan. [20]

Uning mashhur shogirdlari orasida Ahmad ibn Hanbal, Muhammad bin Sa’d, Abu Xaysama, al-Buxoriy, Muslim, Abu Dovud, Abbos Davriy, Abu Hotim va boshqalar bor edi. [21]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „مناهج أئمة الجرح والتعديل“. Ibnamin.com. Qaraldi: 2010-yil 10-aprel.
  2. Tahdhib al-Tahdhib
  3. Soroni, Mohd Khafidz. "Sumbangan Ulama Mazhab Hanafi dalam Pembukuan ‘Ulum Al-Hadith." HADIS 8.16 (2018): 40-62.
  4. Abasoomar, Muhammad; Abasoomar, Haroon „The Great Hanafi Muhaddithun“. Hadith Answers.
  5. „Muslim American Society“. Masnet.org (2003-yil 9-oktyabr). 2008-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 10-aprel.
  6. „USC-MSA Compendium of Muslim Texts“. Usc.edu. 2006-yil 29-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 10-aprel.
  7. Melchert, Christopher. The Formation of the Sunni Schools of Law, 9th-10th Centuries C.E. Koninklijke Brill, Leiden, The Netherlands: Brill Publishers, 1997 — 7, 165 bet. ISBN 90-04-10952-8. 
  8. „IslamWeb“. IslamWeb. Qaraldi: 2010-yil 10-aprel.
  9. Al-Bastawī, ʻAbd al-ʻAlīm ʻAbd al-ʻAẓīm. Al-Imām al-Jūzajānī wa-manhajuhu fi al-jarḥ wa-al-taʻdīl. Maktabat Dār al-Ṭaḥāwī, 1990 — 9 bet. 
  10. „Mengenal Yahya Bin Ma’in, Ahli Hadis yang Wafat Ditemani Ribuan Kitab“ (id-ID). Arrahmah.com (2021-yil 20-avgust). Qaraldi: 2021-yil 21-sentyabr.
  11. The Cambridge history of Iran., Repr. Frye: , London: Cambridge U.P., 1975 — 471 bet. ISBN 978-0-521-20093-6. 
  12. „Rijal: narrators of the Muwatta of Imam Muhammad“. Bogvaerker.dk (2005-yil 8-yanvar). Qaraldi: 2010-yil 10-aprel.
  13. Ibn al-Jawzi, The Life of Ibn Hanbal, pg. 45.
  14. Maʿrifatul ‘l-Rijāl, Vol 1, pg. 5.
  15. Maʿrifatul al-Rijāl, Vol 1, pg. 7 – 8.
  16. Maʿrifatul ‘l-Rijāl, Vol 1, pg. 16
  17. Siyar Aʿlām al-Nubalā’, Vol 11, pg. 77
  18. Maʿrifatul ‘l-Rijāl, Vol 1, pg. 6
  19. Ma’rifatul ‘l-Rijāl, Vol 1, pg. 16
  20. Siyar Aʿlām al-Nubalā’, Vol 11, pg. 72.
  21. Tārīkh Bagdād, Vol 16, pg. 263.